Τον ενενηντάχρονο έφηβο της ζωής και του αγώνα, τον γελαστό μαχητή δημοσιογράφο και συγγραφέα, Ασημάκη Γιαλαμά τίμησε, χτες, ο "Πανελλήνιος Σύνδεσμος Δημοσιογράφων Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης 1941 - 44".Μέσα σεατμόσφαιρα συγκίνησης, που ωστόσο δεν έλειψε και το χιούμορ, που ταιριάζει στον Ασημάκη Γιαλαμά,ξετυλίχτηκαν μνήμες φερμένες από το αγωνιστικό παρελθόν. Ενα παρελθόν που μοιάζει τόσο πρόσφατο, γιατί φέρει "σφραγίδες" από την αγωνιστική πορεία του λαού και του τόπου μας, ανεξίτηλες στο χρόνο. Χωρίς φιοριτούρες και υπερβολές όλοι οι ομιλητές περιέγραψαν τη ζωή και το έργο που καθρεφτιζότανε πεντακάθαρο και υπερήφανο στη σεμνή και χαμογελαστή ματιά του παλαίμαχου δημοσιογράφου.

Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Νίκος Καραντηνός με σύντομο χαιρετισμό του, δίνοντας το χαιρετιστήριο λόγο στον πρόεδρο της ΠΟΕΣΥ, Δημήτρη Γκλαβά που μεταξύ άλλων είπε: "Είσαι η καρδιά, το χαμόγελο, η περηφάνια μας. Εδωσες τη μεγάλη μάχη για 60 χρόνια χωρίς καμιά υποχώρηση. Αυτό το τονίζουμε, γιατί μας έφαγαν η λήθη και οι ύστεροι λόγοι της πικρής, για τα παιδιά της, πατρίδας".Ο πρόεδρος τηςΕΣΗΕΑ, Αριστείδης Μανωλάκος εξέφρασε τη συγκίνηση και την αγάπη του κλάδου για τον Ασημάκη Γιαλαμά και έδωσε το μέτρο της ζωντάνιας και μαχητικότητάς του, αναφέροντας ότι ο τιμώμενος ανέλαβε να γράψει κείμενο, σχετικά με τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, για το τι πρέπει να είναι η δημόσια σάτιρα και πώς να στηλιτεύει.

Από μέρους της διεύθυνσης και της συντακτικής επιτροπής του "Ριζοσπάστη",του οποίου είναι και σήμερα πολύτιμος συνεργάτης, η Αριστούλα Ελληνούδη μίλησε για τη δραστηριότητα του Συνδέσμου. "Δραστηριότητα μάχιμης υπεράσπισης της αλήθειας, ιδεών και αξιών που σήμερα βάλλονται ποικιλοτρόπως", για την πολύπλευρη αγωνιστική και πνευματική προσφορά του Ασ. Γιαλαμά - και με τα κείμενά του στον "Ρ" - "χωρίς να ζητά αντιπροσφορά", για το ήθος, τη σεμνότητα, την ανθρωπιά του και εξέφρασε το βαθύ συντροφικό "ευχαριστώ" του "Ρ" στον "ακάματο, ακαταπόνητο "εργάτη" του λαού μας στους αγώνες του για τη λευτεριά, ανεξαρτησία, προκοπή, μόρφωση, πολιτισμό. Τον παρηγορητή του λαού μας στις ήττες, στους καημούς, στα βάσανά του. Το χαροκόπο στις κατακτήσεις και τα επιτεύγματά του. Γιατί η λαϊκή του "ρίζα", οι ιδέες και τα οράματά του, η ψυχή του όλη, του υπαγόρευσαν αυτό που είναι: Αγωνιστής της Αντίστασης, της δημοσιογραφίας, της ποίησης, του θεάτρου, της ίδιας της ζωής".

Στη σταθερότητα και τη βαθύτερη προσήλωσή του στο προοδευτικό λαϊκό κίνημα στις πιο δύσκολες καμπές του και ιδίως στα χρόνια των κατατρεγμών και των αδίστακτων, εξοντωτικών ρυθμών, αναφέρθηκε ο συναγωνιστής του Βάσος Γεωργίου,τονίζοντας ότι "δε συμβιβάστηκε και δεν υποτάχθηκε ποτέ στην όποια μορφή αντίδρασης και πρώτα απ' όλα της πιο επιθετικής εξοντωτικής, στα μαύρα χρόνια της αμερικανοκρατίας.Ο Γιαλαμάς σίγουρα δεν πήρε ελαφρά τη ζωή, φανέρωσε ωστόσο από νωρίς μια ευτράπελη, μια σατιρική διάθεση και κλίση, μια τάση επίμονη, κυρίαρχη, να δίνει την κωμική όψη των πραγμάτων, αλλά και να παρουσιάζει τη βαθύτερη ουσία της ζωής και της πάλης, της κοινωνικής και της πολιτικής των ανθρώπων και των εργαζομένων. Αφοσιώθηκε ολόψυχα στο γράψιμο, στη διπλή - τριπλή συγγραφή για εφημερίδες, περιοδικά, και για το θέατρο. Δούλεψε σε πάνω από 10 έως 15 εφημερίδες, συνεργάστηκε σε πολλά περιοδικά κι έγραψε ο αθεόφοβος, μόνος του ή με συνεργάτες, πάνω από 100 θεατρικά έργα. Και ο κοσμάκης χάρηκε, γέλασε ειλικρινά".

