Η αισθαντικότητα, ο συναισθηματικός "κόσμος" και η θέρμη που εκπέμπει η φωνή του Γιώργου Νταλάρα,με "όχημα" το "Κάντο Χενεράλ" του Νερούδα,σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και μελοποιημένα τραγούδια του Λόρκα,θα τεθούν, αφιλοκερδώς, ως έκφραση διεθνιστικής πολιτιστικής αλληλεγγύης, στην υπηρεσία της κουβανικής μουσικής κληρονομιάς.Αναφερόμαστε στη συναυλία που θα δώσει, το 1999, στην Αβάνα,συνοδευόμενος από την Κρατική Ορχήστρα και την Εθνική Χορωδία της Κούβας, για την οικονομική ενίσχυση της ερευνητικής, συλλεκτικής, αρχειακής προσπάθειας του Κουβανικού Ινστιτούτου Μουσικής και την αναπαλαίωση του υπέροχου Εθνικού Μουσείου Μουσικής της Κούβας. Η σχετική πρόταση έγινε στον Γ. Νταλάρα από τον Κουβανό υπουργό Πολιτισμού Κούβας Αμπελ Πριέτο Χιμένεθ και τον πρόεδρο του Κουβανικού Ινστιτούτου Μουσικής και διευθυντή του Μουσείου Μουσικής Γκομέζ Καϊρο,μετά την εξαιρετικά επιτυχημένη συναυλία που έδωσε ο Γ. Νταλάρας στο θέατρο "Καρλ Μαρξ" της Αβάνας, στα πλαίσια της Βδομάδας Ελληνικού Πολιτισμού, που με δική του πρωτοβουλία οργάνωσε ο Ελληνας πρέσβης στην Κούβα Δημήτρης Δουδούμης.

Ο Γιώργος Νταλάρας, που με χαρά του δέχτηκε την πρόταση, επισκέφθηκε του αρχοντικό όπου στεγάζεται το αξιοζήλευτο (όχι μόνο από την Ελλάδα που δεν έχει τέτοιο μουσείο, αλλά και από πολλές άλλες "αναπτυγμένες" χώρες) Μουσείο Μουσικής. Εκεί θαύμασε τα δεκάδες σπάνια μουσικά όργανα (παλιά αυθεντικά, λαϊκά όργανα της αφρικάνικης και ινδιάνικης μουσικής παράδοσης της Κούβας, αλλά και σπάνια, παλιά όργανα της έντεχνης και συμφωνικής μουσικής). Είδε δείγματα του αρχείου (λ.χ., παρτιτούρες), φωτογραφικά και άλλα ντοκουμέντα της πολύμορφης, "πολυκυτταρικής", πολυεθνικών "ριζών" και τάσεων κουβανικής μουσικής παράδοσης. Συγκινήθηκε, διαπιστώνοντας τη σοβαρή, επίμονη προσπάθεια που κάνουν οι άνθρωποι του Ινστιτούτου και του Μουσείου για να διαφυλαχτεί η μουσική κληρονομιά της πατρίδας τους και υποσχέθηκε να χαρίσει στο μουσείο ελληνικά όργανα που λείπουν από τη συλλογή του. Να σημειώσουμε ακόμα και τις θερμές ευχαριστίες που δέχτηκε για τη συντήρηση (από ειδικούς του 12μελούς συγκροτήματός του) ασυντήρητων μουσικών οργάνων που διατέθηκαν για τη συναυλία του, γιατί, λόγω του βάρους τους, μερικά όργανα δε μεταφέρθηκαν από την Ελλάδα. Κατά την προετοιμασία της συναυλίας, ο Γ. Νταλάρας και οι συνεργάτες του - μουσικοί και τεχνικοί - είχαν να αντιμετωπίσουν, όχι μόνο τα ηλεκτρολογικά προβλήματα που προκάλεσε στο θέατρο ο τυφώνας "Τζορτζ" που έπληξε πρόσφατα την Κούβα, αλλά και μη συντηρημένα όργανα, αφού και με την έλλειψη ανταλλακτικών για τη συντήρηση των οργάνων αντανακλάται το εγκληματικό εμπάργκο των ΗΠΑ κατά της Κούβας.Εκτός από τη συναυλία, που αφιλοκερδώς έδωσε ο Γ. Νταλάρας, και την οποία παρακολούθησαν 5.000 Κουβανοί, τη θερμή ανταπόκριση του κουβανικού λαού είχαν και οι άλλες (11) πολύ αξιόλογες εκδηλώσεις της πολιτιστικής βδομάδας (1 - 8/10). Ανταπόκριση, που μαζί με τα συγχαρητήρια των κυβερνητικών και κρατικών παραγόντων, αλλά και άλλων ξένων πρέσβεων που παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις, για το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην Κούβα ξένη πρεσβεία οργανώνει ένα αντιπροσωπευτικό σύνολο εκδηλώσεων του πολιτισμού της χώρας που αντιπροσωπεύει, δικαίωσαν την πρωτοβουλία του Ελληνα πρέσβη. Πρωτοβουλία, που επειδή μόνο κατά το 1/7 περίπου ενισχύθηκε από το ΥΠΕΞ, προσέφυγε σε χορηγούς.

