Κυριακή 27 Ιούνη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 35
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ - ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΕΣ
Ο "φόρος Τόμπιν" και οι ηγεσίες ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ

Στις αρχές της δεκαετίας του '70, πριν από τριάντα ολόκληρα χρόνια, μια νέα μορφή εξασφάλισης κέρδους για το κεφάλαιο άρχισε να αποκτά μαζικό χαρακτήρα: Το διεθνές ποντάρισμα, το παιχνίδι με τα διάφορα νομίσματα και το συνάλλαγμα διαφόρων χωρών. Μια χούφτα κεφαλαιοκρατών εγκαταστάθηκαν στα πολυτελή γραφεία τους και έχοντας πέντε - έξι τηλέφωνα στη διάθεσή τους έκαναν επάγγελμα την εκμετάλλευση των συναλλαγματικών ισοτιμιών, που ανέκαθεν υπήρχαν στον τομέα των νομισμάτων διαφόρων χωρών του κόσμου. Αγόραζαν, για παράδειγμα, το γιαπωνέζικο γιεν όταν ήταν φτηνό και κέρδιζαν έναντι του γερμανικού μάρκου που ήταν φτηνότερο, ή πουλούσαν δολάρια όταν το αμερικανικό νόμισμα ανέβαινε και ξεφορτώνονταν τις στερλίνες.Οι ποσοστιαίες διαφορές με γυμνό μάτι μπορεί να φαίνονται - και είναι - μικρές. Οταν όμως γίνεται λόγος για τεράστιους όγκους συναλλαγών, ο καθένας καταλαβαίνει ότι το τελικό αποτέλεσμα, το κέρδος, είναι τεράστιο.

Εκείνη την εποχή, τα κεφάλαια που διακινούνταν σ' αυτόν τον καθημερινό τζόγο δεν έφταναν καν τα 20 δισ. δολάρια τη μέρα.Στα πλαίσια των επεξεργασιών που έκαναν τότε διάφοροι οικονομολόγοι - οι οποίοι δημόσια υποστήριζαν πως πρέπει να αποτραπεί η όλο και μαζικότερη μεταφορά κεφαλαίων σε σφαίρες εκτός της παραγωγής, αλλά και στα πλαίσια της εξάντλησης κάθε άλλης φορολογικής υποχρέωσης αυτών των κερδοσκοπικών κεφαλαίων - ο οικονομολόγος Τόμπιν είχε προτείνει την υιοθέτηση ενός συμβολικού φόρου επί του όγκου των συναλλαγών στις αγορές χρήματος. Ανεξάρτητα από τις συζητήσεις που ακολούθησαν, το βέβαιο είναι πως οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου δε δέχτηκαν κουβέντα για ένα τέτοιο φόρο, προβάλλοντας - και επιβάλλοντας - τα δικά τους, υπέρ της κερδοσκοπίας, επιχειρήματα.

Από τις αρχές της δεκαετίας του '70, κύλησε πολύ νερό στ' αυλάκι. Η πλήρης απελευθέρωση της κίνησης των κεφαλαίων την προηγούμενη δεκαετία και οι ρυθμίσεις για την παραπέρα "παγκοσμιοποίηση" της ασυδοσίας και της δράσης των κεφαλαιοκρατών, απέκτησε πρωτοφανείς διαστάσεις. Αποτέλεσμα; Ηδη, ο καθημερινός όγκος των κεφαλαίων που διακινούνται στις αγορές συναλλάγματος εκτιμάται ότι ξεπερνούν το 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια τη μέρα!Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος αυτού του τζόγου, αρκεί να θυμίσουμε ότι, σύμφωνα με τα πλέον επίσημα στατιστικά στοιχεία διεθνών οργανισμών, το γενικό σύνολο του παγκόσμιου εμπορίου, δηλαδή, το σύνολο των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών που εξάγονται (και αντίστοιχα εισάγονται) και στις πέντε ηπείρους του πλανήτη, είναι δεν είναι 4,5 τρισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο!

Τα παραπάνω έρχονται στο νου μετά τη δημοσιοποίηση της "πρωτοβουλίας" που φέρονται να παίρνουν οι ελεγχόμενες από την κυβέρνηση ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, για την εφαρμογή "φόρου Τόμπιν" στις αγοραπωλησίες συναλλάγματος. Η πατρότητα της πρότασης, στις μέρες μας, ανήκει στη γαλλική εφημερίδα"Μοντ Ντιπλοματίκ" και οι "δικοί μας" την υιοθέτησαν, βάζοντας μάλιστα στόχο να τη φέρουν, την επόμενη βδομάδα, στο συνέδριο της ΣΕΣ στο Ελσίνκι. Προτείνουν λέει, την καθιέρωση ειδικού φόρου 0,1% στις συναλλαγές αυτές (δηλαδή μια ολόκληρη... δεκάρα στις 100 δραχμές) και κάνοντας τις σχετικές αναγωγές (με βάση τα στοιχεία του 1995) εκτιμούν ότι μπορεί να συγκεντρώνονται κάθε χρόνο περί τα 166 δισεκατομμύρια δολάρια.Προτείνουν μάλιστα, η διαχείριση των ποσών αυτών να γίνεται στα πλαίσια του ΟΗΕ, ενώ η αξιοποίησή τους θα αφορά, αναπτυξιακές - λέει - και κοινωνικές πολιτικές για τον Τρίτο Κόσμο ή και για τους ανέργους και τους νέους φτωχούς στις ανεπτυγμένες χώρες.

