Το «κυπριακό κόστος» | Επωνύμως | ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ

ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ

Το «κυπριακό κόστος»

Από τη στιγμή που, το Μάρτη του 1995, ο τότε πρωθυπουργός Α. Παπανδρέου αποφάσισε να προχωρήσει στην αναθεώρηση της πολιτικής της χώρας έναντι της Τουρκίας, με την άρση του ελληνικού βέτο για την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων, ήταν φανερό ότι η πορεία του Κυπριακού θα κατέληγε, ακριβώς στο σημείο που βρίσκεται σήμερα: «Στη χειρότερη φάση των τελευταίων ετών», όπως διαπίστωσε δημόσια ο πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής Σπ. Κυπριανού.

Μέχρι τη στιγμή που η Αθήνα συμφωνούσε για την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων, το Κυπριακό χρησιμοποιούνταν από την ελληνική διπλωματία, ως το «ανάχωμα» επάνω στο οποίο κατέληγαν οι πιέσεις «συμμάχων και εταίρων» για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

«Οσο δεν αλλάζει στάση η Αγκυρα στο Κυπριακό, είναι αδύνατο να συμφωνήσει η Αθήνα με την προώθηση των ευρωτουρκικών σχέσεων και αδιανόητο να προχωρήσει στην εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών». Η παραπάνω φράση, η οποία επαναλήφθηκε άπειρες φορές από Ελληνες κυβερνητικούς αξιωματούχους, περιέγραφε, μέχρι το Μάρτη του 1995 μια πάγια θέση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Μετά από πέντε χρόνια, η θέση αυτή, εκ των πραγμάτων, δεν υφίσταται. Η Τουρκία, με τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης απολαμβάνει το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ παράλληλα, Ελλάδα και Τουρκία τον τελευταίο χρόνο εργάστηκαν για την «κατασκευή» μιας νέας ατμόσφαιρας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η Κύπρος καλείται, να καταβάλει το κόστος αυτών των επιλογών.

Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά και στην Αθήνα και στη Λευκωσία, γεγονός που προκαλεί εκνευρισμό και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την έναρξη μιας περιόδου τριβών ανάμεσα στις κυβερνήσεις των δύο χωρών.

Ηδη στην Κύπρο ακούγονται οι πρώτες φωνές που ζητούν «μια νέα πολιτική για το Κυπριακό» καθώς παγιώνεται η άποψη πως η «ενταξιακή πορεία της Κύπρου στην ΕΕ», δεν εξασφαλίζει μια δίκαιη και βιώσιμη λύση. Στην Αθήνα, από την πλευρά της κυβέρνησης, είναι εξαιρετικά δύσκολο να «ακούσει» αυτές τις απόψεις, καθώς στηρίζει την πολιτική της για το Κυπριακό, ακριβώς στην «επιτυχία» της ενταξιακής πορείας της Κύπρου προς την ΕΕ.

Καθώς, όμως, ολοκληρώθηκαν τρεις γύροι συνομιλιών, που ξεκίνησαν τον περασμένο Δεκέμβρη και ενόψει του τέταρτου γύρου που ξεκινά περί τα μέσα Σεπτέμβρη, η ελληνική κυβέρνηση συνειδητοποιεί ότι ο «στρουθοκαμηλισμός» της γύρω από την υπόθεση της Κύπρου, εξάντλησε τα όριά του. Η Τουρκία φρόντισε, όλο αυτό το διάστημα, να διαλύσει τις όποιες ψευδαισθήσεις της Ελλάδας, επαναλαμβάνοντας πως γι' αυτήν το Κυπριακό έχει επιλυθεί από το 1974 και το μόνο που μένει προς διαπραγμάτευση είναι ο τρόπος με τον οποίο τα δύο ανεξάρτητα κράτη της Κύπρου, θα «συνομοσπονδοποιηθούν». Το ενδιαφέρον και αξιοσημείωτο είναι, πως οι τουρκικές απόψεις επαναλαμβάνονταν τακτικότατα και δεν εμπόδισαν στο παραμικρό τις διαδικασίες της ελληνοτουρκικής προσέγγισης!

Αν σε αυτά προσθέσει κανείς και την αρωγή που βρίσκουν οι τουρκικές θέσεις περί ύπαρξης δύο κρατών στην Κύπρο, από τον «Διεθνή Παράγοντα», αντιλαμβάνεται, πως Αθήνα και Λευκωσία αργά ή γρήγορα πρέπει να αντιδράσουν και οι επιλογές που έχουν είναι δύο: Είτε θα αναλάβουν το κόστος να οδηγήσουν σε ναυάγιο τις συνομιλίες, αφού αυτό που αποτελεί το αντικείμενο του διαλόγου είναι η αναγνώριση του ψευδοκράτους, είτε αντίθετα, θα αποδεχτούν το «νέο πλαίσιο» της διαπραγμάτευσης, φροντίζοντας να «απαλλαγούν» από τις μέχρι τώρα «πάγιες θέσεις» τους. Φυσικά και στη μια και στην άλλη περίπτωση θα υπάρχει κόστος, για τον επιμερισμό του οποίου, ήδη έχει αρχίσει μια υπόγεια σύγκρουση μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών.

Δημήτρης ΜΗΛΑΚΑΣ