Την υπονόμευση και ουσιαστικά κατάργηση του συνταγματικού δικαιώματος της απεργίας, κατάγγειλε χτες στο Διεθνές Γραφείο Εργασίας η ΓΣΕΕ,καταθέτοντας σχετικό υπόμνημα, στο οποίο επισημαίνεται πως η σχετική, προοδευτική ρύθμιση του Συντάγματος (άρθρο 23 παρ. 2) "καταλύεται με μέσο τη διαστρεβλωτική συνταγματική ερμηνεία, τη δικαστηριακή πρακτική και τη νομοθετική παραγωγή".

Στο υπόμνημα τονίζεται ότι: "Παρά τη συνταγματική κατοχύρωση, που έχει προσλάβει καθαρά "πλατωνική" σημασία,με τη θέσπιση, την ερμηνεία και την εφαρμογή του δικαίου, έχει επιτευχθεί η ακύρωση του απεργιακού δικαιώματος, η διάβρωση του θεσμικού πλαισίου που στηρίζει το απεργιακό δικαίωμα, η περιθωριοποίησή του και η απώθησή του εκτός των ορίων της νομιμότητας.

Η απεργία ως δικαίωμα, αλλά και ως μέσο του εργατικού αγώνα, έχει ως άμεσο αποτέλεσμα - και ταυτόχρονα συστατικό στοιχείο της έννοιάς της - την πρόκληση ζημίας άμεσης στον εργοδότη ή έμμεσης στο κράτος (σε περίπτωση που αποδέκτης των αιτημάτων της είναι η κυβέρνηση, η οποία επεμβαίνοντας στην οικονομία καθορίζει τις εργασιακές σχέσεις). Με τη νομοθετική θέσπιση περιορισμών στην άσκησή της και τον περιορισμό των ορίων της νόμιμης απεργιακής δράσης, αποδυναμώνεται η απεργία, εκμηδενίζεται η ζημία του εργοδότη και καθίσταται προβληματική για τους εργαζόμενους η προσφυγή στην απεργία".

Σε άλλο σημείο τονίζεται ότι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί "αποτελεί πραγματική κατάργηση του δικαιώματος της απεργίας" και ότι "τουλάχιστον 95% των δικαστικών αποφάσεων που έχουν κρίνει απεργίες, δέχτηκαν ότι αυτές ήταν παράνομες και διέταξαν τη διακοπή τους".

Ειδικότερα, η κατάσταση όπως περιγράφεται στο υπόμνημα, έχει ως εξής:

"Η άσκηση του δικαιώματος της απεργίας δυσχεραίνεται και περιορίζεται λόγω της περιοριστικής και λεπτομερούς νομικής θέσπισής του.Η αυτονομία των συνδικάτων για την επιλογή των μέσων, του τρόπου, του χρόνου και κάθε άλλης λεπτομέρειας της άσκησης των συλλογικών εργατικών αγώνων, αντικαθίσταται βαθμιαία από την ετερόνομη αναγκαστική ρύθμιση.

Προβλέπονται νομοθετικά πολλοί και λεπτομερείς όροι νομιμότητας έτσι ώστεείτε να γίνεται δύσκολη ή σχεδόν αδύνατη η κήρυξη της απεργίας, είτε να προδικάζεται η απαγόρευσή της ως παράνομης".

Στο υπόμνημα παραθέτονται επίσης οι σχετικοί νόμοι που αφορούν τη διαδικασία για τη λήψη απόφασης απεργίας και τονίζεται ότι οποιαδήποτε παρατυπία στις διαδικαστικές διατυπώσεις οδηγεί όλη την απεργία στην παρανομία,έστω και από μια ασήμαντη παρατυπία. Ορισμένες από αυτές τις διαδικαστικές διατυπώσεις είναι η απόφαση γενικής συνέλευσης, η υποχρέωση προειδοποίησης της εργοδοτικής πλευράς και μια σειρά ακόμα υποχρεώσεις, οι οποίες έστω και αν τηρηθούν με ελάχιστη παρέκκλιση, αυτό αρκεί για να καταδικαστεί η απεργία. Σημειώνεται ακόμα ότι σε σχέση με το προσωπικό ασφαλείας,μπορεί να κριθεί παράνομη η απεργία εάν δεν τηρηθούν οι ισχύουσες διατάξεις, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το ποσοστό παρουσίας του προσωπικού τη στιγμή έναρξης της απεργίας και αν είναι δυνατό να καλυφθούν οι ανάγκες που το προσωπικό ασφαλείας καλείται να καλύψει.

Σημαντική είναι η παρατήρηση του υπομνήματος ότι "οι εργοδότες είναι σχεδόν βέβαιοι ότι οι αγωγές τους θα γίνουν δεκτές σύμφωνα με τα συμφέροντά τους. Η διαρκώς εντεινόμενη δικαστικοποίηση των εργατικών αγώνων είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της σημερινής πραγματικότητας",ενώ σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι "χαρακτηριστικό των δικαστικών κρίσεων κατά τον έλεγχο της νομιμότητας της απεργίας είναι ο αυτοματισμός, η προσκόλληση στο γράμμα του νόμου, η παραγνώριση της φύσης του δικαιώματος της απεργίας και η ερμηνεία του νόμου πάντα προς την κατεύθυνση του περιορισμού του δικαιώματος της απεργίας".

Τονίζεται ακόμα ότι η δικαστική καταστολή των απεργιών "επιχειρείται κυρίως μέσα από την έννοια της καταχρηστικότητας ", για τη διαπίστωση της οποίας ελέγχονται τα αιτήματα και οι σκοποί της απεργίας και το αν τα αιτήματα αυτά είναι ""παράλογα", "υπερβολικά", "επουσιώδη", "ανεπίκαιρα", "άνευ αντικειμένου", "άσχετα με τα εργασιακά συμφέροντα"", ή "αν έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομική κατάσταση της επιχείρησης". Σημαντικοί λόγοι χαρακτηρισμού μιας απεργίας ως καταχρηστικής, σημειώνεται στο υπόμνημα, είναι η μεγάλη οικονομική ζημιά για την επιχείρηση και η δυσαναλογία ζημιάς του εργοδότη με ζημιάς των εργαζομένων. Επιπλέον, σημειώνεται ότι πολλές απεργίες περιορίζονται με την επίκληση του "γενικότερου κοινωνικού συμφέροντος".

Τα παραπάνω στοιχεία του υπομνήματος της ΓΣΕΕ, το οποίο είναι ιδιαίτερα αναλυτικό για τη λεγόμενη "νομολογιακή κατάργηση του δικαιώματος της απεργίας", καταλήγει στην παράκληση να πάρει το Διεθνές Γραφείο Εργασίας "τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλιστεί το δικαίωμα της απεργίας στη χώρα μας".