ΤΖΑΚΑΡΤΑ - ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ.-

Οι εφιαλτικές ταραχές στο Ανατολικό Τιμόρ προκαλούν πολιτικοοικονομική κρίση στην Ινδονησία, η οποία εξακολουθεί να ανθίσταται - προς το παρόν τουλάχιστον... - στις ασφυκτικές πιέσεις που εξασκούν απέναντί της μεγάλες δυνάμεις προκειμένου αυτή να συγκατανεύσει στην αποστολή ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στο Ανατολικό Τιμόρ. Χτες, μάλιστα, για πρώτη φορά και μετά από πρόσφατες κατηγορηματικές αρνήσεις, οι ΗΠΑ υπαινίχθησαν μία (έστω και συμβολική) συμμετοχή τους στην ενδεχόμενη (αν όχι επικείμενη... ) συγκρότηση ξένης στρατιωτικής δύναμης, περισσότερο για να δημιουργήσουν εντυπώσεις. Μάλιστα, ο Χένρι Σέλτον (ανώτατος σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ) δήλωνε χτες ευθαρσώς πως "οι ΗΠΑ δεν έχουν στο Α. Τιμόρ κανένα ζωτικό εθνικό συμφέρον για να στείλουν στρατιώτες...

Στο μεταξύ, οι εντονότατες φήμες που φέρουν τον Ινδονήσιο Πρόεδρο Χαμπίμπι να ετοιμάζει την επιστολή παραίτησής του και τον υπουργό Αμυνας, στρατηγό Γουιράντο, να ετοιμάζεται να καθίσει στον προεδρικό θώκο έχοντας τον πλήρη έλεγχο του στρατιωτικού και πολιτικού κατεστημένου (κυβερνών κόμμα του πρώην δικτάτορα Σουχάρτο "Γκολκάρ"), προκάλεσαν χτες παρά τις νέες επίσημες διαψεύσεις βουτιά στο χρηματιστήριο της Τζακάρτα και πτώση στη συναλλαγματική ισοτιμία της ινδονησιακής ρουπίας. Επιπλέον, αυξάνονται οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις εκατοντάδων φοιτητών τόσο για τη στάση της κυβέρνησης στο ζήτημα του Α. Τιμόρ όσο και για τη γενικότερη κρίση που μαστίζει τη χώρα εδώ και καιρό...

Σφίγγει ολοένα και περισσότερο ο κλοιός πιέσεων που ασκούν στην Ινδονησία γείτονες χώρες αλλά και μεγάλες δυνάμεις προκειμένου η Τζακάρτα να δώσει το"πράσινο φως" μίας ξένης στρατιωτικής αποστολής στο Ανατολικό Τιμόρ. Οι πιο άμεσες πιέσεις ασκούνται από τους πέντε πρεσβευτές μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας που εδώ και δύο μέρες βρίσκονται στην πρωτεύουσα της Ινδονησίας.

Σύμφωνα και με χτεσινές δηλώσεις του ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, το Συμβούλιο Ασφαλείας και χώρες όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία έχουν προσφέρει σημαντικό αριθμό ατόμων για τη συγκρότηση ξένων στρατιωτικών δυνάμεων. Ο ίδιος είπε πως σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με την ινδονησιακή κυβέρνηση, τόνισε, "πως εάν αυτές δεν είναι ικανές να επαναφέρουν την κατάσταση στο Α. Τιμόρ υπό έλεγχο σε σχετικώς σύντομο διάστημα, τότε όλες οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν στην αποστολή ξένων δυνάμεων".

Η χώρα που πρωτοστατεί στην άμεση αποστολή ξένων στρατευμάτων στο Α. Τιμόρ ακόμη και χωρίς τη συγκατάθεση της Τζακάρτα είναι, για εύγλωττους λόγους, η Πορτογαλία. Ωστόσο, φαίνεται να έχει ελάχιστους υποστηριχτές.

