Τουλάχιστον προκλητική η καινούρια διαφήμιση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Ποδοσφαίρου (ΟΥΕΦΑ), με αναφορά στα ματωμένα από τον ιμπεριαλισμό Βαλκάνια
Associated Press |
Στο φιλμάκι διάρκειας περίπου 30`` εμφανίζονται στο αρχικό πλάνο μια παρέα πιτσιρικάδων να παίζουν ποδόσφαιρο ανάμεσα σε ερείπια, συρματοπλέγματα, εικόνα που παραπέμπει στην εμπόλεμη Γιουγκοσλαβία, ενώ υπάρχει η ένδειξη στα αγγλικά «ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1994». Λίγο μετά, ένα κέρμα (τυχαία, άραγε;) με τα σήματα της ΟΥΕΦΑ σε ρυθμό κορόνα - γράμματα αλλάζει την εικόνα και το ίδιο τοπίο μοιάζει πλέον με ...παράδεισο. Ενα καινούριο γήπεδο 5Χ5 σε όμορφο περιβάλλον, οι πιτσιρικάδες ντυμένοι με ποδοσφαιρικές στολές χαίρονται το παιχνίδι και η ένδειξη αλλάζει σε «ΒΑΛΚΑΝΙΑ 2005». Το φιλμάκι κλείνει με το καινούριο σλόγκαν «Ενδιαφερόμαστε για τα νιάτα», υπονοώντας τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας στην ανάπτυξη του αθλητισμού στις χώρες των δοκιμαζόμενων την τελευταία δεκαετία Βαλκανίων και ιδιαίτερα της Γιουγκοσλαβίας.
Eurokinissi |
Το 1992 και ενώ έχει ξεκινήσει ο εμφύλιος, η ΟΥΕΦΑ αποφάσισε να αποβάλει την Εθνική Γιουγκοσλαβίας, που είχε κερδίσει επάξια την πρόκρισή της, από το επερχόμενο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, θεωρώντας τη Σερβία τον κακό δαίμονα για την έναρξη του πολέμου. Στη θέση της, μπήκε η Δανία και μάλιστα το θέμα προχώρησε τόσο γρήγορα, που είναι χαρακτηριστικό ότι οι Δανοί μαζεύτηκαν από τις παραλίες για να συμμετάσχουν στην τελική φάση, το οποίο μάλιστα κατέκτησαν κιόλας. Η αποφυγή μηνυμάτων διαμαρτυρίας, για τη διάλυση μιας χώρας με τις ευλογίες ξένων ιμπεριαλιστικών κέντρων, από τους Σέρβους παίχτες και η απήχηση που θα είχαν αυτά, αφού θα γινόταν σε μια διοργάνωση με παγκόσμιο ενδιαφέρον, ήταν αυτό που ήθελε να μην υπάρξει η ΟΥΕΦΑ. Ετσι, ο αποκλεισμός της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας σήμαινε και φίμωση.
Η στάση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας ήταν το ίδιο προκλητική και, παράλληλα, κατακριτέα και κατά τη δεύτερη περίοδο δοκιμασίας του γιουγκοσλαβικού λαού από την επέμβαση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Μπορεί αυτή τη φορά να μην απέβαλε τις ομάδες (η Εθνική συμμετείχε στα προκριματικά του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος σε αγώνες σε ουδέτερο έδαφος), όμως η γενικότερη στάση δεν ξέφυγε από τη γραμμή του παρελθόντος.
