Οι εκλογική αυτή αναμέτρηση ήταν η πρώτη χαμένη για τον μακροβιότερο ηγέτη της σύγχρονης γερμανικής πολιτικής σκηνής. Χρειάστηκαν πέντε συνεχόμενες αναμετρήσεις ούτως ώστε κάποιος υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών να μπορέσει να εκστομίσει έναν πανηγυρικό λόγο. Ο Γκέρχαρντ Σρέντερ κατάφερε να πανηγυρίσει προς τους οπαδούς και υποστηρικτές ότι "μετά από 16 χρόνια, η εποχή Κολ έλαβε τέλος".

Ο Χέλμουτ Κολ έχει βάλει όμως ανεξίτηλα τη σφραγίδα του στη χώρα και δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που ο Τύπος τον αντιμετώπιζε σαν ήρωα, καθώς επί των ημερών του η Γερμανία επανενώθηκε και η ΕΕ γνώρισε τις καλύτερες των ημερών της.

Οκτώ μόλις χρόνια μετά την επανένωση, ο Κολ δεν τολμούσε να επεκτείνει την προεκλογική του καμπάνια στην πρώην ΓΛΔ, μια και οι εξαγγελίες του για το ισχυρό μάρκο, την ισχυρή Ευρώπη, δεν ήταν αρκετές για τους κατοίκους της, που ασφυκτιούν χωρίς προοπτική και μέλλον. Ο πρώην "καγκελάριος της ενότητας" έχασε την ύστατη μάχη του - μια και παραιτήθηκε μετά από 25 χρόνια και από την προεδρία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος και δήλωσε ότι θα μείνει απλός θεατής, ως μέλος της Μπούντεσταγκ, της "κοκκινοπράσινης" κυβερνητικής συμμαχίας - κάτω από το βάρος δύο παραγόντων. Της ανεργίας που αγγίζει σε παγγερμανικό επίπεδο το 11% και της κακής οικονομικής πορείας της Ανατολικής Γερμανίας.

Το "θαύμα" της επανένωσης έχει μεταμορφωθεί σε εφιάλτη τόσο για τους κατοίκους της πρώην ΓΛΔ όσο και για τον καγκελάριο Χέλμουτ Κολ. Ο ίδιος παραδέχτηκε πρόσφατα ότι είχε κάνει "λάθος", υπολογίζοντας στις δυτικογερμανικές εταιρίες, που αφού εξαγόρασαν τις ανατολικές βιομηχανίες θα τις ιδιωτικοποιούσαν πλήρως και θα συνέβαλλαν στην αναστύλωση της ανατολικογερμανικής οικονομίας. Αυτό που στην πραγματικότητα έγινε ήταν η εξαγορά μεν, αλλά αμέσως μετά το κλείσιμο των βιομηχανιών εξαιτίας "του κόστους".

Αποτέλεσμα ήταν η άλλοτε κραταιά βιομηχανία της ΓΛΔ να "σβήσει" και χιλιάδες εργαζόμενοι και υψηλά ειδικευμένο προσωπικό να πάρει το δρόμο της ανεργίας - η ανεργία είναι διπλάσια από τον εθνικό μέσο όρο, ξεπερνώντας το 20% - ανεπιστρεπτί. Ωστόσο, όσοι κατείχαν ακόμα το "προνόμιο της εργασίας" οι απολαβές τους είναι κατώτερες, τουλάχιστον κατά 25% από τους συναδέλφους τους στη δύση. Μία πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου "Allensbach" κατέδειξε ανησυχητικά για τους κυβερνώντες ότι η πλειοψηφία των Ανατολικογερμανών δεν μπορούν να προσδιορίσουν την ταυτότητά τους μέσα στο ισχύον καπιταλιστικό σύστημα και νιώθουν χαμένοι στο λαβύρινθο των δυτικών νόμων και κανονισμών. Επίσης, ένα μεγάλο τμήμα της ανατολικογερμανικής κοινότητας χαρακτηρίζει τα γεγονότα του 1990 όχι ως "ενοποίηση" αλλά ως "εχθρική κατάληψη".

Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο στους κατοίκους των ανατολικογερμανικών κρατιδίων αλλά και των δυτικών, που "νοσταλγούν" την παλιά Δυτική Γερμανία, όπου υπήρχαν μικρότεροι φόροι, λιγότερη εγκληματικότητα, πολύ λιγότερα προβλήματα και ζούσαν σε μία μικρότερης εδαφικής επικράτειας χώρα μεν, αλλά ισχυρότερου και ακμάζοντος έθνους. Είναι χαρακτηριστικές οι εκτιμήσεις του πρωθυπουργού του κρατιδίου της Σαξονίας - Ανχάλτης, Ράινχαρντ Χέπνερ - κρατίδιο που γνώρισε πρόσφατα μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη στις εκλογές με την εμφάνιση του ανερχόμενου ακροδεξιού κόμματος, της Γερμανικής Λαϊκής Ενωσης (DVU), που έλαβε το "απρόβλεπτο" 12,9% των ψήφων - που δήλωσε ότι τα οκτώ αυτά χρόνια της ενοποιημένης Γερμανίας οι Δυτικοί και Ανατολικοί έχουν απομακρυνθεί πάρα πολύ, πολύ περισσότερο από τα 45 χρόνια που ζούσαν σε δύο διαφορετικά κράτη.

Δεν είναι κανείς να απορεί για τις απόψεις αυτές των Δυτικογερμανών, καθώς η στήριξη της οικονομίας των ανατολικών κρατιδίων γινόταν αποκλειστικά με το "βοήθημα" από τον προϋπολογισμό, εξαιτίας της κατάρρευσης του "σχεδιασμού της αναδιάρθρωσης", ποσό που ανέρχεται σε 100 δισ. μάρκα το χρόνο, που το μόνο όμως που έχει καταφέρει είναι να διαιωνίζει το υφιστάμενο καθεστώς της ανασφάλειας και της ανεργίας χωρίς προοπτικές καλυτέρευσης, τουλάχιστον με τα υπάρχοντα στοιχεία. Ενα θέμα όμως που κανείς από τους δύο δεν τόλμησε να αγγίξει στην προεκλογική του εκστρατεία, παρά τις αόριστες υποσχέσεις. Και πώς μπορούσε κανείς να δίνει συγκεκριμένες υποσχέσεις και προγράμματα, όταν η πορεία προς την ΟΝΕ επιτάσσει την αθρόα περικοπή των κοινωνικών ασφαλίσεων και βοηθημάτων; Πώς μπορεί να καταπολεμηθεί η ανεργία αλλά και να στηριχτεί η οικονομία της Ανατολικής Γερμανίας, όταν πρέπει να ακολουθηθεί το συγκεκριμένο οικονομικό πρόγραμμα, την ίδια στιγμή που οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι θα πρέπει να περάσουν δεκαετίες προτού οι οικονομικές συνθήκες στην Ανατολική Γερμανίαπροσεγγίσουν αυτές της Δυτικής; Τι θα πράξει ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, που εγγυήθηκε την παρούσα οικονομική πολιτική απέναντι στους Ανατολικογερμανούς ψηφοφόρους των οποίων οι ψήφοι τον ανέδειξαν στην εξουσία;

Χρ. Μ.