Γαλλία, Ολλανδία, Γερμανία και Ιταλία, με κοινή δήλωσή τους, συσχετίζουν την ένταξη της Κύπρου με την "επίλυση" του Κυπριακού

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ). -

Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποφάσισε χτες στις Βρυξέλλες την επίσημη έναρξη των συνοπτικών διαδικασιών για την ντε γιούρε παράκαμψη των ελληνικών επιφυλάξεων στην κοινοτική χρηματοδότηση της Αγκυρας, ενώ για πρώτη φορά Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ολλανδία, με ξεχωριστή δήλωση, αμφισβήτησαν την τελική ένταξη της Κύπρου, έκαναν λόγο για "ιδιαίτερη κατάσταση" και "κρίνουν ότι πρέπει επειγόντως να βρεθεί πολιτική λύση". Η ντε γιούρε παράκαμψη των ελληνικών αντιρρήσεων και η ταυτόχρονη, ομαδική αμφισβήτηση της ενταξιακής πορείας της Κύπρου ανοίγουν την αυλαία σε νέο γύρο αντιπαράθεσης των "εταίρων" με την Αθήνα εξαιτίας της Αγκυρας. Και ήδη από τις χτεσινές εξελίξεις έγινε φανερό ότι και αυτή τη φορά η ελληνική πλευρά, απομονωμένη και πανικόβλητη, θα υποχωρήσει κατά κράτος.

Ο ΑΝΥΠΕΞ, Γ. Παπανδρέου, απουσιάζοντος του Θ. Πάγκαλου, διαμαρτυρήθηκε τυπικά, αναγνωρίζοντας την κατίσχυση της Τουρκίας και των Ευρωπαίων συμμάχων της, τόσο για την κοινοτική χρηματοδότηση της Τελωνειακής Ενωσης (ΤΕ), λέγοντας πως "παραγνωρίζονται ζωτικά ελληνικά συμφέροντα",όσο και για την Κύπρο, αφού "η Τουρκία θέτει την κυπριακή ένταξη υπό την ομηρία της".Και ενώ για την κοινοτική χρηματοδότηση της ΤΕ, η κυβέρνηση απείλησε εκ νέου ότι θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, για την ομαδική αμφισβήτηση των προσυμφωνηθέντων για την ενταξιακή πορεία της Κύπρου υπήρξε μόνο μια μονομερής δήλωση της κυβέρνησης και επίκληση για "σεβασμό των αποφάσεων". Δεν αποτελεί έκπληξη η προαναγγελθείσα διπλή υποχώρηση Αθήνας και Λευκωσίας, αλλά οπωσδήποτε προκαλεί εντύπωση η έναρξη των αψιμαχιών, αφού οι "εταίροι" δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αξιοπρεπούς οπισθοχώρησης στην ελληνική πλευρά. Η άρση του δεκάχρονου ελληνικού "βέτο" στις 6/3//1995, είχε τουλάχιστον ως επίσημο "αντάλλαγμα" τη συμμετοχή της Κύπρου στο "πρώτο κύμα" της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έστω και με την απειλή της νομιμοποίησης της διχοτόμησης. Αυτή τη φορά οι "εταίροι" δεν αφήνουν κανένα περιθώριο, δε δίνουν ούτε ξεροκόμματο.

Με το χτεσινό Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών άρχισε και τυπικά η διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 189 Γ για την κοινοτική χρηματοδότηση της ΤΕ με την Τουρκία αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία. Με δεδομένη την απομόνωση της κυβέρνησης στο Συμβούλιο (14 - 1), οι προτάσεις της Κομισιόν παραπέμφθηκαν για γνωμοδότηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η ελληνική πλευρά προσπαθεί να κωλυσιεργήσει,έτσι ώστε οι συνέπειες αυτής της εξέλιξης να απορροφηθούν με τους λιγότερους κραδασμούς από το "εσωτερικό μέτωπο". Ο ΑΝΥΠΕΞ, Γ. Παπανδρέου, χαρακτήρισε απαράδεκτες τις προτάσεις της Κομισιόν, και δήλωσε ότι: "Παραβλέπονται οι όροι συνεργασίας της παραγράφου 35 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Λουξεμβούργου" και με τον τρόπο αυτό "ενισχύεται η τουρκική αδιαλλαξία". "Παραγνωρίζονται ζωτικά ελληνικά συμφέροντα" παρότι η Ελλάδα είναι κράτος - μέλος και η Τουρκία μόνο μια συνεργαζόμενη με την Κοινότητα χώρα., Η Ελλάδα "θα καταψηφίσει" τις προτάσεις της Κομισιόν και "θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ως μέτρο αυτοπροστασίας". Μ' άλλα λόγια, η κυβέρνηση ομολογεί ανοιχτά ότι οι "εταίροι" καταπατούν "ζωτικά ελληνικά συμφέροντα", υπερασπιζόμενοι την Αγκυρα, και ζητά "προστασία" από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Δηλαδή, η κυβέρνηση διαπιστώνει ότι είναι θύμα όχι μόνο της "τουρκικής αδιαλλαξίας" αλλά και των ευρωπαϊκών συμφερόντων.

