Τη ζωή και το έργο του κορυφαίου Ιρλανδού λογοτέχνη, του ριζοσπαστικού ανανεωτή και πατέρα του μοντέρνου μυθιστορήματος, του Τζέιμς Τζόις, (1882 - 1941) θα παρουσιάσει σήμερα η ΝΕΤ στις 00.15 από την εκπομπή "Πορτρέτα".Το ενδιαφέρον αυτό ντοκιμαντέρ εξετάζει τις εμπειρίες του, τις σχέσεις με την οικογένειά του, τους φίλους και τα αγαπημένα του πρόσωπα. Επίσης θα παρουσιαστούν τα πιο φημισμένα βιβλία του, με συνεντεύξεις από ζώντες συγγραφείς, κριτικούς και φίλους του διάσημου Ιρλανδού.

Ο Τζόις γεννήθηκε στο Δουβλίνο και φοίτησε σε Ιησουίτικα κολέγια. Το 1902 πήρε πτυχίο ξένων γλωσσών από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Δουβλίνου. Προορισμός του ήταν να γίνει ιερωμένος της Καθολικής Εκκλησίας αλλά από μικρός είχε επιδείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιατρική και τη λογοτεχνία. Με το πτυχίο των ξένων γλωσσών και με τη φιλοδοξία να σπουδάσει ιατρική, πήγε στο Παρίσι. Δυστυχώς η οικονομική του κατάσταση που ήταν δυσχερής, δεν του το επέτρεψε και έτσι περιορίστηκε να κάνει κριτική βιβλίων και να τις στέλνει στον ιρλανδικό Τύπο. Για δυο χρόνια αναγκάστηκε να γυρίσει στην Ιρλανδία επειδή αρρώστησε η μητέρα του και υποχρεώθηκε να εργαστεί ως δάσκαλος. Το 1904 ξανάφυγε. Αυτή τη φορά εγκαταστάθηκε στην Πόλα, μια πόλη κοντά στην Τεργέστη με την αγαπημένη του Νόρα Μπάρνακλ, μια κοπέλα αμόρφωτη αλλά αφοσιωμένη, την οποία παντρεύτηκε το 1931 για να νομιμοποιήσει τα δυο παιδιά που απέκτησε μαζί της. Από το 1905 μέχρι το 1915 έζησε στην Τεργέστη, όπου γνωρίστηκε με πολλούς Ελληνες και ένας από αυτούς ήταν ο Παύλος Φωκάς που του έμαθε νέα ελληνικά. Το 1909 και για τελευταία φορά το 1912, έκανε δυο σύντομα ταξίδια στο Δουβλίνο για την έκδοση των διηγημάτων του "Οι Δουβλινέζοι" που τελικά τυπώθηκαν στο Λονδίνο το 1914.

Το 1915 ο Τζόις έγραψε το μοναδικό θεατρικό του έργο "Οι εξόριστοι" και άρχισε να συνθέτει σαν ένα είδος συνέχειας του Πορτρέτου, το πολύκροτο μυθιστόρημά του "Οδυσσέας".Την ίδια χρονιά εγκαταστάθηκε οικογενειακά στη Ζυρίχη όπου έζησε ως το τέλος του Α Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ζωή του Τζόις υπήρξε μια συνεχής πάλη με τη φτώχεια και τις ασθένειες. Η κόρη του υπέφερε από σοβαρή ψυχολογική διαταραχή και κλείστηκε σε ψυχιατρείο, ενώ ο ίδιος εκτός του ότι έπασχε από ένα οδυνηρό νόσημα των ματιών που σχεδόν τον τύφλωσε και τον ανάγκασε να υποβληθεί σε 25 χειρουργικές επεμβάσεις, έγινε και αλκοολικός. Επίσης αναγκάστηκε να ζει από τις οικονομικές ενισχύσεις που του έστελναν: η Ηντιθ Ροκφέλερ, ο Τζον Κουίν και η φεμινίστρια Χάριετ Σω Ουήβερ. Στα τέλη του 1940 οι Τζόις κατέφυγαν και πάλι στη Ζυρίχη, όπου ο μεγάλος συγγραφέας του "Οδυσσέα" τέλειωσε την οδύσσειά του. Πέθανε λίγες βδομάδες αργότερα, ύστερα από μια εγχείρηση έλκους του στομάχου, απογοητευμένος, πικραμένος, πονεμένος, αλκοολικός.