"Το εκλογικό αποτέλεσμα που έφερε το ενωτικό αγωνιστικό ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ είναι θετικό σε ψήφους και σε ποσοστό. Συγκεντρώθηκαν χιλιάδες νέες ψήφοι, 145.826 σε σύγκριση με τις ευρωεκλογές του 1994 και 176.264 σε σύγκριση με τις εθνικές εκλογές του 1996. Ενα μέρος αυτών των νέων ψήφων οφείλεται σε ψηφοφόρους που είχαν σταματήσει να στηρίζουν το ψηφοδέλτιό μας μετά την κρίση του 1990 - 1991. Ενα σημαντικό επίσης μέρος ψήφων δίνονται για πρώτη φορά. Το πιο θετικό και δυναμικό στοιχείο είναι ότι η αύξηση του Κόμματος είναι μεγαλύτερη στα αστικά κέντρα,και από ό,τι φαίνεται στις νέες ηλικίες. Με βάση τα παραπάνω αριθμητικά και ποιοτικά στοιχεία η ΚΕ εκτιμά ότι το εκλογικό αποτέλεσμα συνιστά σημαντική επιτυχία, παίρνοντας υπόψη και το δεδομένο ότι το ΚΚΕ, σε σύγκριση με τα άλλα κόμματα, πρόβαλε μια διαφορετική πολιτική πρόταση συνολικής αντίθεσης και ρήξης προς την κυρίαρχη πολιτική και τη λογική του μονόδρομου" (Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ, "Ρ", 17/6/99).

Ορισμένες συγκρίσεις

Η καταγραφή του εκλογικού αποτελέσματος στα αστικά κέντρα, συγκριτικά με τις αντίστοιχες των ευρωεκλογών 1994 και των εθνικών εκλογών 1996, δείχνει την ανοδική τάση της εκλογικής δύναμης του ΚΚΕ και μάλιστα το δυναμικό της στοιχείο. Ενδεικτικά, δίνουμε συγκριτικά αποτελέσματα στις εκλογικές περιφέρειες Α Θεσσαλονίκης, Α Αθήνας, Β Αθήνας, Α Πειραιά και Β Πειραιά (βλέπε στο σχετικό πίνακα). Το ΚΚΕ, τόσο σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 1994, όσο και σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 1996, έχει σημαντική άνοδο σε ψήφους και ποσοστά.Σ' αυτές τις εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες ψηφίζει το 31,57% των εκλογέων όλης της επικράτειας, το ΚΚΕ συγκέντρωσε το 43,30% (σε αριθμό 63.145),των νέων ψήφων, συγκριτικά με τις ευρωεκλογές του 1994 και το 46,58% (σε αριθμό 82.115),των νέων ψήφων, συγκριτικά με τις εθνικές εκλογές του 1996. Αντίστοιχα, το ΔΗΚΚΙ συγκέντρωσε, συγκριτικά με τις εθνικές εκλογές του 1996, μόνο το 