Γενικά, σε μια εποχή και σε κοινωνίες όπου και ο τελευταίος εργαζόμενος πληρώνει ειδικούς φόρους, ακόμα και για την αγορά ψωμιού ή έχει κρατήσεις για... χαρτόσημο από το μισθό του, αποτελεί πρόκληση πρώτου μεγέθους να απολαμβάνουν πλήρη φορολογική ασυλία οι κερδοσκοπικές και "παγκοσμιοποιημένες" κινήσεις του κεφαλαίου. Με αυτή την έννοια, μόνο ως "ένα το κρατούμενο" θα μπορούσε να θεωρηθεί η αποδοκιμασία, η διαμαρτυρία και η πλέον ηχηρή καταγγελία όλων εκείνων που - υπηρετώντας τυφλά το διεθνές κεφάλαιο - θεωρούν δεδομένο ότι για τις συναλλαγές στις αγορές χρήματος δεν πληρώνονται φόροι.

Εννοείται, ότι το ίδιο αυτονόητο είναι πως πρέπει να βρεθούν μέθοδοι συγκεκριμένης φορολόγησης και μάλιστα με τρόπο ώστε, να μην είναι μια φορολόγηση στα λόγια, ενώ στην πράξη να αποδειχτεί ρύθμιση που διευκολύνει τα κερδοσκοπικά κεφάλαια από το "παράθυρο". Μέχρι εδώ όλα καλά...

Η στάση όμως των ηγεσιών των δύο δευτεροβάθμιων οργανώσεων της χώρας προκαλεί εντύπωση. Ιδού μερικοί λόγοι:

  • Η γενική και αφηρημένη υιοθέτηση της άποψης, για την εφαρμογή φόρου 0,1% σ' αυτούς που καθημερινά κερδοσκοπούν συναλλασσόμενοι με ποσά που αντιστοιχούν στα έσοδα περίπου 45 ετήσιων προϋπολογισμών του ελληνικού Δημοσίου,δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της παγκόσμιας φτώχειας. Αντίθετα, έναντι ψιχίων, προσφέρεται ουσιαστικά η νομιμοποίησή τους, ώστε να συνεχίσουν τον αδίστακτο τζόγο τους, για τον ακόμα μεγαλύτερο πλουτισμό τους.
  • Η εντύπωση πως η κερδοσκοπία των κεφαλαίων που παίζονται στις χρηματαγορές μπορεί να αντιμετωπιστεί με την επιβολή του όποιου συμβολικού φόρου και όχι με γενικότερες, σε ριζικά αντίθετες κατευθύνσεις πολιτικές, μόνο αποπροσανατολιστική μπορεί να θεωρηθεί. Από την άλλη, δεν είναι σπάνιες οι φορές που οι εκπρόσωποι της ολιγαρχίας δεν αντιδρούν στην επιβολή κάποιων φόρων, όταν εκτιμούν ότι ακόμα και αυτή, μπορεί να αξιοποιηθεί ως εφαλτήριο για νέες αυξήσεις των υπερκερδών τους.
  • Οσα... 0,1% και να πληρώσει η χρηματιστική ολιγαρχία, τα σχετικά ποσά που θα εισπραχθούν δεν αποτελούν ούτε καν σταγόνα στους ωκεανούς των πόρων, που εδώ και τόσες δεκαετίες έχουν λεηλατήσει από τον Τρίτο Κόσμο, και όχι μόνο, καταδικάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια πληθυσμού του πλανήτη στη φτώχεια και την ανέχεια.

Το μεγάλο ζητούμενο για το συνδικαλιστικό κίνημα δεν είναι να αυτοπεριορίζεται στην υιοθέτηση φορολογικών επιμέρους ψευτορυθμίσεων, που σε τελευταία ανάλυση απλά υποβοηθούν στο φτιασίδωμα του συστήματος, το οποίο θέλει τους πλούσιους να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοίφτωχότεροι, αλλά να διεκδικούν τη συνολική ανατροπή του ισχύοντος συστήματος διανομής και αναδιανομής των εισοδημάτων.