Με την "κοινή δήλωση" Γαλλίας, Γερμανίας και Ολλανδίας, που προσυπογράφει και η Ιταλία, αμφισβητείται για πρώτη φορά ομαδικά από τις "μεγάλες δυνάμεις" η κυπριακή προσχώρηση.Η "κοινή δήλωση" θα πρέπει να ήταν γνωστή στην Αθήνα εδώ και κάποιες μέρες, γεγονός που επιβαρύνει την απουσία του Θ. Πάγκαλου από το χτεσινό Συμβούλιο των Βρυξελλών. Οι "μεγάλες δυνάμεις" αμφισβητούν γραπτά τη μέχρι τώρα ενταξιακή διαπραγμάτευση με την Κύπρο και προειδοποιούν για ακόμη πιο σκοτεινό μέλλον. Επικαλούμενοι τις αποφάσεις του Λουξεμβούργου, ότι "η προσχώρηση της Κύπρου πρόκειται να ωφελήσει όλες τις κοινότητες", διαπιστώνουν ότι "δεν κατέστη δυνατό έως τώρα να σημειωθεί πρόοδος για την εξεύρεση πολιτικής λύσης, η οποία θα επιτρέψει τον τερματισμό της συνεχιζόμενης διαίρεσης της Κύπρου". Γι' αυτό προαναγγέλλουν ότι "στη συνέχεια" θα προκύψουν και ορισμένα άλλα προβλήματα, που οφείλονται στην ιδιαίτερη κατάσταση της Κύπρου.Ετσι "κρίνουν ότι πρέπει επειγόντως να βρεθεί πολιτική λύση, διότι αυτή είναι η μόνη οδός για την επίλυση των εν λόγω προβλημάτων". Γίνεται φανερό ότι δεν υπάρχει άλλη "οδός" για προώθηση των πολύχρονων διαπραγματεύσεων ένταξης, παρά μόνο η "επείγουσα λύση" του Κυπριακού. Οι "μεγάλες δυνάμεις" αμφισβητούν και τη μέχρι τώρα πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ("ιδιαίτερες δυσκολίες") και μάλιστα "εφιστούν την προσοχή στο γεγονός ότι η διχοτόμηση της Νήσου θέτει βασικά προβλήματα για τη λειτουργία και τη συνοχή της ΚΕΠΠΑ". Η δήλωση, λοιπόν, είναι σαφής. Πρέπει να προσεχτεί ότι για πρώτη φορά η γερμανική καγκελαρία των "κόκκινο-πράσινων" συμπλέει με το Παρίσι στην κλιμάκωση παντός είδους προσκομμάτων στην ενταξιακή πορεία της Κύπρου. Παρατηρήθηκε ένας ελαφρός "διαδικαστικός δισταγμός" της Ιταλίας, που δε φαίνεται στην "κοινή δήλωση" και με δυσκολία,αργά το βράδυ, διαπιστώθηκε ότι προσυπογράφει και αυτή το κείμενο. Από βρετανικής πλευράς υπήρξε "σιγή ιχθύος". Η ελληνική κυβέρνηση αντείπε, ότι η "κοινή δήλωση" δεν έχει νομικό, δεσμευτικό χαρακτήρα, αλλά, βέβαια, δεν κατάφερε να εξασθενίσει τη σημαντική πολιτική βαρύτητα της πράξης. Η κυβέρνηση κατέθεσε μονομερή δήλωση, σύμφωνα με την οποία οι "άκαρπες προσπάθειες της Λευκωσίας, προκειμένου να συμμετάσχουν και οι Τουρκοκύπριοι στις διαδικασίες, οφείλονται στην "ομηρία της κυπριακής ένταξης" από την Τουρκία. Η Αθήνα επικαλείται "σεβασμό των αποφάσεων" και, γενικόλογα,προειδοποιεί ότι "ενέργειες και δηλώσεις που δεν είναι συνεπείς στο πνεύμα του Λουξεμβούργου απειλούν τη δυναμική της ενταξιακής διαδικασίας,