Για τον γελαστό μαχητή που κρατάει από τη γενιά της Εθνικής Αντίστασης, μίλησε και ο γενικός γραμματέας της ΕΣΗΕΑ, Γιώργος Λεονταρίτης, θυμίζοντας ότι ο Ασημάκης Γιαλαμάς "από το 1931 στη δημοσιογραφία και από το 1940 στο θέατρο έδινε το μήνυμα του γέλιου σε όλες τις μορφές του. Κωμωδία, ευθυμογράφημα, χρονογράφημα, στίχος. Καυτηρίαζε με την πένα του, τα στραβά κι ανάποδα μιας ολόκληρης εποχής, πάντα στο πλευρό των αδικημένων και κατατρεγμένων, όταν το έργο αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο, αφού μπορούσε να σου στοιχίσει κάλεσμα στην Ασφάλεια, εκτόπιση, φακέλωμα και άλλα χειρότερα. Σε διάφορες χρονικές περιόδους, σε καιρούς δίσεκτους, ο συνάδελφος υπέστη διώξεις και βρέθηκε συχνά στα κρατητήρια. Με το πρώτο σάλπισμα του ΕΑΜ δίνει το "παρών". Παίρνει μάλιστα το πόστο του επικεφαλής των συγγραφέων του ΕΑΜ. Συγχρόνως δουλεύει στον παράνομο Τύπο. Μέρες και νύχτες αγωνίας από το ενδεχόμενο της επιδρομής των Γερμανών, από "κάρφωμα" των προδοτών στους ναζί.Μην ξεχνάμε επίσης τη στιχουργική του δουλιά. Στην προδικτατορική "Αυγή" κάθε μέρα σατίριζε έμμετρα την πολιτική επικαιρότητα".

Μια προσωπική μαρτυρία του μετέφερε ο Γιώργος Τσαπόγας."Με τον Ασημάκη Γιαλαμά - είπε - τύχη αγαθή όπως λέγαμε παλιότερα ή βάσκανος μοίρα όπως θα έλεγε περιπαιχτικά ο ίδιος, βρεθήκαμε μαζί σε μια οριακή στιγμή της απελευθέρωσης από τον τριπλό φασιστικό ζυγό. Από τις επάλξεις των αγώνων του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, της Εθνικής Αλληλεγγύης βρεθήκαμε για το λίγο καιρό μιας ανάσας, αμέσως μετά την απελευθέρωση στα δημοσιογραφικά γραφεία της "Ελεύθερης Ελλάδας" της εφημερίδας του ΕΑΜ, που, μαζί με το "Ριζοσπάστη", αντιστεκόταν στις νέες σκληρές συνθήκες που ακολούθησαν. Ανάμεσα σε ένα λαμπρό επιτελείο δημοσιογράφων και ο συνάδελφος με το φωτεινό πρόσωπο και την παιδική ψυχή, που υπέγραφε τα γεμάτα σπινθηροβόλο πνεύμα, σάτιρα και καλόπιστη κριτική κείμενά του με το προσωνύμιο "Κλεόβουλος". Τα αναρίθμητα κείμενά του αποτελούν, όπως θα λέγαμε με τους σημερινούς όρους, την αειθαλή και αειφόρο συνεισφορά του από τα προπολεμικά χρόνια, την περίοδο της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης ως τις μέρες μας".

