ΚΟΥΜΑΝΟΒΟ - ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις μεταξύ στρατιωτικών αξιωματούχων των Γιουγκοσλαβίας - ΝΑΤΟ, η στρατιωτική συμφωνία για το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων υπογράφτηκε λίγο πριν τα μεσάνυχτα και με το πρώτο της σκέλος (αυτό της αποχώρησης των πρώτων γιουγκοσλαβικών δυνάμεων) να τίθεται σε πρακτική εφαρμογή από χτες το μεσημέρι (ανάμεσα στις 13.00 με 15.00 ώρα Ελλάδας). Ωστόσο, μέχρι εκείνη την ώρα, οι εκπρόσωποι του ΝΑΤΟ και του αμερικανικού Πενταγώνου κρατούσαν στάση επιφυλακτικότητας και απειλών περί συνέχισης των επιδρομών, ενώ παράλληλα κυβερνητικοί αξιωματούχοι άλλων μελών - χωρών της Συμμαχίας πίεζαν τον ΓΓ Χαβιέ Σολάνα να δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα επίσημης παύσης των βομβαρδισμών.

Ομως, μακρύς, κακοτράχαλος, αμφίβολος αν όχι ήδη "ναρκοθετημένος" διακρίνεται ο δρόμος μιας "ειρήνης" που δρομολογήθηκε και καθορίστηκε, εν μέσω των φονικών βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ και στα "σαλόνια της διπλωματίας" όχι των Ηνωμένων Εθνών (αυτός, ούτως ή άλλως, φαίνεται πως είναι επί της ουσίας ο τελευταίος τροχός της αμάξης), αλλά της ομάδας των επτά πλουσιότερων χωρών του κόσμου και της Ρωσίας. Ετσι, η ανακούφιση πολλών πλευρών (και πρώτα απ' όλα των Γιουγκοσλάβων) φαίνεται ως επί το πλείστον να προκαλείται από την παύση των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών και όχι απ' όσα επιφυλάσσει η εφαρμογή μιας τέτοιας συμφωνίας όχι μόνον για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου και γενικότερα της Γιουγκοσλαβίας, αλλά και για το μέλλον της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων...

Μέσα σε έντεκα μέρες θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η αποχώρηση όλων των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων (στρατιωτικών, αστυνομικών, παραστρατιωτικών) από το Κοσσυφοπέδιο, της οποίας η πρώτη φάση σημειώθηκε χτες το μεσημέρι. Επιπλέον, σταματούν όλες οι εχθροπραξίες μεταξύ δυνάμεων γιουγκοσλαβικού στρατού και αυτονομιστών ανταρτών, του "UCK" και ορίζονται δύο ουδέτερες ζώνες ασφαλείας: Μία αεροπορική από τη μεθόριο του Κοσσυφοπεδίου και εντός του εδάφους της Γιουγκοσλαβίας σε απόσταση 25 χιλιομέτρων και μία εδάφους, που θα εκτείνεται πέντε χιλιόμετρα εντός της Γιουγκοσλαβίας.

Στη συμφωνία προβλέπεται η πρώτη φάση αποχώρησης των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων να αρχίσει πρώτα από το βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου κυρίως για να μην υπάρξει κενό εξουσίας μέχρι την είσοδο των ξένων στρατευμάτων στο νότιο τμήμα της επαρχίας, γεγονός που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν οι αντάρτες του "UCK".

Η δεύτερη φάση προβλέπει την αποχώρηση των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων από το νότιο τμήμα του Κόσσοβου, σε περίοδο που θα συμπέσει με την είσοδο των ξένων στρατευμάτων. Στην τρίτη και τελευταία φάση θα αποχωρήσουν οι γιουγκοσλαβικές δυνάμεις από τον κεντρικό τομέα του Κοσσυφοπεδίου.