16,25% (σε αριθμό 22.674) των νέων ψήφων του. Το ΔΗΚΚΙ δεν πήρε μέρος στις ευρωεκλογές του 1994, ώστε να υπάρχει αντίστοιχη σύγκριση, γιατί δεν είχε ακόμη ιδρυθεί. Ο ΣΥΝ έχει πτώση σε ποσοστά, συγκριτικά και με τις δυο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις και ελάχιστη άνοδο, κατά 725 ψήφους στην Α Θεσσαλονίκης, συγκριτικά με τις εθνικές εκλογές του 1996. Το ΠΑΣΟΚ έχει πτώση κατά 113.530 ψήφους, συγκριτικά με τις ευρωεκλογές του 1994 και πτώση κατά 114.618 ψήφους, συγκριτικά με τις εθνικές εκλογές του 1999. Η ΝΔ, στο σύνολο των πέντε αυτών αστικών εκλογικών περιφερειών, έχει πτώση κατά 29.426 ψήφους, συγκριτικά με τις ευρωεκλογές του 1994. Παρουσιάζει άνοδο ψήφων στην Α Θεσσαλονίκης και στη Β Πειραιά, αλλά είναι αρκετά μικρή σε σχέση με τις μεγάλες απώλειες (19.092 ψήφους) της ΠΟΛ.ΑΝ. στις αντίστοιχες εκλογικές περιφέρειες. Συγκριτικά με τις εθνικές εκλογές του 1996, η ΝΔ έχει πτώση κατά 46.932 ψήφους.Παρουσιάζει μόνο στην Α Θεσσαλονίκης μια μικρή άνοδο. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η ΝΔ δεν καρπώνεται τη λαϊκή δυσαρέσκεια από την κυβερνητική πολιτική στα αστικά κέντρα. Η άνοδός της, συγκριτικά με τις ευρωεκλογές στις δυο εκλογικές περιφέρειες, φαίνεται σαν επανάκαμψη του μικρότερου μέρους των ψήφων της ΠΟΛ.ΑΝ. Ακόμη και η πολύ μικρή άνοδός της στην Α Θεσσαλονίκης, συγκριτικά με τις εθνικές εκλογές του 1996, είναι αμελητέα, σε σχέση με την πτώση του ΠΑΣΟΚ. Επίσης στα αστικά κέντρα φαίνεται ότι η ιδέα της "Κεντροαριστεράς", της διεξόδου μέσω ανασύνθεσης του λεγόμενου προοδευτικού χώρου που προτείνει ως πολιτική διέξοδο η ηγεσία του ΣΥΝ, δέχτηκε σ' αυτές τις εκλογές ένα ισχυρό χτύπημα.Βεβαίως, δεν πρέπει να υποτιμηθεί ούτε το γεγονός ότι τα δύο κόμματα του κατεστημένου, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, κρατούν εγκλωβισμένες λαϊκές μάζες στην επιρροή τους, ούτε το γεγονός ότι η ύπαρξη και δράση του ΣΥΝ συνεχίζει να αποτελεί έναν από τους ανασχετικούς παράγοντες ριζοσπαστικοποίησης των λαϊκών συνειδήσεων,παρά τις απώλειές του στα αστικά κέντρα.