Τέλος, παίρνοντας το λόγο ο Στέφανος Ληναίος είπε: "Το ελληνικό θέατρο χρωστάει πολλά στον Ασημάκη. Τα μεγάλα μηνύματα του Ασημάκη στο θέατρο, ήταν τα θέματά του: Η φτώχεια, η δύναμη των ισχυρών και η κοινωνική αδικία. Θυμάμαι τους καβγάδες του να πείσει τον Πρετεντέρη να περάσει κάποιες μαρξιστικές θέσεις έμμεσα. Παρακαλούμε τους σημερινούς συγγραφείς και ηθοποιούς μας, που δεν είχαν την τύχη ή την ατυχία του Γιαλαμά και της γενιάς του, να βασανιστούν μέσα στις μεγάλες στιγμές των αγώνων του ελληνικού λαού, στα δύσκολα χρόνια του πολέμου, της κατοχής, του εμφύλιου και της δικτατορίας, τους παρακαλούμε να ξαναγυρίσουν σ' αυτά τα μεγάλα προβλήματα του ελληνικού λαού, που μπορεί κάποια να έχουν λυθεί, αλλά δεν έχουν λυθεί όλα. Οι περισσότεροι συγγραφείς μας επηρεασμένοι από την ξενομανία, ίσως βρίσκουν μια δικαιολογία, είναι απογοητευμένοι, απελπισμένοι από τους πάντες και τα πάντα. Από ιδέες και ανθρώπους. Από ανθρώπους μπορεί να είμαστε απογοητευμένοι, από ιδέες όχι. Τι φταίνε οι ιδέες; Και η γενιά του Γιαλαμά δεν ήταν απελπισμένη; Κι όμως έμεινε όρθια. Και όπως είπε και ένας μεγάλος "Ενας να μείνει όρθιος θα βρουν σημείο στήριξης να ακουμπήσουν και να σηκωθούν χιλιάδες πεσμένοι".

Ακολούθησε η απονομή πλακέτας από τον Νίκο Καραντηνό,ο οποίος κλείνοντας την εκδήλωση τόνισε: "Μαζί με την αγάπη μας που 'ναι σαν τα ψηλά βουνά, σαν το Βελούχι, δίνουμε στον Ασημάκη μια πλακέτααναμνηστική της αγάπης μας και της πίστης μας ότι είμαστε όρθιοι, ότι είμαστε αγωνιστές. Οτι η Αντίσταση, όσο και αν θέλουν να την ξεγράψουν, να τη διαγράψουν, γράφτηκε. Είναι γραμμένη. Δεν μπορούν να την παραποιούν, να την αλλάζουν. Αυτή την Αντίσταση τιμάμε, γι' αυτήν πολεμάμε και αγωνιζόμαστε.Η πλακέτα είναι συμβολική από τον παράνομο Τύπο. Είναι ο τυπογράφος κάτω στα έγκατα της γης και από πάνω η μπότα, η χιτλερική που περπατάει με το απόσπασμα. Αλλά το κρίνο θα βγει, γιατί πρέπει να βγει, όπως έλεγε εκείνο το τραγούδι του μακαρίτη του Σπήλιου."Πρέπει να βγει πριν φτάσει η αυγή". Ασημάκη, από εμάς σε σένα με όλη την αγάπη των αντιστασιακών, αλλά και των νέων συναδέλφων".

Η σεμνότητα του Ασημάκη Γιαλαμά εκφράστηκε και από την εξήγηση που έδωσε στην αρχική άρνησή του να διοργανωθεί τιμητική εκδήλωση για εκείνον. Εξήγηση που το γύρισε στο χιούμορ, όπως ταιριάζει στον άνθρωπο αυτό: "Δεν ήταν από μετριοφροσύνη. Ούτε αυτό που λέμε "νάζια". Δηλαδή θέλω, αλλά κάνω πως δε θέλω. Τραβάτε με κι ας κλαίω. Τι ήταν, λοιπόν; Κάνοντας την αυτοψυχανάλυσή μου μου ήρθε στο νου ένα περιστατικό που συνέβη στη Γαλλία προ πολλών ετών. Ο Τριστάν Μπερνάρ, Γάλλος συγγραφέας - κωμωδίες έγραφε κι αυτός - ήταν να μπει στη Γαλλική Ακαδημία, αλλά δεν τον ψήφισαν οι "σοβαροί" αθάνατοι. Υστερα από λίγες μέρες τον συνάντησε ένας γνωστός του και του είπε: "κύριε Μπερνάρ δεν μπήκατε εσείς στην Ακαδημία; Γιατί; " Και ο Μπερνάρ του απάντησε: "Αγαπητέ μου, προτιμώ να λένε όπως εσείς γιατί ο Μπερνάρ δεν μπήκε στην Ακαδημία, παρά να λένε γιατί ο Μπερνάρ μπήκε στην Ακαδημία;". Σκέφτηκα και τον αείμνηστο Βάρναλη. Εκεί στο λειμώνα που περιδιαβάζει, μαζί με άλλους ποιητές, θα του είπαν: "Τα 'μαθες; Του Γιαλαμά του έκαναν τιμητική εκδήλωση". Τι θα έλεγε; "Α! καλά του κάνανε!" Μια τέτοια εκδήλωση προκαλεί την αυτοκριτική. Αξίζω τους επαίνους που ακούστηκαν; Οπωσδήποτε η τιμή που γίνεται είναι μεγάλη. Τόσο που κάτω από το βάρος της συνθλίβομαι".

Με το "πενιχρό", όπως το χαρακτήρισε "ευχαριστώ" του, οΑσημάκης Γιαλαμάς δεν μπόρεσε να συγκρατήσει το δάκρυ και η φωνή του "έσπασε" κάτω από το δυνατό χειροκρότημα των παραβρισκομένων.