Ο Πορτογάλος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Εθνη, Αντόνιο Μοντέιρο, δήλωσε πως οι πιέσεις που ασκούνται στην Ινδονησία προέρχονται από ΗΠΑ, ΕΕ, Ιαπωνία, Αυστραλία και άλλες ισχυρές χώρες, προσθέτοντας με σημασία: "Δεν ξέρω, όμως, εάν αυτό είναι αρκετό. Κάνουμε έκκληση σε όλες τις χώρες να κόψουν τις στρατιωτικές σχέσεις με την Τζακάρτα και να επιβάλουν στρατιωτικές κυρώσεις".

Ωστόσο, άλλες χώρες προτιμούν να αναμένουν τις εξελίξεις των προσεχών ημερών, εκφράζοντας φόβους πως ενδεχόμενη επέμβαση (στο στιλ των ΝΑΤΟικών επιδρομών έναντι της Γιουγκοσλαβίας) θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις και σοβαρότατες οικονομικο - πολιτικές εξελίξεις απ' άκρη σ' άκρη της Ινδονησίας. Μιας χώρας, που ως γνωστόν, είναι η τέταρτη πολυπληθέστερη στον κόσμο με τους κατοίκους της να ξεπερνούν τα 202.000.000...

Στο μεταξύ, παρά τις αρχικές και σχεδόν κατηγορηματικές αρνήσεις της Ουάσιγκτον να συμμετάσχει σε μία ξένη στρατιωτική επέμβαση στο Α. Τιμόρ, χτες, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Τζον Χάουαρντ υποστήριξε πως οι ΗΠΑ αναθεωρούν την αρχική στάση τους και εξετάζουν το ενδεχόμενο να συμμετάσχουν σε "διεθνή ειρηνευτική δύναμη".

Ενώ προχτές μόλις, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Ουίλιαμ Κοέν, είχε δηλώσει πως οι αμερικανικές δυνάμεις ενδεχομένως να μη συμμετάσχουν στη σύσταση της δύναμης, ο Αυστραλός πρωθυπουργός τόνισε πως συνομίλησε δύο φορές με τον Πρόεδρο Κλίντον και έλαβε την εντύπωση πως "οι δηλώσεις του Κοέν παρανοήθηκαν"... "Το ζήτημα δεν είναι πως οι ΗΠΑ δεν απέκλεισαν ολότελα τη συμμετοχή τους. Η κατάσταση είναι πως οι ΗΠΑ θα συνδράμουν μία ειρηνευτική δύναμη με χειροπιαστό τρόπο" είπε ο Αυστραλός πρωθυπουργός, ο οποίος (παρά τις συσσωρευμένες λοιδορίες για τις επί δεκαετίες σκοτεινές σχέσεις της Καμπέρα με τον ινδονησιακό στρατό αλλά και με τις παραστρατιωτικές οργανώσεις στο Α. Τιμόρ) πρωτοστατεί στην υπόθεση της συγκρότησης ξένων στρατιωτικών δυνάμεων.

Εντούτοις, έως χτες βράδυ, ο ανώτατος στρατιωτικός σύμβουλος του Προέδρου Κλίντον, Χένρι Σέλτον, απέρριπτε, σε δηλώσεις του, την αποστολή Αμερικανών πεζοναυτών στο Α. Τιμόρ λέγοντας ορθά - κοφτά πως "σ' αυτή την περιοχή οι ΗΠΑ δεν έχουν ζωτικά εθνικά συμφέροντα"!

