Αλλαξε τίποτε, άραγε, από το θάνατο του "πολιτικού πατέρα" του σημερινού υπουργού των Εξωτερικών μέχρι σήμερα; Η μήπως τώρα, όπως και τότε, η σκοπιμότητα υπαγόρευσε τις συγκεκριμένες τοποθετήσεις;

Δύσκολα θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως από το θάνατο του Α. Παπανδρέου μέχρι σήμερα άλλαξαν δραματικά τα δεδομένα που καθορίζουν τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Οι στόχοι της Ουάσιγκτον βασίζονται σε στρατηγικούς σχεδιασμούς μακράς πνοής, για τη διαιώνιση της παγκόσμιας κυριαρχίας, που κατέχει μετά την ανατροπή της Σοβιετικής Ενωσης και των σοσιαλιστικών καθεστώτων της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Αυτοί, οι αμερικανικοί στόχοι ήταν ευδιάκριτοι και όταν ακόμη ο Α. Παπανδρέου διαπίστωνε την κοινότητα των συμφερόντων των δύο χωρών και, πολύ περισσότερο σήμερα, που έχει γίνει σ' όλους φανερό πως αυτοί οι στόχοι υλοποιούνται σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων.

Υπό την έννοια αυτή, η "οργή" Πάγκαλου δε διαφέρει και πολύ από τις κολακείες του Παπανδρέου, αφού και στις δυο περιπτώσεις οι "κορυφές" της ελληνικής κυβέρνησης απευθύνονται στον "αφέντη" είτε για να τον εξευμενίσουν είτε για να τραβήξουν την προσοχή του. Από τη στιγμή που δεν αμφισβητείται η πρόσδεση της χώρας στο άρμα των αμερικανικών συμφερόντων, οι Ελληνες κυβερνώντες δεν έχουν άλλες εναλλακτικές δυνατότητες συμπεριφοράς προς τις ΗΠΑ.

****

Η ελληνική κυβέρνηση δεν τόλμησε να αμφισβητήσει τους αμερικανικούς σχεδιασμούς. Το αντίθετο, μάλιστα. Εκανε ό,τι ήταν δυνατό να τους προωθήσει, σπεύδοντας από τους πρώτους να αποδεχτεί τη "νέα δομή" της ΝΑΤΟικής συμμαχίας, χωρίς μάλιστα να εξασφαλίσει το παραμικρό "αντάλλαγμα". Ηλπιζε, ίσως, ότι οι Αμερικανοί θα επιβράβευαν την πειθήνια συμπεριφορά της με το να εγγυηθούν μια "ομαλή" και "δίκαιη" αντιμετώπιση των "προβλημάτων" στο Αιγαίο.

***

Η άρνηση της Ουάσιγκτον να δώσει ρόλο στην Ελλάδα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο συνδέεται άμεσα με τον τρόπο που η αμερικανική διπλωματία έχει κατά νου να διευθετήσει τις ελληνοτουρκικές διαφορές στο Αιγαίο. Η αμερικανική εύνοια υπέρ της Τουρκίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο θα ήταν χωρίς αντίκρισμα, αν έμπαινε φρένο στο ψαλίδισμα της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο. Μόνο με το ψαλίδισμα της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο, είναι δυνατή η "ανάδειξη" της Τουρκίας ως "περιφερειακής δύναμης", προορισμένης να παίξει το ρόλο του "εκλεκτού" και του χωροφύλακα των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή. Με αυτό το ψαλίδισμα, εξασφαλίζεται η αξιοποίηση του Αιγαίου ως τουρκικού "διαδρόμου", που θα προσφέρει την "απαραίτητη" συνέχεια από τα Στενά μέχρι τα παράλια της Τουρκίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και το Τζεϊχάν. Το λιμάνι, δηλαδή, όπου θα καταλήγουν οι πετρελαιαγωγοί.

Η επιχείρηση για τον περιορισμό της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο υπέρ της Τουρκίας έχει ήδη αρχίσει, με κορυφαίο επεισόδιο αυτής της προσπάθειας την υπόθεση των Ιμίων. Τότε, όπως λένε οι γνωρίζοντες, η Ελλάδα γνώρισε μια τρομακτικής έκτασης ήττα, χωρίς καν να υπάρξει πόλεμος. Από την κρίση στα Ιμια και έπειτα, στο τραπέζι της "ελληνοτουρκικής συζήτησης" βρίσκεται το θέμα της "διευκρίνισης" της κυριαρχίας όλων των νησιών, των βραχονησίδων και βράχων του Αιγαίου, των οποίων το καθεστώς δεν είναι ξεκαθαρισμένο, όπως ισχυρίζεται η Αγκυρα, από διεθνείς Συνθήκες.

Η διαδικασία, γι' αυτήν τη "διευκρίνιση" θα είναι επίπονη και μακράς διάρκειας. Θα εξελιχθεί δε υπό την εποπτεία και διαμεσολάβηση των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ. Υπάρχει, άραγε, κανείς που να μη μαντεύει το αποτέλεσμα, όσο οι ελληνικές κυβερνήσεις παραμένουν δεμένες χειροπόδαρα στο άρμα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής;

Δημήτρης ΜΗΛΑΚΑΣ

Η ελληνική κυβέρνηση δεν τόλμησε να αμφισβητήσει τους αμερικανικούς σχεδιασμούς. Το αντίθετο, μάλιστα. Εκανε ό,τι ήταν δυνατό να τους προωθήσει, σπεύδοντας από τους πρώτους να αποδεχτεί τη "νέα δομή" της ΝΑΤΟικής συμμαχίας