Την περίοδο του βομβαρδισμού αμάχων και της καταστροφής ολόκληρων πόλεων, απαγόρευσε το οποιοδήποτε πολιτικό σύνθημα να ακουστεί στα γήπεδα. Και όταν εννοούμε πολιτικό, επί της ουσίας αναφερόμαστε στην κατακραυγή κατά των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Στην ΑΕΚ αναγκάστηκαν να πληρώσουν πρόστιμο, όταν εκείνη την περίοδο σε αγώνα για το Κύπελλο Κυπελλούχων με αντίπαλο τη Λοκομοτίβ Μόσχας ακούστηκε στις εξέδρες το «Φονιάδες των λαών Αμερικάνοι». Την ίδια περίοδο κάνει τα στραβά μάτια, όταν η Ρεάλ Μαδρίτης αποφασίζει να τιμωρήσει με χρηματικό πρόστιμο (ύψους 30 χιλ. δολαρίων) τον Σέρβο παίχτη Πρέντραγκ Μιγιάτοβιτς, που, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, αρνήθηκε να συμμετάσχει (όπως και άλλοι συμπατριώτες του στην Ισπανία) σε αγώνα του ισπανικού πρωταθλήματος. Παράλληλα και ενώ οι μορφές διαμαρτυρίας συνεχώς αυξάνονταν, αρχικά απείλησε με τιμωρία την Παρτιζάν Βελιγραδίου και την ΑΕΚ, που αποφάσισαν να δώσουν εν μέσω των βομβαρδισμών φιλικό παιχνίδι στην έδρα της πρώτης, ενώ στη συνέχεια κατόπιν της γενικής κατακραυγής δεν αντέδρασε, προτιμώντας όμως τη σιωπηρή ανοχή χωρίς να υπάρξει καμιά υποστήριξη.
Κι όμως... Η ίδια η ΟΥΕΦΑ ποτέ δεν τιμώρησε το Ισραήλ για την επεμβάσεις του στα κατεχόμενα εδάφη της Παλαιστίνης όλα αυτά τα χρόνια. Αντίθετα, το δέχτηκε στην αγκαλιά της για τους διεθνείς αγώνες σε επίπεδο εθνικών ομάδων και συλλόγων, προκειμένου να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα οι Ισραηλινοί εάν μετείχαν κανονικά στην ομοσπονδία της Ασίας που περιλαμβάνει τα αραβικά κράτη.
Ούτε φέτος ...πείραξε τις ισραηλινές ομάδες τον Αύγουστο, που τα τανκς της χώρας σκότωναν αμάχους στο Νότιο Λίβανο. Αντίθετα, τους παρείχε κάθε είδους διευκόλυνση, ορίζοντας τα παιχνίδια τους για τα ευρωπαϊκά κύπελλα που ήδη είχαν αρχίσει σε ουδέτερο έδαφος. Καμιά ανακοίνωση συμπαράστασης από τους υπευθύνους δε βγήκε στο δοκιμαζόμενο εκείνη την περίοδο λαό της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Αντίθετα, μερικά χρόνια αργότερα, εξαντλεί όλη της τη φιλανθρωπία, αναβάλλοντας τους αγώνες του Τσάμπιονς Λιγκ στις 12 Σεπτέμβρη του 2001, σαν ένδειξη συμπαράστασης στα θύματα της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης μια μέρα πριν. Καμιά από τις ευρωπαϊκές χώρες που συμμετείχαν με στρατιωτικές δυνάμεις σε επέμβαση σε ξένη χώρα τότε στη Γιουγκοσλαβία, τώρα στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν δεν είχε ποτέ κυρώσεις σε ποδοσφαιρικό επίπεδο.
Η αναφορά της στα χιλιοταλαιπωρημένα από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις Βαλκάνια την τελευταία δεκαετία, αλλά και σε γενικότερο επίπεδο για το ενδιαφέρον της Συνομοσπονδίας όσον αφορά τα «νιάτα», είναι η καλύτερη ευκαιρία για την ΟΥΕΦΑ να «χρυσώσει» το χάπι σε δυο θέματα, που ο ρόλος της μπορεί να χαρακτηριστεί τουλάχιστον «μελανός». Θα μπορούσε κάλλιστα κάποιος να αναφέρει ότι έχουμε να κάνουμε με ένα διπλό λάθος. Ομως, η απόκρυψη της αλήθειας, μέσω της εκμετάλλευσης μιας τραγωδίας και του ρόλου που έπαιξε η ΟΥΕΦΑ, η χαλιναγώγηση των συνειδήσεων και η δημιουργία μιας κομμένης και ραμμένης στα συμφέροντα εικονικής πραγματικότητας, μέσω του όπλου που λέγεται διαφήμιση, μοιάζουν να είναι απώτεροι σκοποί. Και με βάση αυτό, θα ήταν τουλάχιστον αφελές να χαρακτηρίσουμε απλώς ατόπημα των υπευθύνων τη συγκεκριμένη διαφήμιση.