Η μεγάλη δημοσιότητα που δίνεται από διεθνή ΜΜΕ στις δραματικές εξελίξεις στο Α. Τιμόρ προσελκύει την "προσοχή" και του Βρετανού πρωθυπουργού. Ο Τόνι Μπλερ δήλωσε πως συμφώνησε με τον Πρόεδρο Κλίντον να "υποστηρίξουν" τις προσπάθειες για την ανάπτυξη πολυεθνούς δύναμης στο Α. Τιμόρ "με τη συγκατάθεση ΟΗΕ και Ινδονησίας". Βέβαια η "ευαισθησία" του Λονδίνου σε σχέση με το ισχύον διεθνές δίκαιο, που καταστρατηγήθηκε και παραβιάστηκε κατάφωρα με τις φονικές ΝΑΤΟικές επιδρομές στη Γιουγκοσλαβία, δεν πηγάζει ως επί το πλείστον παρά από το γεγονός πως ΗΠΑ και Βρετανία έχουν εδώ και δεκαετίες αγαστή συνεργασία με το οικονομικό και στρατιωτικό καθεστώς της Τζακάρτα, το οποίο εν πολλοίς ελέγχουν και ποικίλως "εκμεταλλεύονται"...

Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν αυξάνονται μόνον οι φωνές για την έναρξη στρατιωτικής επέμβασης στο Α. Τιμόρ (με ή χωρίς τη συγκατάθεση της Τζακάρτα) αλλά και εκείνες που ζητούν επιβολή οικονομικών κυρώσεων ή "πάγωμα" της διαδικασίας δανειοδότησης της Ινδονησίας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα. Οι τελευταίες πληροφορίες δείχνουν πως κάτι τέτοιο μάλλον δε θα αργήσει να γίνει.

Την κάτω βόλτα πήρε χτες η χρηματαγορά και το εθνικό νόμισμα της Ινδονησίας στην Τζακάρτα καθώς οι φήμες δίνουν και παίρνουν για παραίτηση του Προέδρου Χαμπίμπι, εάν όχι, πραξικοπηματική ανάληψη της κυβέρνησης από τον υπουργό Αμυνας, στρατηγό Γουιράντο.

Νωρίς χτες η ισοτιμία ρουπίας - δολαρίου ήταν 9.000 προς ένα, ενώ προχτές η ισοτιμία ήταν 7.600 προς ένα! Χρηματιστηριακές πηγές χαρακτήριζαν τη χρηματαγορά της Τζακάρτα "πανικόβλητη από τις εξελίξεις με κυρίαρχη την τάση να πωλούνται οι μετοχές μεγάλων καπιταλιστικών επιχειρήσεων"... Η πτώση τιμών στο χρηματιστήριο κυμάνθηκε χτες στο 2,9%.

Οσον αφορά την πολιτική κρίση, χτες, ακόμη και η φιλοκυβερνητική εφημερίδα "Τζακάρτα Ποστ", δημοσίευσε άρθρο στο οποίο σημειωνόταν πως "ο Πρόεδρος Χαμπίμπι έθεσε θέμα παραίτησης στη διάρκεια συνάντησής του με ανώτερους κυβερνητικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους"!

Πάντως, οι τελευταίες ενέργειες του στρατηγού Γουιράντο δείχνουν πως αυτός έχει τον πλήρη και ουσιαστικό έλεγχο της κυβέρνησης και των ενόπλων δυνάμεων. Επιπλέον, πηγές στενά προσκείμενες στα ανώτατα κλιμάκια του ινδονησιακού στρατού, επιβεβαιώνουν πως ο Γουιράντο έχει ήδη αναλάβει "ευρύτερες εξουσίες". Υποστήριξαν μάλιστα πως σκοπεύει να ηγείται των προσπαθειών για μία "ομαλή" αλλαγή στην κορυφή της κυβέρνησης προσέχοντας ιδιαίτερα να μην κατηγορηθεί, ει δυνατόν (!), για πραγματοποίηση πραξικοπήματος!

Εάν επαληθευτούν οι πληροφορίες των παραπάνω πηγών τότε τίθεται εν αμφιβόλω η διαδικασία πολιτικών μεταρρυθμίσεων και εκδημοκρατισμού που είχε ξεκινήσει με τις κοινοβουλευτικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου, οι οποίες και έδωσαν ξεκάθαρη νίκη στην ηγέτιδα της αντιπολίτευσης Σουκαρνοπούτρι Μεγκαβάτι...