Το δεδομένο αυτό έχει μεγαλύτερη αξία και μας θέτει μεγαλύτερες ευθύνες για τη συνέχιση και την ένταση της δουλιάς μας στις γυναικείες λαϊκές μάζες, γιατί "το ΚΚΕ, σε σύγκριση με τα άλλα κόμματα πρόβαλε μια διαφορετική πολιτική πρόταση συνολικής αντίθεσης και ρήξης προς την κυρίαρχη πολιτική και την πολιτική του μονόδρομου", όπως αναφέρει και η απόφαση της ΚΕ.

Η στάση αυτή των γυναικών ήταν ως ένα βαθμό αναμενόμενη, γιατί το ξεκίνημα των θετικών διεργασιών στη συνείδησή τους είχε ήδη εκφραστεί και με αφορμή άλλα πολιτικά γεγονότα προηγούμενων χρόνων.

Ενδεικτικά, αναφέρουμε ορισμένα παραδείγματα:

Μεγαλύτερη από πριν συμμετοχή εργαζομένων γυναικών στα εργατικά συλλαλητήρια. Μεγάλη ήταν η συμμετοχή γυναικών εκπαιδευτικών στις κινητοποιήσεις του κλάδου τους.

Οι αγρότισσες με το δικό τους τρόπο συνέβαλαν στην επιτυχία των αγροτικών μπλόκων.

Οι γυναίκες ψηφοφόροι έδειξαν την προτίμησή τους, υπερψηφίζοντας τα αγωνιστικά ψηφοδέλτια που στήριζε το ΚΚΕ στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές.

Στα μαθητικά μπλόκα και συλλαλητήρια καθημερινός συμπαραστάτης - σύντροφος - συναγωνιστής των μαθητών ήταν κυρίως οι μανάδες που έβλεπαν τους επερχόμενους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση των παιδιών τους και το μαύρο μέλλον που τους περίμενε.

Οι μανάδες, και όχι μόνο, αλλά η πλειοψηφία των γυναικών των λαϊκών στρωμάτων ήταν αυτές που έδιναν και δίνουν το "παρών" σε όλες τις αντιπολεμικές, αντιιμπεριαλιστικές εκδηλώσεις ενάντια στον άδικο πόλεμο κατά της Γιουγκοσλαβίας, για να εκφράσουν τη συμπαράστασή τους στο γιουγκοσλαβικό λαό, για να μη συμμετέχουν τα στρατευμένα παιδιά τους και να γυρίσουν πίσω όσα έχουν σταλεί και να μη γίνουν συνένοχοι σ' αυτό το έγκλημα που διαπράττεται στη γειτονική μας χώρα.

Στις συγκεντρώσεις, στις περιοδείες, αλλά κυρίως στις συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν όλο το προηγούμενο διάστημα και όχι μόνο προεκλογικά, η γυναικεία παρουσία ξεχώριζε για τη μαζικότητά της, αλλά και για τις ανησυχίες, τις απορίες και τα ερωτήματα, σχετικά με εργασιακά και ασφαλιστικά ζητήματα (απολύσεις, μακροχρόνια ανεργία, εποχιακή ή τετράωρη απασχόληση, ωρομίσθια, προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, ανθυγιεινές συνθήκες δουλιάς, τρομοκρατία, εκβιασμοί κλπ).

* * *

Εξηγήσιμη, είχαμε πει και τότε, μα όχι αποδεκτή.

Οι γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων, λόγω της κοινωνικής τους θέσης και του ρόλου που τους έχουν επιβάλει, έχουν πιο ανεπαρκή πολιτική συνείδηση άρα και πιο δύσκολα μπορούν να κατανοήσουν και ανάλογα να δράσουν σε απότομες πολιτικές αλλαγές και ανακατατάξεις.