Ακολούθως, θα αρχίσει άμεσα (ενδεχομένως ακόμη και σήμερα) η άφιξη των πρώτων στρατιωτών του πρώτου αποσπάσματος της "Διεθνούς Ειρηνευτικής Δύναμης στο Κοσσυφοπέδιο" στην Πρίστινα, με επικεφαλής τον (Βρετανό) στρατηγό Μάικ Τζάκσον.

Αξιοσημείωτο, μεταξύ άλλων, είναι το γεγονός πως το κείμενο της στρατιωτικής συμφωνίας Γιουγκοσλάβων - ΝΑΤΟ δεν αναφέρεται εκτενώς και άμεσα στον UCK, αν και αναφέρεται πως "οποιοσδήποτε επιχειρήσει να παρεμποδίσει την ομαλή απόσυρση των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη Διεθνή Δύναμη". Επιπλέον, αξιωματούχοι της συμφωνίας σημείωναν πως "με την εγκατάσταση της Διεθνούς Δύναμης δεν υφίσταται λόγος να παραμείνει κανείς άλλος οπλισμένος στην περιοχή"...

Και τι θα συμβεί εάν κάτι πάει στραβά, όπως εάν, π. χ., δεν ολοκληρωθεί μέσα σε 11 μέρες η αποχώρηση όλων των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων ή εάν οι αντάρτες των Κοσσοβάρων Αλβανών εκμεταλλευτούν με τη δύναμη των όπλων την "κατάσταση" προς όφελός τους; Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Γουίλιαμ Κοέν, έδωσε μία πρώτη απάντηση μόνον στο... πρώτο ερώτημα, επαναφέροντας την απειλή της άμεσης επανέναρξης των βομβαρδισμών: "Οποιαδήποτε καθυστέρηση ή παραβίαση των όρων εκ μέρους των Σέρβων θα σημάνει την άμεση επανέναρξη των αεροπορικών επιχειρήσεων"!

Σε γενικές γραμμές στο εφτασέλιδο σχέδιο της συγκεκριμένης στρατιωτικής συμφωνίας το χρονοδιάγραμμα της αποχώρησης προβλέπει τα ακόλουθα βασικά σημεία:

- Μέσα σε 24 ώρες από την υπογραφή της συμφωνίας οι σερβικές δυνάμεις πρέπει να αρχίσουν σημαντική αποχώρηση από το βορρά (Ζώνη 3).

- Πέντε ημέρες αργότερα όλες οι μονάδες πρέπει να έχουν αποχωρήσει από το νότιο Κόσσοβο (Ζώνη 1) - κατά μήκος των συνόρων με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ - και οι στρατιωτικές και παραστρατιωτικές δυνάμεις να κινηθούν προς το βορρά.

- Τρεις ημέρες μετά από αυτό, όλες οι δυνάμεις πρέπει να έχουν φύγει από το κεντρικό Κόσσοβο (Ζώνη 2).

- Δύο ημέρες αργότερα (δηλαδή έντεκα ημέρες μετά την υπογραφή της συμφωνίας) όλες οι σερβικές δυνάμεις πρέπει να έχουν αποχωρήσει από το Κόσσοβο.

- Ολες οι πτήσεις γιουγκοσλαβικών πολεμικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων πάνω από το Κόσσοβο απαγορεύονται (αρχής γενομένης από χτες), εκτός αν το ΝΑΤΟ παραχωρήσει ειδική άδεια.

- Μέχρι το Σάββατο θα πρέπει να έχουν μεταφερθεί στη Σερβία, σε απόσταση τουλάχιστον 25 χλμ. από το Κόσσοβο, όλα τα ραντάρ εντοπισμού αεροσκαφών και οι αντιαεροπορικοί πύραυλοι.

- Επίσης θα υπάρξει ανακωχή στις εχθροπραξίες μεταξύ σερβικών δυνάμεων και του "Απελευθερωτικού Στρατού του Κόσσοβου" (UCK), ενώ οι Σέρβοι υποχρεώνονται κατά την αποχώρησή τους να σταματήσουν τις βιαιότητες σε βάρος πολιτών και να υποδείξουν ή να καθαρίσουν τα ναρκοπέδια και τις παγιδευμένες γέφυρες ή τους αυτοκινητόδρομους.

