Κυριακή 3 Γενάρη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ποιο το μέλλον του;

Αν και το 1999 τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης το σχεδίαζαν και το περίμεναν σαν τον πρωτοχρονιάτικο μποναμά, φαίνεται ότι η υποδοχή του γίνεται σε αρκετά πιο χαμηλούς τόνους από τις αρχικές τυμπανοκρουσίες και προσδοκίες. Οσο και αν το εγχείρημα που αποφασίστηκε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και σχεδιαζόταν όλα αυτά τα χρόνια μέσω κατευθύνσεων και αποφάσεων για την οικονομική πολιτική των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τον έλεγχό της από τα διάφορα διακρατικά όργανα προκειμένου να εξασφαλιστούν οι δείκτες της ΟΝΕ, (πληθωρισμός, εξωτερικό χρέος, δημόσια ελλείμματα, επιτόκια, που θα επέτρεπαν στα κράτη να μπουν στη ζώνη του ΕΥΡΩ), τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και θα αντιμετωπίσουν στη συνέχεια οι καπιταλιστές είναι αρκετά πιο πολλά και δύσκολα απ' όσο θεωρούσαν όταν αποφάσιζαν την ενοποιητική πορεία με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ η οποία υλοποιείται μέσω των μεταξύ τους συμβιβασμών, με την αναθεώρησή της στη συνέχεια με τη Συνθήκη Αμστερνταμ, αλλά και με τη διαμόρφωση της κοινής οικονομικής πολιτικής. Επομένως ένα νέο στην εφαρμογή του, με άγνωστες ίσως ακόμη παρενέργειες στην παραπέρα εξέλιξη του καπιταλισμού στην ΕΕ, εγχείρημα, μπορεί και να θεωρηθεί ότι παρά τις τυμπανοκρουσίες αρχικά, τώρα μπροστά στην άμεση δοκιμασία, οι θιασώτες του το αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερο "ρεαλισμό" παρά ενθουσιασμό. Δεν είναι έξω από την πραγματικότητα μια τέτοια αντιμετώπιση, αν αναλογιστούμε ότι πολλά διαφορετικά καπιταλιστικά κράτη, πολλά διαφορετικά μονοπώλια, αποφασίζουν κοινή πορεία, ακολουθώντας με φανατισμό τους νόμους της καπιταλιστικής ανάπτυξης και κυρίως τον οξύτατο μονοπωλιακό ανταγωνισμό που αντικειμενικά προκύπτει από το βασικό νόμο του καπιταλισμού, την εξασφάλιση του ολοένα και μεγαλύτερου κέρδους. Ανταγωνισμός που εκδηλώνεται και ανάμεσα στα διάφορα μονοπώλια και τμήματα της αστικής τάξης που επιδιώκουν την πραγματοποίηση των ιδιαίτερων συμφερόντων τους σε βάρος άλλων, τις δικές τους συμμαχίες, μέσα στο ίδιο κράτος. Και βεβαίως ο καπιταλισμός αναπτύσσεται μέσω ανταγωνισμού και συμβιβασμών αλλά και οικονομικών κρίσεων. Ολα δε αυτά αντανακλώνται και στην ακολουθούμενη πολιτική από τα ξεχωριστά καπιταλιστικά κράτη, μόνο που στην περίπτωση της ΕΕ συνυπάρχει και το στοιχείο της τάσης ενοποίησης, το κοινά αποφασισμένο, που υλοποιείται από την πολιτική εξασφάλισης των κριτηρίων για το ΕΥΡΩ και την ΟΝΕ. Αυτό όμως σημαίνει επιδίωξη και όχι σιγουριά αντιμετώπισης των προβλημάτων από τον μονοπωλιακό ανταγωνισμό, τόσο στον παγκόσμιο καπιταλιστικό οικονομικό στίβο, (παρά το γεγονός ότι η απόφαση για κοινή πορεία των μονοπωλίων της ΕΕ έχει ακριβώς αυτό το στόχο, γι' αυτό και κατέληξαν στο κοινό νόμισμα), όσο και στον ενδοευρωενωσιακό ανταγωνισμό.