Η σημασία των αστικών κέντρων

Η ιδιαίτερη αναφορά στις εκτιμήσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για την εκλογική άνοδο του Κόμματος στα αστικά κέντρα έχει τη σημασία της. Από πολλές απόψεις, τα αστικά κέντρα είναι βαρόμετρο στις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Σ' αυτά, είναι συγκεντρωμένα η εργατική τάξη, η βιομηχανία, το εμπόριο και οι υπηρεσίες, μεγάλο μέρος των μικρομεσαίων στρωμάτων, της νεολαίας και του οργανωμένου κινήματός της, κυρίως φοιτητικού, μαθητικού. Στα αστικά κέντρα είναι συγκεντρωμένη η δημόσια διοίκηση, οι κρατικές υπηρεσίες και λειτουργίες. Σε τελευταία ανάλυση, οι εργατικοί και άλλοι κοινωνικοί αγώνες που οργανώνονται στα αστικά κέντρα ασκούν γενικότερη επίδραση στο εργατικό και το λαϊκό κίνημα. Εδώ οι διεργασίες στις συνειδήσεις των λαϊκών μαζών είναι βαθύτερες και πιο έντονες. Η λαϊκή πάλη στα διάφορα μέτωπα μπορεί κάτω από προϋποθέσεις να αποκτά πιο έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά, μπορεί να επιδρά πιο αποφασιστικά στη διαμόρφωση των κοινωνικοπολιτικών εξελίξεων, στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για το λαϊκό μέτωπο,χωρίς να υποτιμιέται βεβαίως η δράση των λαϊκών μαζών στην ύπαιθρο. Τα αστικά κέντρα είναι, αντικειμενικά, το επίκεντρο των εξελίξεων, πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών. Επομένως, είναι σημαντικό ζήτημα για το κόμμα της εργατικής τάξης, για το εργατικό κίνημα, να διαμορφώνονται προϋποθέσεις, ώστε οι διεργασίες στις συνειδήσεις των λαϊκών μαζών στα αστικά κέντρα να αποκτούν χαρακτηριστικά πολιτικής ριζοσπαστικοποίησης.Η γενίκευση της εμπειρίας τμημάτων της εργατικής τάξης από τις συνθήκες της δουλιάς και της ζωής τους, όταν αποκτά πολιτικά χαρακτηριστικά αμφισβήτησης, όταν αυτά τα χαρακτηριστικά δυναμώνουν την τάση για ανάπτυξη αγώνων, αποτελούν το γόνιμο έδαφος, όχι μόνο της αντίστασης απέναντι στην εκμεταλλευτική πολιτική των μονοπωλίων, αλλά και της αμφισβήτησής της. Διαμορφώνεται έτσι ένας ακόμη πιο ισχυρός πυρήνας, που μπορεί και να ηγηθεί στους αγώνες, και να συσπειρώνει σ' αυτούς πλατύτερες μάζες και, με τη δράση του ΚΚΕ, να προσδίδει σ' αυτούς αντιμονοπωλιακά - αντιιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η διαπίστωση της ΚΕ του ΚΚΕ για εκλογική άνοδο στα αστικά κέντρα, σημαίνει, όχι μόνο ένδειξη της τάσης απεμπλοκής εργατικών μαζών, μικρομεσαίων στρωμάτων, αλλά και νεολαίας από την πολιτική των κομμάτων της άρχουσας τάξης, αλλά και συνειδητή ψήφο στο κόμμα της εργατικής τάξης.Ανεξάρτητα από το αν είναι ψήφος αντίστασης στην αντιλαϊκή πολιτική απ' όποιο κόμμα και αν προέρχεται, ψήφος που δείχνει συμφωνία με το σύνολο της πολιτικής του ΚΚΕ, ή ψήφος που μπορεί να μη δείχνει συμφωνία με το σύνολο της πολιτικής του Κόμματος, αλλά προσέγγισής της μέσα από τα διάφορα μέτωπα πάλης και εμπιστοσύνης ως προς τις σταθερές αρχές του ΚΚΕ, την πολιτική πρόβλεψη και διορατικότητα για τις εξελίξεις, αλλά και την αταλάντευτη προσήλωση και δράση του μαζί με το λαό για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων του. Οι ψήφοι στο ΚΚΕ, χωρίς να σημαίνουν όλες το μέγιστο βαθμό ταξικής συνειδητοποίησης, είναι ένας σημαντικός δείκτης καταγραφής και προσέγγισης της πολιτικής ωριμότητας ενός τμήματος των λαϊκών μαζών. Τουλάχιστον σαν τάση, η οποία καταγράφηκε με το εκλογικό αποτέλεσμα. Και είναι σημαντική μια τέτοια διαπίστωση, από την άποψη ότι, γενικεύοντας την πείρα για το σύνολο των παραγόντων που συνέβαλαν στο θετικό για το ΚΚΕ εκλογικό αποτέλεσμα και τη δυναμική που περικλείει, μπορούμε ακόμη πιο αποτελεσματικά και αποφασιστικά να ενισχύσουμε τον προσανατολισμό και το περιεχόμενο της δράσης, ώστε οι διεργασίες στις λαϊκές συνειδήσεις να αποκτούν ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά, να διαμορφώνονται πιο ώριμα και να εκφράζεται αυτό με την πολιτική ενίσχυση του ΚΚΕ, με τη συμμετοχή στην κοινωνικοπολιτική δράση, με τη διαμόρφωση συσπειρώσεων στα διάφορα μέτωπα πάλης, που να αμφισβητούν την κυρίαρχη πολιτική και να διεκδικούν πολιτική υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Ετσι θα δημιουργούνται και προϋποθέσεις να δυναμώσει, τόσο η τάση της πολιτικής απεμπλοκής από τα κόμματα του κατεστημένου, όσο και η στροφή προς την πολιτική του ΚΚΕ.