- Με την εγκατάστασή του ο διοικητής όλων των Διεθνών Δυνάμεων στο Κοσσυφοπέδιο θα είναι η τελική αρχή ,στην εξουσία της οποίας θα συμπεριλαμβάνεται η τελική ερμηνεία της συμφωνίας και η ρύθμιση άλλων ζητημάτων ασφαλείας.

Η υπογραφή αυτής της συμφωνίας, μεταξύ άλλων σημαντικότερων ζητημάτων, σηματοδοτεί μια σειρά διπλωματικών εξελίξεων στην έδρα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ...

Η αποχώρηση των πρώτων μονάδων του γιουγκοσλαβικού στρατού και της αστυνομίας άρχισε γύρω στη 13.00 (12.00 τοπική ώρα) και πιστοποιήθηκε τελικώς χτες γύρω στις 15.00 (ώρα Ελλάδας). Η είδηση προαναγγέλθηκε από τον Γιουγκοσλάβο στρατηγό Νομπόιτσα Πάβκοβιτς και γνωστοποιήθηκε κατόπιν στο Βελιγράδι από τον εκπρόσωπο του γιουγκοσλαβικού υπουργείου Εξωτερικών, Νεμπόισα Βούγιοβιτς, που δήλωσε: "Μονάδες του γιουγκοσλαβικού στρατού και της αστυνομίας άρχισαν την αποχώρησή τους από το Κόσσοβο με απόλυτη τάξη εφαρμόζοντας έναν ακριβή μηχανισμό αποχώρησης".

Σύμφωνα δε με το "Γαλλικό Πρακτορείο" η πρώτη φάση αποχώρησης των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων άρχισε γύρω στη 13.15 (ώρα Ελλάδας), οπότε περίπου δέκα οχήματα με Γιουγκοσλάβους στρατιώτες εγκατέλειψαν το Κοσσυφοπέδιο.

Στις Βρυξέλλες, ανώτεροι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ δήλωσαν ότι "παρατήρησαν κινήσεις" γιουγκοσλαβικών στρατευμάτων στο Κόσσοβο και λίγο μετά το ΒΒC (γύρω στις 15.00) μετέδωσε ότι 150 φορτηγά του γιουγκοσλαβικού στρατού θεάθηκαν να διασχίζουν τα βόρεια σύνορα του Κόσσοβου.

Νωρίτερα, και σε ελάχιστη ώρα από την υπογραφή της συμφωνίας, συνεδρίασε το μόνιμο συμβούλιο πρεσβευτών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, το οποίο και χτες τα ξημερώματα ενέκρινε και επίσημα το περιεχόμενό της. Επιπλέον, οι πρεσβευτές ενέκριναν την ανάπτυξη ΝΑΤΟικών στρατευμάτων στην περιοχή του Κόσσοβου μόλις εγκριθεί το σχετικό ψήφισμα από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Ωρες μετά ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Χαβιέ Σολάνα, ανήγγειλε την έναρξη αποχώρησης των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων και την προσωρινή - έως την ολοκλήρωσή της - παύση των βομβαρδισμών λέγοντας: "Το σημαντικότερο είναι ότι πρόκειται για μια μεγάλη ημέρα για την απόδοση δικαιοσύνης για το λαό του Κόσσοβου"...

Οσο για τους Γιουγκοσλάβους πολίτες, οι περισσότεροι άρχισαν να πανηγυρίζουν λίγο μετά την ανακοίνωση υπογραφής της συμφωνίας περισσότερο γιατί είδαν να απομακρύνεται ο εφιάλτης των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών. Πώς αλλιώς, αφού ουσιαστικά το βράδυ της Τετάρτης ήταν η πρώτη νύχτα δίχως τις ΝΑΤΟικές βόμβες...