Του λες: "Οι επίσημες στατιστικές υπολογίζουν στο 60% το ποσοστό των Ελλήνων, που βρίσκονται στο όριο της φτώχειας". Και σου απαντά: "Ε, και; Εγώ έχω τη δουλιά μου, το σπίτι μου, το αυτοκίνητό μου και μετοχές του "Κέκροπα" στο Χρηματιστήριο". Κι αν πεινάνε ο άνεργος αδελφός και ο συνταξιούχος γονιός, αν υποφέρουν ο συνάδελφος, ο γείτονας, ο συγχωριανός, ο συμπολίτης, ο συνέλληνας, πολύ που τον νοιάζει.

Του λες: "Η κατάληψη της Κύπρου από τους Τούρκους έγινε με τη βοήθεια των Αμερικανών και τη συνδρομή της κυβέρνησης Καραμανλή". Και σου απαντά: "Ε, και; Ποιος τα θυμάται αυτά τώρα; Αφού και στην Κύπρο πάει καλά το Χρηματιστήριο θα κοιτάξω να παίξω κι εκεί". Κι αν κινδυνεύουν να πάθουν το ίδιο το Αιγαίο και η Θράκη, πολύ που τον νοιάζει.

Του λες: "Ο μεγάλος σεισμός στην Τουρκία σκότωσε εκατοντάδες, τραυμάτισε χιλιάδες, ερείπωσε πόλεις και χωριά". Και σου απαντά: "Ε, και; Για τους εχτρούς μου, τους Τούρκους, θα νοιαστώ; Πώς πάει το Χρηματιστήριο στην Κωνσταντινούπολη;". Εστω κι αν το σεισμικό τρέμουλο έγινε αισθητό μέχρι τη Μυτιλήνη.

Μα, μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος μόνο με το χρήμα; Μπορεί να ευτυχήσει χωρίς να ερωτεύεται, ν' αγαπά, να μορφώνεται, να δημιουργεί, να προσφέρει, να συνεργάζεται με τους συνανθρώπους του; Είναι πλούτος ο όγκος των χαρτονομισμάτων; Εχει νόημα η ζωή χωρίς ιδέες και οράματα; Εχει αξία το ατομικό παρόν, χωρίς τον αγώνα για ένα καλύτερο συλλογικό μέλλον;

Δεν αγοράζει τα πάντα το χρήμα. Ακόμα και σ' αυτή την κοινωνία που ζούμε, μέσα στην οποία, πολλοί λένε πως "όλα πουλιούνται κι όλα αγοράζονται", δεν εξαγοράζονται ο έρωτας και η φιλία, η ντομπροσύνη και η ανιδιοτέλεια, η χαρά και η ευτυχία, η εκτίμηση και η καταξίωση, η αξιοπρέπεια και η περηφάνια, η συμπαράσταση και η αλληλεγγύη, οι ιδέες και τα όνειρα. Γιατί όλα αυτά είναι πιο "ακριβά" από το χρήμα, είναι και όμορφα και πολύ πιο χρειαζούμενα για τον άνθρωπο.

Οι μετοχές στο Χρηματιστήριο της Σοφοκλέους είναι τζόγος κι "αρπαχτή" μιας πρόσκαιρης προσωπικής "ευτυχίας". Οι μετοχές στο χρηματιστήριο των ανθρώπινων αξιών είναι σταθερή και συνεχώς ανιούσα "επένδυση" και προσφέρουν στον κάτοχό τους την πραγματική ευτυχία, που δεν μπορεί να είναι ατομική, αλλά εντάσσεται μέσα στο σύνολο της κοινωνίας. Κι αυτή η "φιλοσοφία" δεν αποτελεί θρησκευτική διδαχή, αλλά συμπέρασμα από την εμπειρία της ζωής και την πείρα της ανθρωπότητας στους αιώνες.

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