* * *

Ο διεθνής ανταγωνισμός σε συνδυασμό με τον ενδοευρωενωσιακό αλληλοδιαπλέκονται, δημιουργώντας και τάσεις διάσπασης απέναντι στην πορεία ενοποίησης. Αυτή η αντίθεση είναι υπαρκτή και δεν αναιρείται από το γεγονός ότι η κοινή νομισματοπιστωτική πολιτική (είναι η αρχή του σχεδιασμού και της διαμόρφωσης οικονομικής πολιτικής), έχει εναποτεθεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, (ΕΚΤ). Αυτό αν και αποφασισμένο από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, δεν είναι εύκολο να λειτουργήσει και μάλιστα χωρίς, τυπικά, να δίνει λογαριασμό πουθενά (είναι ένα ερώτημα αν μπορεί στην πραγματικότητα να λειτουργήσει έτσι και πού θα δίνει λογαριασμό η ΕΚΤ, μάλλον στα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κράτη), παρά το ότι επιβάλλεται προκειμένου "να εξασφαλίσει το κεφάλαιο ενιαίους όρους κίνησης, για να έχει λιγότερους κινδύνους στη μετακίνησή του, μεγαλύτερη ευκινησία και μικρότερο κόστος στις συναλλαγές".(Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ "για τις εξελίξεις στην ΕΕ", 6/12/98). Το χρηματιστικό κεφάλαιο κυριαρχεί την εποχή του ιμπεριαλισμού, η λειτουργία του ΕΥΡΩ απαιτεί ενιαία νομισματική πολιτική. Γεγονός που αντικειμενικά αφαιρεί τις δυνατότητες άσκησης διαφορετικής νομισματικής πολιτικής στα ξεχωριστά κράτη - μέλη της ΕΕ. Αυτό επίσης δεν αναιρεί τις μεταξύ τους αντιθέσεις στα πλαίσια της ΕΕ. Δεν μπορεί δε να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι ο διορισμός του σημερινού Ολλανδού διοικητή της ΕΚΤ, Ντούζεμπεργκ, έγινε αντικείμενο οξύτατης διαμάχης μεταξύ Γαλλίας - Γερμανίας, του άξονα που ηγείται της ενοποίησης, ή που θεωρείται ότι αποτελεί τον πυρήνα του ενοποιητικού στοιχείου της ΕΕ.

* * *

Ετσι η προοπτική του ΕΥΡΩ δεν είναι εξασφαλισμένη, σύμφωνα και με ομολογίες διαφόρων Ευρωπαίων αναλυτών, οι οποίοι ταυτόχρονα εκτιμούν ότι η προσπάθεια να τηρηθούν οι "όροι σύγκλισης", θα οξύνει τις αντιθέσεις μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ και κυρίως τις ταξικές αντιθέσεις. Αυτό το πρόβλημα είναι και το οξύτερο αλλά και το δυσκολότερο στην αντιμετώπισή του. Γιατί θεμέλιο ύπαρξής του είναι η ίδια η φύση του καπιταλισμού. Επομένως δημιουργεί και τους όρους ανάπτυξης της ταξικής πάλης. Αντικειμενικά οι ιθύνοντες και υποστηρικτές της ΕΕ, της ΟΝΕ και του ΕΥΡΩ, όχι μόνο δεν την αποκλείουν αλλά αντίθετα αναμένουν συνεχώς να οξύνεται μαζί με την όξυνση του μονοπωλιακού ανταγωνισμού. Αυτά είναι και τα πραγματικά προβλήματα που θα ήθελαν να αντιμετωπίσουν με το ΕΥΡΩ, αλλά που θα συνεχίζουν να υπάρχουν παράλληλα με τη λειτουργία του.

Οπως εκτιμά η απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ, "οι σχέσεις ανάμεσα στα τρία ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ - Ιαπωνία - ΕΕ) καθορίζονται από το γεγονός ότι οι ιμπεριαλιστικές συμμαχίες και οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις αποτελούν δύο κρίκους της ίδιας αλυσίδας. Τα τρία λοιπόν ιμπεριαλιστικά κέντρα έχουν σημεία συνεργασίας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (πρώην ΓΚΑΤΤ), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Διεθνής Τράπεζα, η σχεδιαζόμενη συμφωνία για τις επενδύσεις του ΟΟΣΑ, αλλά και ανταγωνισμούς. Ο ανταγωνισμός τους στα πλαίσια του ιμπεριαλιστικού συστήματος μεταξύ των άλλων εκφράζεται:

Με την επιδίωξη των ΗΠΑ να ισχυροποιήσουν τη NAFTA και να πιέσουν για πλήρη απελευθέρωση των διεθνών συναλλαγών.

