ΛΟΝΔΙΝΟ.-

Στο βιβλιοπωλείο πολιτικών εκδόσεων "Πολίτικο" του Λονδίνου έγινε προχθές βράδυ η παρουσίαση του νέου βιβλίου "Η συνωμοσία της Κύπρου", το οποίο είναι αποτέλεσμα μακρόχρονης και σημαντικής έρευνας δυο Βρετανών δημοσιογράφων κυρίως για τα δραματικά γεγονότα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974, πριν ακριβώς από 25 χρόνια.

Οι συγγραφείς του βιβλίου είναι ο Ιαν Γκρέικ πολιτικός συντάκτης της εφημερίδας του Μάντσεστερ "Ιβνιγκ Νιους" και ο Μπρέταν Ομάλεϊ των "Τάιμς" και όπως είπαν προχθές το βράδυ παρακινήθηκαν στο να ασχοληθούν με τα δραματικά γεγονότα στην Κύπρο εκείνη την περίοδο από μία αυθόρμητη ομολογία του πρώην πρωθυπουργού και υπουργού των Εξωτερικών της Βρετανίας Λόρδου Τζέιμς Κάλαχαν, ότι "η κρίση στην Κύπρο τον Ιούλη του 1974 του έδωσε τις πλέον εφιαλτικές στιγμές της πολιτικής του καριέρας".

Οι δυο Βρετανοί δημοσιογράφοι άρχισαν την έρευνά τους πριν από 14 χρόνια και στο διάστημα αυτό ταξίδεψαν επανειλημμένα στην Τουρκία, την Κύπρο και τις Ηνωμένες Πολιτείες για να συνομιλήσουν με πρόσωπα τα οποία γνώριζαν ή είχαν συμμετοχή στα διπλωματικά παρασκήνια που συνδέονται με την τουρκική εισβολή στο νησί.

Το πλέον αποκαλυπτικό κεφάλαιο στο βιβλίο τους είναι αυτό στο οποίο υποστηρίζουν ότι σύμφωνα με τα στοιχεία και τις μαρτυρίες που συγκέντρωσαν (και μία από τις βασικές πηγές τους ήταν ο πολιτικός σύμβουλος του τότε υπουργού Εξωτερικών Τζέιμς Κάλαχαν, ο λόρδος Μακνάλι), οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνήθηκαν τη βρετανική πρόταση για κοινή στρατιωτική παρέμβαση στην Κύπρο για να αποτρέψουν την τουρκική εισβολή. "Εκείνη την περίοδο, ανέφερε μιλώντας στην παρουσίαση του βιβλίου τους ο Μπρέταν Ομάλεϊ, η βρετανική κυβέρνηση είχε στείλει στην Κύπρο σημαντική ναυτική και στρατιωτική δύναμη και ζήτησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες να συμμετάσχουν με τον έκτο στόλο τους σε μία κοινή επιχείρηση παρέμβασης, για να αποτρέψουν την τουρκική εισβολή και το σχέδιο ήταν να τοποθετηθούν οι αμερικανοβρετανικές ναυτικές δυνάμεις μεταξύ της Τουρκίας και της Βόρειας Κύπρου. Ο τότε όμως υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Χένρι Κίσινγκερ απάντησε αρνητικά στο βρετανικό σχέδιο με αυστηρό βέτο".

Αυτό που λέμε στο βιβλίο μας, συμπλήρωσε ο Ιαν Γκρέικ, είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν τους δικούς τους λόγους για να θέλουν τη διχοτόμηση της Κύπρου. Δεν έκαναν τίποτα για να σταματήσουν ούτε το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου στις 15 Ιούλη, ούτε και τις δυο φάσεις της τουρκικής εισβολής, και αυτό που συνέβη τον Ιούλιο του 1974 φαίνεται ύποπτα παρόμοιο με το σχέδιο που είχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες για την Κύπρο δέκα χρόνια νωρίτερα, το 1964".

Στο βιβλίο "Η συνωμοσία της Κύπρου" υποστηρίζεται επίσης ότι ο βασικός λόγος που οι Ηνωμένες Πολιτείες ήθελαν να έχουν διευκολύνσεις στην Κύπρο ήταν για να παρακολουθούν τις πυρηνικές δοκιμές και άλλες στρατιωτικές κινήσεις της Σοβιετικής Ενωσης. "Ας μην ξεχνάμε, επισήμανε ο Μπρέταν Ομάλεϊ, ότι εκείνη την περίοδο υπήρχε ένταση στον "αγώνα δρόμου" για τους πυρηνικούς εξοπλισμούς και η Βρετανία αντιμετώπιζε σοβαρά την περίπτωση να εγκαταλείψει τελείως τις στρατιωτικές βάσεις της στην Κύπρο και οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούσαν και δεν ήθελαν να χάσουν σε καμιά περίπτωση τις διευκολύνσεις και τα "κατασκοπευτικά τους παρατηρητήρια" που είχαν στην Κύπρο σε συνεργασία πάντα με τους Βρετανούς".