Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος, στις 25 του Ιούλη, από την επέμβαση των αποικιοκρατικών στρατευμάτων των ΗΠΑ στο Πουέρτο Ρίκο. Τα 100 όμως αυτά χρόνια δεν έχουν αποθαρρύνει το λαό της χώρας, ο οποίος και συνεχίζει τον αγώνα του για ανεξαρτησία. Με αφορμή αυτή την επέτειο, διοργανώνεται για τις 25 του Ιούλη ολονύκτια συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τον Λευκό Οίκο.Κάτω από πίεση που ασκείται για ανεξαρτησία, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε - με μια ψήφο διαφορά - το περασμένο Μάρτη, νομοσχέδιο για την "αυτοδιάθεση", όπως αναφέρεται, της καραϊβικής χώρας, που στην ουσία είναι ευφημισμός για προσάρτηση του Πουέρτο Ρίκο στις ΗΠΑ.

Συγκεκριμένα, με 209 ψήφους υπέρ και 208 κατά, ύστερα από 11 ώρες συζήτηση, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε το νομοσχέδιο αυτό που θα καλέσει τους Πουερτορικανούς να αποφασίσουν αν επιθυμούν να ενταχθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες ως πολιτεία, μέσω ενός δημοψηφίσματος που έχει προσδιοριστεί για τις 31 Δεκέμβρη.

Το νομοσχέδιο αυτό "προσφέρει" στους Πουερτορικανούς τρεις επιλογές για τη χώρα τους: να γίνουν η 51η Πολιτεία των ΗΠΑ, να διατηρήσουν τη σημερινή κατάσταση κοινοπολιτείας που ισχύει από το 1952 ή να διαλέξουν την ανεξαρτησία. Παρόμοιο δημοψήφισμα διεξήχθη το 1993, με παρόμοιες επιλογές, όπου η επιλογή της κοινοπολιτείας έλαβε το 48%, υπέρ της προσάρτησης το 46% και το 4,4% των ψηφοφόρων διάλεξαν την ανεξαρτησία.

Αν τελικά, υπάρξει το ίδιο αποτέλεσμα, το νομοσχέδιο προβλέπει μια επανάληψη του δημοψηφίσματος σε δέκα χρόνια και έναν τρίτο γύρω μετά από 10 χρόνια, αν η κατάσταση δεν αλλάξει μέχρι τότε. Παράλληλα, το κογκρέσο των ΗΠΑ προτείνει να μην ισχύει η αμερικανική υπηκοότητα των Πουερτορικανών, που υπάρχει μέχρι σήμερα, αν το δημοψήφισμα δε βγάλει το αποτέλεσμα της προσάρτησης.

Εδώ θα πρέπει να προσθέσουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν "προσφέρει" την αμερικανική υπηκοότητα στους Πουερτορικανούς ακριβώς τη χρονολογική περίοδο που άρχισε η στρατολόγηση ανδρών στο στρατό για το Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αν, υποθετικά, η πλειοψηφία των ψήφων του δημοψηφίσματος δείξουν το Δεκέμβρη πως η πλειοψηφία είναι υπέρ της προσάρτησης, τότε μέσα σε έξι μήνες ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει να παρουσιάσει ένα πρόγραμμα για μεταφορά του νησιού στη νέα αυτή κατεύθυνση, με στόχο να εφαρμοστεί μέσα στα 10 επόμενα χρόνια.

Αξίζει να σημειωθεί πως μεταξύ άλλων, η επιλογή της προσάρτησης συμπεριλαμβάνει την υποχρεωτική αποδοχή της αγγλικής ως επίσημη γλώσσα του Πουέρτο Ρίκο.

Οι υποστηρικτές της προσάρτησης του Πουέρτο Ρίκο στις ΗΠΑ αρνούνται πως η χώρα τους αποτελεί έθνος. Αρνούνται την ψήφο στους Πουερτορικανούς κατοίκους των ΗΠΑ, μια και πιστεύουν πως η πλειοψηφία τους είναι υπέρ της κοινοπολιτείας ή της ανεξαρτησίας, ωστόσο πιέζουν προς την κατεύθυνση να γίνουν δεκτές οι ψήφοι των Κουβανών και Δομινικανών πολιτών του Πουέρτο Ρίκο, οι οποίοι, κατά βάση, είναι υποστηρικτές της προσάρτησης.

Στο μεταξύ, οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας του Πουέρτο Ρίκο επιδιώκουν να ξαναθέσουν το ζήτημα της χώρας τους στην Επιτροπή Κατάργησης των Αποικιών του ΟΗΕ. Μια αντιπροσωπεία από το "Χόστος Νάσιοναλ Κόγκρες", όπου συμμετέχουν ομάδες 15 πατριωτικών οργανώσεων, πραγματοποιεί περιοδεία σε χώρες όπως η Κούβα, που παραδοσιακά έχει υποστηρίξει την υπόθεσή τους, η Βενεζουέλα, η Βολιβία, η Χιλή, το Τρινιδάδ και το Τομπάγκο, τη Γρενάδα, τη Σάντα Λουσία και την Αντίγουα.

Πρόσφατα, η καμπάνια "Χερίτσο '98" που οργανώνουν διάφοροι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει οργανώσει διάφορες δραστηριότητες, όπως πορεία στην Ουάσιγκτον για την αμνηστία 150 πολιτικών κρατουμένων στις ΗΠΑ, αναδεικνύοντας πως ανάμεσά τους υπάρχουν 30 Πουερτορικανοί που είναι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας και καταγγέλλουν την απάνθρωπη συμπεριφορά που υφίστανται.

Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην καθημερινή εφημερίδα της Κούβας, "Γκράνμα", ο υποστηρικτής της ανεξαρτησίας του Πουέρτο Ρίκο, Χουάν Μαρί Μπρας, επισήμανε ότι το νομοσχέδιο αυτό των ΗΠΑ "δεν προϋποθέτει την ελεύθερη άσκηση ψηφοφορίας για την επιλογή ανάμεσα στην κοινοπολιτεία, την προσάρτηση ή την ανεξαρτησία. Δεν πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που πραγματικά είναι ενάντια στις αποικίες, μιας και δεν αναφέρει τίποτα για τις εγκριμένες από τον ΟΗΕ αποφάσεις σχετικά με την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων. Οι δικοί μας (πολιτικοί κρατούμενοι) παραμένουν στις φυλακές των ΗΠΑ"...

Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