Αυτή είναι η μία πλευρά του ζητήματος. Η άλλη, εκείνη που αφορά ειδικά τις ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, μαζί με την εντύπωση προκαλεί και ερωτηματικά. Γιατί; Επειδή, ο καθένας καταλαβαίνει ότι γενικά είναι καλές οι πρωτοβουλίες που υποτίθεται πως στοχεύουν στο να μπει μια τάξη στη διεθνή δράση των κεφαλαίων και να εξασφαλιστούν πόροι που - και πάλι υποτίθεται - ότι θα αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση της φτώχειας σε παγκόσμιο επίπεδο, όμως... Ομως η φερεγγυότητα τέτοιων πρωτοβουλιών είναι εντελώς αμφισβητήσιμη, όταν οι εμπλεκόμενοι φορείς, οι ηγεσίες των δύο οργανώσεων, με τη δράση τους στα όρια της δικής μας χώρας, τουλάχιστον διευκολύνουν στη διατήρηση και την ασυδοσία των εκπροσώπων του κεφαλαίου.

Ας το σκεφτούμε καλύτερα: Τι αξία έχει η πρωτοβουλία, που προβλήθηκε με τυμπανοκρουσίες, για τον "ειδικό φόρο Τόμπιν" σε παγκόσμιο επίπεδο, όταν οι κατά καιρούς Πολυζογόπουλοι δεν έχουν βγάλει πρακτικά άχνα για:

  • Τη συνεχή αύξηση των νεόπτωχων της χώρας και την περιθωριοποίηση ολόκληρων κοινωνικών ομάδων, που καταδικάζονται στην οικονομική εξαθλίωση προς δόξαν της ΟΝΕ και των συμφερόντων της ολιγαρχίας;
  • Τη συστηματική υπονόμευση και την προσπάθεια πλήρους ανατροπής κάθε έννοιας κοινωνικής πολιτικής;
  • Τη ραγδαία αύξηση της ανεργίας, παρά τα δεκάδες και εκατοντάδες δισεκατομμύρια που δίνονται με τη μορφή της επιδότησης των θέσεων εργασίας σε διάφορους μεγαλοεπιχειρηματίες;
  • Τις κυβερνητικές αποφάσεις, που απαλλάσσουν από τη φορολογία τα εισοδήματα που βγάζουν κάθε χρόνο οι ξένοι (και κατ' επέκταση οι Ελληνες "θεσμικοί" που συναλλάσσονται μέσω του... εξωτερικού) από τους τίτλους του ελληνικού Δημοσίου;
  • Το όργιο των φοροαπαλλαγών που ισχύουν για το μεγάλο κεφάλαιο, με το ψευτοεπιχείρημα των επενδύσεων;

Τι αξιοπιστία έχουν τέτοιες πρωτοβουλίες, όταν οι ελεγχόμενες από το κυβερνόν κόμμα ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ συμφωνούν ουσιαστικά με την πολιτική της στυγνής λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων, όταν συμμετέχουν σε"κοινωνικούς διαλόγους", που στόχο έχουν τη συνολική αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων στη χώρα;

Οι όποιοι προβληματισμοί και κυρίως η δράση για να μπει φραγμός στην ασυδοσία της ολιγαρχίας και των πολυεθνικών, δεν μπορεί παρά να είναι ένας από τους κεντρικούς στόχους του συνδικαλιστικού, ταξικού, κινήματος των εργαζομένων. Μόνο που τέτοιοι στόχοι δεν εξασφαλίζονται όταν φορείς παρόμοιων πρωτοβουλιών είναι εκείνοι που αρνούνται με πείσμα κάθε ιδέα για αγωνιστική αντίσταση των εργαζόμενων και οι οποίοι έχουν αναγάγει σε κύριο μέλημά τους τη, με κάθε τρόπο, χειραγώγηση της εργατικής τάξης στα "εκσυγχρονιστικά" σχέδια της νέας τάξης πραγμάτων, στον τομέα των οικονομικών σχέσεων.

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ

Το μεγάλο ζητούμενο για το συνδικαλιστικό κίνημα δεν είναι να αυτοπεριορίζεται στην υιοθέτηση φορολογικών επιμέρους ψευτορυθμίσεων, που σε τελευταία ανάλυση απλά υποβοηθούν στο φτιασίδωμα του συστήματος, το οποίο θέλει τους πλούσιους να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοίφτωχότεροι, αλλά να διεκδικούν τη συνολική ανατροπή του ισχύοντος συστήματος διανομής και αναδιανομής των εισοδημάτων

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο φόρος Τόμπιν (2011-08-19 00:00:00.0)
Μην τυχόν θιχτεί το κεφάλαιο (2010-05-07 00:00:00.0)
Σοσιαλδημοκρατικές κορόνες (2009-04-28 00:00:00.0)
Αποκλειστικά υπεύθυνη η κυβέρνηση για τις ανατιμήσεις (2003-08-19 00:00:00.0)
Ο χορός της ακρίβειας «καλά κρατεί» (2003-05-10 00:00:00.0)
Σοσιαλδημοκρατικό ATTAC (2001-11-22 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