Παράγοντες διαμόρφωσης των συνειδήσεων

Επίσης είναι σημαντική η καταγραφή αυτής της ανοδικής τάσης, από την άποψη ότι όλοι οι μηχανισμοί χειραγώγησης, υποταγής, εκβιασμού και ενσωμάτωσης των εργατικών και των λαϊκών συνειδήσεων βρίσκονται κυρίως στα αστικά κέντρα. Βεβαίως, σ' αυτά η οξύτητα των προβλημάτων είναι πιο ορατή, πιο ανάγλυφη. Εδώ εμφανίζεται πιο μαζικά η ανεργία, εδώ η λιτότητα δημιουργεί μεγάλες συγκεντρωμένες μάζες φτωχών και εξαθλιωμένων, εδώ οι ταξικοί φραγμοί στη μόρφωση δίνουν πιο καθαρή την εικόνα της αντιλαϊκής πολιτικής, εδώ είναι πιο φανερές οι κοινωνικές ανισότητες. Αλλά όλα αυτά δε σημαίνουν και αυτόματη μεταστροφή στις συνειδήσεις των λαϊκών μαζών, δε σημαίνουν αυτόματα οργάνωση της αντίστασης της πάλης, στήριξη της πολιτικής του ΚΚΕ, ενδυνάμωση της εκλογικής και πολιτικής του δύναμης. Δε σημαίνουν αυτόματη αλλαγή συσχετισμού, ούτε έκφραση μόνιμης και σταθερής τάσης εκλογικής ανόδου του κόμματος της εργατικής τάξης. Ούτε όλα αυτά σημαίνουν αυτόματα και κοινωνικοπολιτική συσπείρωση δυνάμεων μαζί με τους κομμουνιστές στα διάφορα μέτωπα πάλης. Χωρίς τη δραστήρια δουλιά των κομμουνιστών, άλλων αγωνιστών που δρουν από κοινού μαζί με τους κομμουνιστές, χωρίς την ανάπτυξη αγώνων, δεν μπορούν να δημιουργούνται συνθήκες και προϋποθέσεις για άνοδο της πολιτικής ωριμότητας, για αλλαγή συσχετισμού δυνάμεων υπέρ της πολιτικής του ΚΚΕ.

Απ' αυτή τη σκοπιά, έχει σημασία η εκτίμηση της ΚΕ του ΚΚΕ, σχετικά με τους παράγοντες που διαμόρφωσαν το εκλογικό αποτέλεσμα.

"Η ΚΕ θεωρεί ότι πρέπει να προβληματιστούμε βαθύτερα για τους κύριους παράγοντες που οδήγησαν ευρύτερα λαϊκά στρώματα να ψηφίσουν το ψηφοδέλτιό μας σε συνθήκες οξύτατης αντιπαράθεσης και κάτω από το βάρος ισχυρών διλημμάτων, που η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ καλλιεργούσαν συστηματικά. Τέτοιοι παράγοντες κατά την εκτίμηση της ΚΕ είναι:

- Η συστηματική προσπάθειά μας να προβληθεί ο ταξικός χαρακτήρας της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, άρα και η ανάγκη εναντίωσης - ρήξης με την πολιτική των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, με την πολιτική των κομμάτων που τους στηρίζουν, αλλά και με τη συναινετική λογική άλλων κομμάτων, που προβάλλουν τη συναίνεση, επικαλούμενα τους δυσμενείς διεθνείς συσχετισμούς.