Με την προώθηση από την Ιαπωνία της σταδιακής συγκρότησης ενός εμπορικού πόλου στη ΝΑ Ασία.

Με την ενίσχυση από την ΕΕ της νομισματικής ενοποίησης με την εισαγωγή και λειτουργία του ΕΥΡΩ, με ταυτόχρονα βήματα διεύρυνσης στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (διεύρυνση και εμβάθυνση).

Ο ανταγωνισμός μεταξύ τους είναι αδυσώπητος. Κάθε νέα τοποθέτηση κεφαλαίων, οι νέες επενδύσεις γενικά, γίνονται με κύριο κριτήριο την αντοχή στην ανταγωνιστική πάλη. Αν η "Τζένεραλ Μότορς" απολύει 11.000 εργαζόμενους και σκοπεύει να απολύσει το 1/3 του εργατικού δυναμικού της μέχρι το 2000, είναι γιατί επιδιώκει να υπερισχύσει στον ανταγωνισμό της με την ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία. Γι' αυτό προωθεί μεγάλες αλλαγές στην οργάνωση της παραγωγής της. Παρόμοιες καταστάσεις υπήρχαν στη "Ρενό" και στη "Φολκσβάγκεν" στην Ευρώπη και θα ακολουθήσουν και άλλες.

Αν σκεφτεί κανείς ότι ένας στους δώδεκα στις ΗΠΑ και το 10% του εργατικού δυναμικού στη Γερμανία απασχολείται στην αυτοκινητοβιομηχανία, γίνεται φανερό ότι θύματα του ανταγωνισμού και των κερδών του κεφαλαίου είναι οι εργαζόμενοι.

Ακριβώς γι' αυτό, ο στόχος για ανταγωνιστική Ευρώπη δεν αφορά τους λαούς και τα συμφέροντά τους, ενώ δεν είναι και σίγουρο ότι θα πετύχει".

* * *

Η μη σιγουριά για το αν και κατά πόσο θα πετύχει ή όχι το "πείραμα" του ΕΥΡΩ, ακόμη και από αστούς αναλυτές, δε σημαίνει ότι το εργατικό και γενικότερα το λαϊκό κίνημα σε κάθε κράτος - μέλος θα περιμένει τη στιγμή που οι ενδογενείς υπονομευτικοί παράγοντες θα εμποδίσουν ή θα αποτρέψουν την προδιαγεγραμμένη από τους καπιταλιστές πορεία ενοποίησης και το ΕΥΡΩ. Αντίθετα, όπως εκτιμά η ΚΕ του ΚΚΕ, "η πάλη κατά της ΕΕ, η ρήξη μαζί της είναι αξεχώριστα δεμένη, με την πάλη για βαθιές, ριζικές αλλαγές και ανατροπές, με την πάλη για το Σοσιαλισμό. Βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει στην πορεία, να υπάρξουν σημαντικές εξελίξεις στα πλαίσια της ΕΕ, κάτω από την πάλη των λαών, και τις εσωτερικές αντιθέσεις ή τις επιπτώσεις της καπιταλιστικής κρίσης. Δεν είναι απίθανο το πείραμα της ΟΝΕ και του ΕΥΡΩ με τους προδιαγεγραμμένους στόχους και ρυθμούς να αποτύχει. Και πάλι όμως το δέσιμο των οικονομιών των χωρών αυτών και της Ελλάδας με τον ηγετικό πυρήνα της ΕΕ θα είναι τόσο βαθύ, που θα χρειαστεί έντονος αγώνας. Η καπιταλιστική ενοποίηση έχει πολλούς κρίκους στο σύστημα με "τις πολλαπλές ταχύτητες" ή "τους ομόκεντρους κύκλους" που έχει δημιουργήσει στην Ευρώπη. Ακόμα και αν κάποιοι από αυτούς σπάσουν, επιδιώκει να διατηρεί τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες γερά δεμένες στον ηγετικό πυρήνα, με το νόμισμα, τις ποινές, αντίποινα κλπ.

Η δράση για την οικοδόμηση του Μετώπου δεν μπορεί παρά να έχει αφετηρία την πάλη συνολικά κατά της ΕΕ, της ΟΝΕ". Σε τελευταία ανάλυση η αναπόφευκτη ταξική πάλη της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, θα γίνει ο νεκροθάφτης του καπιταλισμού.

Σ.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