Σε περιοχή ενός νέου «βραδυφλεγούς» ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού τείνει να μετατραπεί ο Βόρειος Πόλος και να προστεθεί στις περιοχές, όπου διεξάγεται σκληρός ανταγωνισμός για τον έλεγχό τους. Μάλιστα, οι τελευταίες εξελίξεις, γύρω από τη νέα διαμάχη που ανάβει στο Βόρειο Πόλο, δείχνει πως τα κράτη που βρίσκονται κοντά σε αυτόν κάθε άλλο παρά ανησυχούν ή επιθυμούν να αποτρέψουν την οικολογική καταστροφή, που συντελείται με την αύξηση της θερμοκρασίας και το λιώσιμο των πάγων. Αντίθετα, οι μονοπωλιακές επιχειρήσεις, στην κυριολεξία, «τρίβουν τα χέρια τους» από την εξέλιξη, έτοιμες να αυξήσουν την κερδοφορία τους πάνω στο περιβαλλοντολογικό «πτώμα» της Αρκτικής. Και δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όσο κυριαρχεί το καπιταλιστικό σύστημα, που θεοποιεί το κέρδος, ακόμη και στις περιπτώσεις των καταστροφών.

Οπως, όμως, και κάθε μοιρασιά της «λείας», έτσι κι αυτή προκαλεί νέες προστριβές κι αντιπαραθέσεις όχι απλώς μεταξύ κάποιων εταιρειών, αλλά μεταξύ ολόκληρων χωρών, διαψεύδοντας έτσι, για άλλη μια φορά, όλους αυτούς, οι οποίοι, στο όνομα της «παγκοσμιοποίησης», βιάζονται να «εξαφανίσουν» την εθνοκρατική συγκρότηση των οικονομιών.

Η «έλξη» που ασκεί η Αρκτική οφείλεται στο λιώσιμο των πάγων, που αυξάνει τις δυνατότητες εκμετάλλευσης της περιοχής από το μεγάλο κεφάλαιο:

-- Υπολογίζεται πως στην Αρκτική βρίσκεται το 25% των ενεργειακών πηγών του πλανήτη που δεν έχουν ανακαλυφθεί! Το λιώσιμο των πάγων κάνει δυνατή την πρόσβαση των ενεργειακών μονοπωλίων σ' αυτές τις πηγές.

-- Θεωρείται ότι στο βυθό της Αρκτικής υπάρχουν πολύτιμοι λίθοι (π.χ. διαμάντια), αλλά και άλλος ορυκτός πλούτος, έτοιμος προς εκμετάλλευση.

-- Δημιουργούνται νέοι θαλάσσιοι δρόμοι, που συντομεύουν αποστάσεις για τη μεταφορά κάθε είδους εμπορευμάτων.

-- Δημιουργείται πρόσβαση σε πλούσιες, σχεδόν παρθένες, περιοχές για την αλιεία.

Οι χώρες που άμεσα εμπλέκονται πλέον, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, στη νέα αυτή αντιπαράθεση είναι: Ρωσία, ΗΠΑ, Καναδάς, Δανία, Νορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία.

Το 2001 η Ρωσία κατέθεσε αίτηση στην αρμόδια επιτροπή του ΟΗΕ για επέκταση των χωρικών της υδάτων σχεδόν μέχρι το Βόρειο Πόλο. Το ρωσικό αίτημα βασίζεται στο επιχείρημα ότι ο υποθαλάσσιος γεωλογικός σχηματισμός, που ονομάζεται «Κορυφογραμμή του Λομονόσοβ» (και εκτείνεται μέχρι το βόρειο Καναδά), είναι στην πραγματικότητα προέκταση της ηπειρωτικής Ρωσίας. Ουσιαστικά, με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία διεκδικεί μια τεράστια έκταση 1,2 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων στο Βόρειο Πόλο. Το ρωσικό αίτημα εξετάστηκε το 2002 από την επιτροπή του ΟΗΕ, που, όμως, δεν κατέληξε σε οριστική απόφαση, ζητώντας επιπλέον επιστημονικά στοιχεία, που να επιβεβαιώνουν τους ρωσικούς ισχυρισμούς.

Το γεγονός ότι σε έναν περίπου χρόνο, σε μεγάλο μέρος της περιοχής που διεκδικεί η Ρωσία, θα λιώσουν οι πάγοι, οδήγησε στην επιτάχυνση των ρωσικών ρυθμών. Ετσι, από τα τέλη του φετινού Ιούλη, μια νέα ρωσική επιστημονική αποστολή βρίσκεται στην περιοχή. Το ερευνητικό σκάφος «Ακαδημαϊκός Φιόντοροφ», με τα βαθυσκάφη «Μιρ 1» και «Μιρ 2», με τη βοήθεια του πυρηνικού παγοθραυστικού «Ρωσία», θα επιδιώξει να βρει περισσότερες αποδείξεις για να στηρίξει τις ρωσικές θέσεις. Τα βαθυσκάφη ήδη κατέβηκαν στο βυθό και άφησαν πίσω τους μια ρωσική σημαία.