- Ο επίμονος προσανατολισμός μας στην ανάπτυξη των λαϊκών αγώνων και κινημάτων, σε συνδυασμό με την προβολή της αναγκαιότητας συγκρότησης του Αντιμονοπωλιακού Αντιιμπεριαλιστικού Δημοκρατικού Μετώπου. Η επιμονή μας να σταθεροποιηθεί και να δυναμώσει ο αγώνας κατά του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Η ανάγκη να γίνει ακόμα πιο ισχυρό και διακριτό ένα μετωπικό πατριωτικό κίνημα κατά του νέου δόγματος του ΝΑΤΟ, που τσαλαπατά την εθνική ανεξαρτησία, αλλάζει σύνορα, καταργεί κυριαρχικά δικαιώματα, εμπλέκει τη χώρα μας σε επιθετικές ενέργειες σε βάρος γειτονικών λαών, την κάνει θύτη και, ταυτόχρονα, θύμα της ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Σημαντική ήταν η προσφορά των ΚΟ της Βορείου Ελλάδας, και πιο ειδικά της ΚΟ Θεσσαλονίκης, που έδωσαν ένα σημαντικό "παρών" στην περιοχή τους, που με ευθύνη της κυβέρνησης έγινε το ορμητήριο του πολέμου.

- Η σταθερή προσήλωσή μας να προωθείται μέσα στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, στα κινήματα, η συσπείρωση ριζοσπαστικών δυνάμεων, ανεξαρτήτως ιδεολογικών και πολιτικών προσανατολισμών ή κομματικής ένταξης, δυνάμεων που μπορεί να έχουν διαφορές και διαφωνίες με τη συνολική πολιτική του Κόμματος, αλλά συμφωνούν μαζί μας ότι πρέπει να αναπτυχθεί η συνεπής αντίσταση στις επιλογές της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

- Συνέβαλε, επίσης, η σταθερή προσπάθεια του Κόμματος να παρακολουθεί και να μελετά τις διεθνείς εξελίξεις, οι πρωτοβουλίες μας για κοινή δράση σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο με κομμουνιστικά κόμματα και αντιιμπεριαλιστικά κινήματα.

Η αναφορά στους πιο πάνω παράγοντες από την εκτίμηση της ΚΕ του ΚΚΕ για το εκλογικό αποτέλεσμα είναι πυξίδα για την ακόμη πιο έντονη και αποφασιστική δράση στο επόμενο χρονικό διάστημα, για ολόκληρο το Κόμμα. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι μπορεί να διαμορφώθηκε ένας νέος συσχετισμός δύναμης ανάμεσα στα κόμματα, αλλά η άρχουσα τάξη απαιτεί την εφαρμογή με μεγαλύτερη ένταση της ίδιας αντιδραστικής πολιτικής για την ένταξη της Ελλάδας στη ζώνη του ΕΥΡΩ. Απαιτεί ακόμη πιο αποφασιστική δράση στα Βαλκάνια και στην εμπλοκή μέσω του ΝΑΤΟ στις εγκληματικές δραστηριότητες στη Γιουγκοσλαβία, ενώ προωθούνται για οριστική διευθέτηση κρίσιμα ζητήματα κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο με τη ΝΑΤΟποίησή του, η οριστική διχοτόμηση της Κύπρου, αλλά και ωμές αμερικανοΝΑΤΟικές επεμβάσεις, ενάντια στο λαϊκό κίνημα, μέσω της λεγόμενης συμφωνίας για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Επομένως, το εργατικό κίνημα, και γενικότερα το λαϊκό κίνημα, πρέπει να βρίσκεται σε αγωνιστική επαγρύπνηση και εγρήγορση, σε ετοιμότητα για ακόμη πιο αποφασιστική δράση. Χρειάζεται, λοιπόν, να μπουν άμεσα στη ζωή και τη δράση μας οι επισημάνσεις της ΚΕ του Κόμματος για το επόμενο χρονικό διάστημα.