Απέναντι από το επιβλητικό μνημείο του "θεμελιωτή" της Κουβανικής Επανάστασης Χοσέ Μαρτί, βρίσκεται το Εθνικό Θέατρο Κούβας.Στη μεγάλη αίθουσα (περίπου 2.000 θέσεων) και όχι στη μικρή, όπως ήταν προγραμματισμένο, επειδή πλημμύρισε με τον τυφώνα, πλήθος καλλιτεχνών του κουβανικού θεάτρου και κοινού θαύμασαν και συνεχάρησαν θερμά την παράσταση του θιάσου "Πολιτεία",με τη "Φόνισσα" του Παπαδιαμάντη, σε σκηνοθεσία του Σωτήρη Χατζάκη,με πρωταγωνίστρια την Λυδία Κονιόρδου.Οι Ελληνες καλλιτέχνες, αντιμετωπίζοντας, αλλά και επιλύοντας πολλές δυσκολίες - και αυτές αποτέλεσμα του εμπάργκο - στην προετοιμασία της παράστασης (λ.χ., το θέατρο είχε ελάχιστες λυχνίες για το φωτισμό της παράστασης), "αδελφοποιήθηκαν" με τους Κουβανούς τεχνικούς και άλλους εργαζόμενους του θεάτρου.

Στην ίδια αίθουσα του Εθνικού Θεάτρου, το κουβανικό κοινό γνώρισε τη δημοτική και χορευτική μας παράδοση, από το χορευτικό συγκρότημα της Τρίπολης "Αρκαδιανή".Τη χορευτική μας παράδοση χάρηκαν οι οικογένειες των λιγοστών Ελλήνων που ζουν στην Αβάνα, αλλά και Κουβανοί παράγοντες και ξένοι διπλωμάτες, που ήταν προσκεκλημένη στη δεξίωση που έδωσε ο πρέσβης Δ. Δουδούμης, την πρώτη μέρα των εκδηλώσεων, σε αίθουσα του πολυτελούς ξενοδοχείου "Μέλια Κοχίμπα".

Στον κεντρικό, το μεγαλύτερο κινηματογράφο της Αβάνας, τη "Ράμπα",καθημερινά 400 θεατές παρακολουθούσαν τις καλές ελληνικές ταινίες που περιέλαβε η βδομάδα.

Στο δεύτερο όροφο του, μνημειακής αρχιτεκτονικής, Μουσείου της Επανάστασης, πλήθος Κουβανών, αλλά και ξένων τουριστών, επί οχτώ μέρες είδαν την καλαίσθητα στημένη, εξαιρετικής ποιότητας, ομαδική έκθεση καλλιτεχνικής ελληνικής φωτογραφίας, με θέμα το φυσικό περιβάλλον του Αγίου Ορους και του Αιγαίου.Η έκθεση, στην οποία συμμετείχε με φωτογραφίες του ο Ανδρέας Σμαραγδής,ο οποίος επιμελήθηκε την παρουσίαση της έκθεσης, συνοδεύτηκε και με δίγλωσσο κατάλογο (στα ελληνικά και τα ισπανικά).

Αξιόλογη (παρά τη μικρή ανταπόκριση που είχε η προσπάθεια του πρέσβη από ελληνικούς εκδοτικούς οίκους), ήταν η έκθεση ελληνικού (κυρίως λογοτεχνικού και αρχαιολογικού, βιβλίου σε αγγλόφωνες μόνο εκδόσεις), στο πανέμορφο κτίριο του Ινστιτούτου Κουβανικού Βιβλίου.Με την έκθεση αυτή και με την παρουσίαση στο κουβανικό κοινό (παραβρέθηκαν πολλοί Κουβανοί λογοτέχνες) μιας ποιητικής ανθολογίας με τίτλο "Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση" εγκαινιάστηκε (1/10) η Βδομάδα Ελληνικού Πολιτισμού. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η έκδοση της σημαντικής αυτής ανθολογίας, που περιλαμβάνει 31 διακεκριμένους ποιητές μας, μεταφρασμένους στα ισπανικά από την Ελληνίδα Νίνα Αγγελίδη (ζει στην Αργεντινή), και επιμελημένη από τον Αργεντινό ποιητή και σύζυγό της Κάρλος Σπινέδι,παραγγέλθηκε και εκδόθηκε από τον οίκο "Χοσέ Μαρτί",που υπάγεται στο Ινστιτούτο Κουβανικού Βιβλίου.

Η βδομάδα περιλάμβανε ακόμα: Διαλέξεις σε αίθουσα του Καπιτωλίου (μεγαλειώδες κτίριο της εποχής της ισπανικής κυριαρχίας στο πανώριο αυτό νησί της Καραϊβικής) των πανεπιστημιακών καθηγητών Θ. Παναγόπουλου και Τζ. Χαρλαύτη.Βδομάδα ελληνικής κουζίνας, στο ωραιότερο ρεστοράν του ξενοδοχείου "Μέλια Κοχίμπα", το διακοσμημένο με φρέσκο και βιτρό.

Η βδομάδα έκλεισε στο Μουσείο της Επανάστασης, στις 8 Οκτώβρη, ανήμερα της 31ης επετείου από τη δολοφονία του Τσε, μέρα πένθους και επαναστατικής μνήμης του κουβανικού λαού,με το Χορωδιακό Συγκρότημα Κυπριακού Ελληνισμού και χαιρετιστήρια ομιλία του πρέσβη γι' αυτήν την "πρώτη πολιτιστική ελληνοκουβανική γέφυρα φιλίας".

Μια γέφυρα, που πρέπει να ενισχυθεί από την ελληνική κυβέρνηση και βέβαια να θεσμοποιηθεί, αφού την προσεχή άνοιξη ο πρέσβης Δ. Δουδούμης εγκαταλείπει την Κούβα, "μια χώρα που αγάπησε" όπως είπε, αναλαμβάνοντας την πρεσβεία μας στην Ουρουγουάη.

Αριστούλα ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