Ενας σύνηθες γεγονός της κυβερνητικής δραστηριότητας πέρασε περίπου απαρατήρητο στην κοινή θέα της πολιτικής. Ομως δεν είναι και τόσο «σύνηθες» όσο φάνηκε. Πρόκειται για την επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή στις τρεις χώρες των Βαλκανίων, Σλοβενία, Κροατία και Σερβία. Στις κοινές δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών της κάθε χώρας προς τον Τύπο ειπώθηκαν τα συνηθισμένα γενικόλογα. Ομως πίσω τους, στις δηλώσεις του Ελληνα πρωθυπουργού με τον ηγέτη της Κροατίας, επισημάνθηκε το «ζουμί» της όλης υπόθεσης. Αφού ανέφερε τη βοήθεια της ελληνικής πλευράς στον ευρωενωσιακό κι ευρωατλαντικό προσανατολισμό των βαλκανικών κρατών και δέχτηκε τις ευχαριστίες του ομολόγου του γι' αυτό, εισήλθε στο... κυρίως πιάτο. Επισημαίνοντας την πολιτική ταύτιση Ελλάδας - Κροατίας, τόνισε ότι αυτή η σχέση πρέπει να αναπτυχθεί και στον οικονομικό τομέα. Σ' αυτό ακριβώς το σημείο εκφράζεται όλη η δραστηριότητα του ελληνικού καπιταλισμού μετά την ανατροπή των Λαϊκών Δημοκρατιών στα Βαλκάνια. Είναι το «ζουμί» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Προετοιμασία και προπομπός της υπήρξε η μετά το 1990 επαναλαμβανόμενη διατύπωση, σε κάθε τόνο, του δόγματος της «διείσδυσης» στα Βαλκάνια ως «της μόνης χώρας - μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ». Από τότε όλη η οικονομική, εσωτερική και εξωτερική πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων ταυτίστηκε με αυτή τη «διείσδυση».

Η ελληνική άρχουσα τάξη συμμετέχει στο διεθνές ιμπεριαλιστικό πλιάτσικο. Σε πλήρη σύμπραξη, οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά, με τον διεθνή ιμπεριαλισμό, αλλάζει τους κανόνες λειτουργίας της Ελλάδας. Γίνεται ένας ζωτικός κρίκος της καπιταλιστικής αλυσίδας κυρίως στην περιοχή και συνεχώς αυξάνει στα μουγκά τη συμμετοχή της στο ιμπεριαλιστικό έγκλημα όπου Γης. Το γεγονός αυτό υποχρεώνει το εργατικό, λαϊκό και ευρύτερα προοδευτικό κίνημα της Ελλάδας να επαναπροσανατολίσει τη δραστηριότητά του. Δεν πρόκειται πλέον για εκείνη την πάλαι ποτέ ελληνική αστική τάξη των κακομοίρηδων κομπραδόρων του ξένου μεγάλου κεφαλαίου που ασκούσαν ρόλο Χατζατζάρη. Πρόκειται για μια τάξη με πλήρη συμμετοχή στους θεσμούς του διεθνούς κεφαλαίου ως ισότιμος εταίρος. Η φωνή της είναι φωνή ισχυρών καπιταλιστικών ενώσεων σε ποικίλες μορφές κεφαλαιοκρατικών συμπράξεων. Τελικά, κι αυτό είναι το κύριο, δεν είναι μια συρόμενη παρά τη θέλησή της κοινωνική τάξη από το διεθνή ιμπεριαλισμό. Αντίθετα, ταυτίζει συνειδητά την τύχη της μ' αυτή του συνόλου του καπιταλισμού κι ιδιαίτερα όταν είδε να βγαίνει ενδυναμωμένη από τη «διείσδυσή» της στα Βαλκάνια. Ο κίνδυνος που ξεπροβάλλει μελλοντικά είναι εάν η παρουσία της στις γειτονικές χώρες θα έρθει σε σύγκρουση με αναπτυσσόμενα αστικά στρώματα. Εάν θα κληθεί ο ελληνικός λαός, μέσα απ' ένα δήθεν εθνικό ταρατατζούμ, να υπερασπιστεί στρατιωτικά και με αίμα τα διακινδυνευόμενα κεφαλαιοκρατικά συμφέροντα των Ελλήνων μεγαλοαστών.

Αυτές οι έστω και γενικές διαπιστώσεις εκφράζουν ανάγκες προσαρμογής της ταυτότητας όχι μόνο του εργατικού, αλλά και του ευρύτερα προοδευτικού κινήματος. Τα... προϊστορικά τσιτάτα του αστικοφιλελεύθερου δημοκρατισμού ξεθώριασαν. Χρειάζεται σαφής αντιμονοπωλιακή αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση και σοσιαλιστική προοπτική.