Ταυτόχρονα, όμως, αυτή η ανισότιμη κοινωνική τους θέση, τις φέρνει, με μεγαλύτερη ένταση αντιμέτωπες με την οξύτητα των προβλημάτων, τα οποία αναζητούν λύσεις, για να ανακουφιστούν αυτές ή τα μέλη της οικογένειάς τους. Η πορεία αυτής της αναζήτησης για τις εργαζόμενες γυναίκες είναι πιο κοπιαστική και επώδυνη, γιατί δυσκολότερα προσεγγίζουν ιδεολογικοπολιτικά την κατεύθυνση της λύσης τους, τους λείπει η ανάλογη εμπειρία, αλλά και γιατί χρειάζεται να κάνουν περισσότερες θυσίες, για να βρουν χρόνο να μελετήσουν και να δράσουν από τον ανύπαρκτο ελεύθερο χρόνο τους, που έχει δοθεί βορά στην καταναλωτική καπιταλιστική κοινωνία. Γενικά είναι πιο αδύνατο το οπλοστάσιο αντίστασής τους στην καταπίεση και την εκμετάλλευση. Γι' αυτούς τους λόγους είναι πιο εύκολο, στις συνειδήσεις των γυναικών από τα καταπιεσμένα λαϊκά στρώματα, να περάσουν απόψεις που προπαγανδίζονται από αστικά, και κυρίως μικροαστικά, κόμματα που προτείνουν τάχα εναλλακτικές λύσεις στα οξυμένα καθημερινά προβλήματα, χωρίς να απαιτούν τη λαϊκή δράση, την ενεργοποίηση ή τη σύγκρουση και ρήξη με αντιλαϊκές πολιτικές, αλλά προώθησή τους μέσω των αστικών θεσμών. Για τις γυναίκες όλα αυτά φαντάζουν στο μυαλό και τη συνείδησή τους αδύνατα. Να γιατί όλα τα προηγούμενα χρόνια οι γυναίκες και των λαϊκών στρωμάτων ψήφιζαν, στην πλειοψηφία τους, κόμματα όπως η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΝ και λιγότερο το ΚΚΕ ή το πρωτοεμφανιζόμενο στις βουλευτικές εκλογές του '96, ΔΗΚΚΙ.

Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στην ενίσχυση του ΚΚΕ από τις γυναίκες;

1. Η επίμονη ιδιαίτερη ιδεολογικοπολιτική δουλιά του Κόμματος που γίνεται στις εργαζόμενες και τις γυναίκες των άλλων λαϊκών στρωμάτων.

2. Η δικαίωση των θέσεων και της πολιτικής του ΚΚΕ στα σοβαρά πολιτικά ζητήματα που γεννάει η ιμπεριαλιστική Νέα Τάξη Πραγμάτων και η αποκάλυψη του ταξικού χαρακτήρα των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, στους οποίους μετέχει και η χώρα μας. Η έγκαιρη προειδοποίηση για την αναμενόμενη αντιλαϊκή λαίλαπα, το κάλεσμα για προώθηση μέσα από κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, της συσπείρωσης των ριζοσπαστικών δυνάμεων.

3. Ο ταξικός προσανατολισμός ενός τμήματος του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος με τη συγκρότηση του ΠΑΜΕ, ο αντιιμπεριαλιστικός προσανατολισμός του φιλειρηνικού και αντιπολεμικού κινήματος, ο αγωνιστικός διεκδικητικός προσανατολισμός του κινήματος για την παιδεία, αλλά και η αντικειμενική πραγματικότητα που οξύνει τις ταξικές αντιθέσεις.

4. Η μαχητική δράση του γυναικείου κινήματος τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα στα μεγάλα προβλήματα κοινωνικής πολιτικής, στο αντιπολεμικό μέτωπο και οι προσπάθειες κοινής δράσης με το υπόλοιπο λαϊκό κίνημα.

Ολα αυτά φέρνουν στο προσκήνιο θετικές διεργασίες στις συνειδήσεις των γυναικών. Δημιουργούν επίσης και νέες δυνατότητες, για ακόμη πιο αποφασιστική επίδραση στη συμμετοχή των γυναικών στους αγώνες και την πολιτική ενίσχυση του Κόμματος της εργατικής τάξης.

