Πέμπτη 15 Φλεβάρη 2007
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 32
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Sweatshop

Είναι πολλές οι φορές που διαβάζω μια λέξη - ακόμη και στη γλώσσα μας - κι όταν δεν ξέρω την ακριβή ερμηνεία της ανοίγω λεξικά. Υπάρχουν, επίσης, πολλές φορές, που η λεξικογραφία δεν είναι ικανοποιητική.

Η αγγλική λέξη sweatshop σημαίνει ανθυγιεινός τόπος δουλιάς (κυριολεκτικά: ιδρώτας και μαγαζί), όπου δουλεύουν εργάτες με χαμηλό μεροκάματο. Οι ώρες κυμαίνονταν από 10 μέχρι 12 ή και 15 την ημέρα. Τα μαγαζιά ήταν ανήλιαγα πλακόστρωτα ή τσιμεντένια υπόγεια, χωρίς εξαερισμό, και απασχολούσαν, κυρίως, εργάτριες ένδυσης, μετανάστριες Ιταλίδες και Εβραίες, από τις οποίες, παρά τα γλίσχρα τους μεροκάματα, εξαρτιόνταν οι οικογένειές τους. Και αυτό δε μου έφτανε. Υπήρχε μια ολόκληρη προλεταριακή λογοτεχνία, όπως ονομάζονταν τα σχετικά με τους εργαζόμενους γραπτά στο τέλος του 19ου και περισσότερο του 20ού αιώνα στην Αμερική και σε αυτά έβρισκα τις απαντήσεις.

Μια πυρκαγιά, όμως, που συνέβη το Σάββατο αργά το απόγευμα στις 25 Μάρτη 1911 σ' ένα τόσο κεντρικό σημείο, όπως η Πλατεία Ουάσιγκτον της Νέας Υόρκης, δεν μπορούσε να παραβλεφτεί. Η Πλατεία Ουάσιγκτον είναι στο Γκρίνουιτς Βίλατζ, γύρω του το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (New York University) και οι διάφορες σχολές, μια πολυσύχναστη τοποθεσία.

Την άλλη μέρα, 26 Μάρτη 1911, η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» την είχε πρωτοσέλιδο και στις εσωτερικές σελίδες αφιέρωνε μακροσκελή άρθρα και φωτογραφίες: 114 Αντρες και Κοπέλες Βρίσκουν το Θάνατο σε Βιοτεχνία Ιματισμού - Παγιδευμένοι Ψηλά σ' ένα κτίριο. Οι δρόμοι στρώθηκαν με πτώματα. Σωροί από πτώματα στο εσωτερικό. Αυτές ήταν οι πρώτες πληροφορίες.

Η έκδοση του περιοδικού «Διεθνής Σοσιαλιστική Επιθεώρηση», που εκδιδόταν στο Σικάγο, στο τεύχος του Μάη 1911, δημοσιεύει μακροσκελές άρθρο, πιο ενημερωμένο, ανεβάζοντας τα θύματα της πυρκαγιάς σε 146 εργάτες - 20 άντρες και 126 γυναίκες - με μέσο όρο ηλικίας τα 19 χρόνια. Το εργοστάσιο που τυλίχτηκε στις φλόγες κάλυπτε τον 8ο, 9ο, και 10ο όροφο ενός κτιρίου, που από τα παράθυρά τους πήδηξαν πολλά νεαρά κορίτσια που βρέθηκαν σκοτωμένα στο κατάστρωμα του δρόμου. Κάποιοι μάρτυρες κατέθεσαν ότι από μακριά νόμιζαν πως από τα παράθυρα πετούσαν τόπια από σκούρα υφάσματα. Εκτός από τις μαρτυρίες, υπάρχουν οι φωτογραφίες αδιάσειστα στοιχεία. Από αυτό το εργοστάσιο, το «Triangle Shirtwaist Company», είχε ξεκινήσει η απεργία των εργατών του ιματισμού και πολλοί είχαν πάρει μέρος σε αυτήν που της δόθηκε ο τίτλος «Η ανταρσία των 20.000» του 1909-1910.

Το θέμα αυτής της πυρκαγιάς δεν έχει τελειώσει μέχρι σήμερα. Ο θάνατος εκείνων των εργατών αντιπροσωπεύει ακόμα την εκμετάλλευση των εργαζομένων, που πολλοί εργάζονται σε ανασφαλείς, έως και επικίνδυνους, χώρους.

Από τότε μέχρι τώρα, έχει εμπνεύσει συγγραφείς, ποιητές, ζωγράφους και νοικοκυρές. Το 1991 ο βοηθός του προέδρου της Διεθνούς Ενωσης Εργατών Ιματισμού είπε ότι δεχόταν είκοσι με τριάντα τηλεφωνήματα το χρόνο για τη φωτιά και ότι εκείνη η φωτιά «αγγίζει την ψυχική χορδή των ανθρώπων».

Θα ήθελα να ζητήσω συγνώμη από τραγουδοποιούς και τραγουδιστές γιατί δεν ξέρω τα ονόματά τους, αλλά θυμάμαι, ίσως όχι σωστά και όχι ολόκληρο ένα στίχο: «...όλα αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν...» Αυτά θυμήθηκα, βλέποντας στην τηλεόραση την έρευνα για τα ελληνικά sweatshops, που απασχολούν εργάτες μετανάστες.


Ιωάννα ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