Εχει μεγάλη σημασία ότι: "Η ΚΕ του Κόμματος καλεί τις κομματικές οργανώσεις να συζητήσουν τα πρώτα συμπεράσματα, να τα εμπλουτίσουν με τη δική τους πείρα, να τα συγκεκριμενοποιήσουν στο χώρο τους. Το κύριο και βασικό είναι να βελτιωθεί η λειτουργία της ΚΟΒ και να αναπτύξει συστηματικούς δεσμούς στο χώρο της με τα λαϊκά στρώματα. Αρα, να δυναμώσει η ποιότητα της καθοδήγησης και η βοήθεια στις Κομματικές Οργανώσεις. Η ΚΟΒ αποτελεί το θεμέλιο στην πολιτική δράση του Κόμματος, στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης και στην άνοδο της ταξικής συνείδησης, στην προώθηση της πολιτικής των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών. Γι' αυτό και επιβάλλεται η πιο γρήγορη βελτίωση στη δράση τους, ώστε να ανταποκριθεί το Κόμμα στις ανάγκες και στις υποχρεώσεις του αγώνα και της συγκρότησης του Μετώπου. Πρώτο και άμεσο καθήκον είναι να βρεθούν τα μέλη και τα στελέχη μαζί στη δράση με τις ριζοσπαστικές λαϊκές δυνάμεις που υπάρχουν στο χώρο τους, να δουλέψουν ακόμα πιο στενά με τους φίλους και ψηφοφόρους του Κόμματος.

Οι ΚΟΒ μπορούν να διευρύνουν το άνοιγμά τους στους χώρους δουλιάς και μόρφωσης, στους χώρους που ζουν και υποφέρουν τα λαϊκά στρώματα, η νεολαία. Να μην αναδιπλωθούν στη ρουτίνα της καθημερινής δουλιάς, αλλά με νέα ορμή και μεθοδικότητα να δώσουν συνέχεια στη συσπείρωση δυνάμεων, στα μέτωπα κοινής δράσης:

- Στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, στο κίνημα κατά του ΝΑΤΟ και του ιμπεριαλιστικού πολέμου.

- Στον αγώνα κατά των επιλογών της ΕΕ, στους κοινούς αγώνες για τα προβλήματα της εργατικής τάξης, των μικρομεσαίων στρωμάτων της πόλης και της υπαίθρου, αυτά της εργαζόμενης διανόησης, στον αγώνα για την παιδεία, την υγεία, τον πολιτισμό, για τα δημοκρατικά δικαιώματα κατά της κρατικής καταστολής και της Σένγκεν, για την καθιέρωση της απλής αναλογικής κλπ.

Η ΚΕ θεωρεί ότι ο ελληνικός λαός δεν πρέπει ούτε στιγμή να σταματήσει τον αγώνα του στο πλευρό του λαού της Γιουγκοσλαβίας, που σήμερα βρίσκεται υπό ΝΑΤΟική κατοχή και απειλείται με νέους κινδύνους από τις λεγόμενες ειρηνευτικές δυνάμεις και το αποκαλούμενο Σύμφωνο Σταθερότητας στα Βαλκάνια, που αποβλέπει στη ληστεία των λαών και στην πλήρη χειραγώγησή τους. Ο λαός, η νεολαία, πρέπει να είναι στο πόδι, για έναν πρόσθετο ακόμα λόγο: Στο Κοσσυφοπέδιο, ως τμήμα του στρατού κατοχής, είναι και το ελληνικό στρατιωτικό σώμα που έστειλε η κυβέρνηση για να πάρει ενεργό μέρος στα ιμπεριαλιστικά σχέδια στην περιοχή. Παραπλανούν το λαό συνειδητά όσοι διαδίδουν ότι ο πόλεμος τελείωσε, ότι η ειρήνη και τα σύνορα είναι διασφαλισμένα στην περιοχή.

Καλεί το λαό να έχει ετοιμότητα δράσης, γιατί έρχονται νέα αντιλαϊκά μέτρα, ετοιμάζονται νέες συμφωνίες που εκχωρούν κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, ενώ σημαντικοί τομείς στρατηγικής σημασίας είναι προς πώληση στο πολυεθνικό κεφάλαιο. Το κύριο μέτωπο της προσοχής του ΚΚΕ παραμένει η οργάνωση των αγώνων, η πολιτική κοινωνικοπολιτικών συμμαχιών στα μέτωπα δράσης, η πλατιά διάδοση της πολιτικής πρότασης του ΚΚΕ για το Αντιμονοπωλιακό Αντιιμπεριαλιστικό Δημοκρατικό Μέτωπο πάλης" (Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ, "Ρ", 17/6/99).