Βεβαίως, δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι έχει επιτευχθεί το ποιοτικό άλμα που απαιτείται, ώστε όλες οι νέες ψήφοι των γυναικών των λαϊκών δυνάμεων να αντανακλούν ώριμη ταξική συνείδηση, όμως έγινε ένα θετικό βήμα. Κι αυτό πρέπει να εκτιμηθεί στις σωστές διαστάσεις του, να μελετηθεί η δουλιά που έχει γίνει όλα τα προηγούμενα χρόνια στο Κόμμα και στο κίνημα και να βγουν τα ανάλογα συμπεράσματα.

* * *

Πριν στεγνώσει το μελάνι αυτής της απόφασης ξεπουλήθηκε η "Ολυμπιακή" και επισπεύδονται οι διαδικασίες για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις Κοινής Ωφέλειας.

Η κυβέρνηση, αμέσως μετά τις εκλογές, εξήγγειλε την εμμονή της στην επίτευξη του "εθνικού στόχου" στην ΟΝΕ, λαμβάνοντας παράλληλα μέτρα για την επίλυση, όπως λέει, καθημερινών κοινωνικών προβλημάτων.

Αυτό το κακόγουστο πολυπαιγμένο θέατρο θα συνεχίζουμε να το βλέπουμε καθημερινά, σε κάθε προεκλογική περίοδο και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για εθνικές εκλογές. Αντικειμενικά υπάρχουν προϋποθέσεις να αναπτυχθούν αγώνες στα επιμέρους μέτωπα πάλης, συσπειρώνοντας ριζοσπαστικές λαϊκές δυνάμεις που θα 'χουν στόχο να βάζουν εμπόδια, φραγμό στην εφαρμογή αυτής της πολιτικής. * * *

Οι εργάτριες πρέπει ακόμη πιο αποφασιστικά να συμμετέχουν και να δρουν στις γραμμές του ταξικού εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος. Να πυκνώσουν τις γραμμές των σωματείων τους, να ενισχύουν την πάλη του ΠΑΜΕ.

Οι εργαζόμενες, οι γυναίκες από τα μικρομεσαία στρώματα της πόλης και του χωριού είναι ανάγκη πιο μαζικά να δώσουν το "παρών" στα ανοιχτά μέτωπα της παιδείας, υγείας, πρόνοιας, των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, στους αγροτικούς αγώνες, στην πάλη του αντιπολεμικού, αντιιμπεριαλιστικού κινήματος.

Μόνο μέσα από τέτοιες διαδικασίες συμμετοχής στους λαϊκούς αγώνες ωριμάζουν, δημιουργούνται και εδραιώνονται οι πολιτικές συνειδήσεις που κατανοούν την ανάγκη ρήξης και σύγκρουσης με τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών και αυτό δεν μπορεί να γίνει μέσω της εκλογικής διαδικασίας, ακόμη και με την υπερψήφιση του ΚΚΕ. Ετσι θα απεγκλωβίζονται λαϊκές δυνάμεις από την πολιτική των κομμάτων της άρχουσας τάξης, από τις ψευτοαριστερές πολιτικές άλλων πολιτικών δυνάμεων, γιατί εκεί αποκαλύπτεται η πρόθεσή τους για συναίνεση, συμβιβασμό με τα μεγάλα, αλλά όχι ανίκητα, μονοπωλιακά συμφέροντα. Μέσα από κει σιγουρεύεται και ολοκληρώνεται η στροφή, η αποδοχή της πολιτικής πρότασης του ΚΚΕ για τη συγκρότηση του λαϊκού μετώπου πάλης, που θα οδηγεί, μέσα από συγκρούσεις, σκαμπανεβάσματα, θυσίες, αλλά με σιγουριά, στο δρόμο της οριστικής λύσης των λαϊκών προβλημάτων και της ικανοποίησης των δικών τους συμφερόντων.

Μαρία ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