Οπως ήταν αναμενόμενο, οι ρωσικές επιδιώξεις έχουν προκαλέσει τις αντιδράσεις των ΗΠΑ, που ψάχνουν τρόπους να αντικρούσουν τις ρωσικές επιδιώξεις. Αυτό φαίνεται και σε πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε ο Τζον Μπέλιντζερ, νομικός σύμβουλος του αμερικανικού ΥΠΕΞ στην «USA Today». Στη συνέντευξη ο ίδιος εκτιμά ότι για να μπορέσουν νομικά οι ΗΠΑ να διεκδικήσουν κομμάτι της αρκτικής «πίτας» θα πρέπει να επικυρώσουν τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Ναυτικό Δίκαιο. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάτι τέτοιο ήδη προωθούν το αμερικανικό Πεντάγωνο και η αμερικανική ενεργειακή βιομηχανία. Πρόσφατα, επίσης, ο Ρίτσαρντ Λουγκάρ, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, κάλεσε τη χώρα του να επικυρώσει τη Συνθήκη, «ώστε να εμποδιστεί η Μόσχα να δεσμεύσει μια τεράστια περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο». Να σημειωθεί ότι το 2009 αναμένεται εκ νέου να εξεταστεί το αίτημα της Ρωσίας στην αρμόδια επιτροπή του ΟΗΕ.

Οπως γράφει η ρωσική ειδησεογραφική ιστοσελίδα «Rbcdaily», μετά την άρνηση της αρμόδιας επιτροπής του ΟΗΕ το 2002 να ικανοποιήσει το αίτημα της Ρωσίας, η τελευταία όχι μόνο δεν κάμφθηκε, αλλά τοποθέτησε «συνοριακούς στύλους» σε κάποια σημεία, πάνω στους πάγους, για να σηματοδοτήσει την περιοχή που διεκδικεί. Αυτό, βέβαια, δεν εμποδίζει τα αμερικανικά υποβρύχια να κινούνται κάτω ακριβώς από τους ρωσικούς συνοριακούς στύλους και τη διεκδικούμενη από τη Ρωσία περιοχή. Επίσης, εκτός από τη Ρωσία, στην ίδια περιοχή ερευνητικές αποστολές έχουν πραγματοποιήσει ΗΠΑ, Γερμανία, Νορβηγία και Κίνα. Αυτήν την περίοδο οι ΗΠΑ, ενώ παρακολουθούν προσεκτικά τη ρωσική ερευνητική αποστολή (με κατασκοπευτικά αεροπλάνα και δορυφόρους), παράλληλα ετοιμάζουν και την αντίστοιχη δική τους ερευνητική αποστολή.

«Εάν η νομική διαφορά οδηγηθεί σε αδιέξοδο, τότε η σημασία της στρατιωτικής παρουσίας στην Αρκτική θα αυξηθεί», δήλωσε ο διευθυντής του Κέντρου Αμυντικής Πολιτικής της Ρωσίας, Ιβάν Σαφραντσούκ, σημειώνοντας την «ενεργητικότητα» που δείχνει ο ρωσικός στόλος στη Βόρεια Θάλασσα, όπως και τις δηλώσεις του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, σχετικά με την ανάγκη ενίσχυσης του ρωσικού πολεμικού ναυτικού. Από τη μεριά του, ο πολιτικός αναλυτής Ντμίτρι Γιεσταφέεφ δήλωσε στο «Rbcdaily» πως «δεν υπάρχουν αποθέματα φυσικού πλούτου που δε φυλάσσονται. Προκύπτει η ανάγκη ενίσχυσης του πολεμικού ναυτικού στο Βορρά και κυρίως των υποθαλάσσιων δυνάμεων».

Η σύγκρουση γύρω από τη συγκεκριμένη περιοχή θα αυξάνεται, όσο επιδεινώνεται η οικολογική κατάσταση στην Αρκτική κι επιταχύνεται το λιώσιμο των πάγων, δημιουργώντας χώρο για τα κερδοφόρα «σχέδια» των καπιταλιστικών επιχειρήσεων στην περιοχή. Οι εξελίξεις αυτές, που αναμένεται να κλιμακωθούν μέσα στα επόμενα χρόνια, οδηγούν αναπόφευκτα και στην αύξηση της στρατιωτικής αντιπαράθεσης στην περιοχή. Είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος μέσα σε λίγες δεκαετίες οι πολικές αρκούδες να παραχωρήσουν τη θέση τους στα πολεμικά πλοία και υποβρύχια των εμπλεκόμενων χωρών, που θα σπεύσουν να εξασφαλίσουν τα συμφέροντα των μεγάλων ενεργειακών εταιρειών - κολοσσών. Μια ακόμη γωνιά του πλανήτη μας μετατρέπεται σε πεδίο σκληρής αντιπαράθεσης, φέρνοντας την ανθρωπότητα πιο κοντά σ' έναν ακόμη ιμπεριαλιστικό πόλεμο.