Την πλήρη υποστήριξή του στις αποφάσεις του Ελσίνκι, που αφορούν την Τουρκία και την Κύπρο και στις αντίστοιχες κυβερνητικές επιλογές, εξέφρασε χτες ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης με ομιλία του προς το Προξενικό Σώμα που βρίσκεται στην Ελλάδα. Θέμα της ομιλίας ήταν «Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρος: Ερχεται ένας καλύτερος αιώνας», όπου μετά από μια ιστορική αναδρομή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αναφέρθηκε στη σημερινή κατάσταση και «τι μπορεί και τι πρέπει να γίνει».

Αναφερόμενος στα «διδάγματα που αποκομίσαμε από την πρόσφατη εμπειρία του Ελσίνκι» είπε: «Το πρώτο δίδαγμα είναι ότι η Ελλάς έχει να ωφεληθεί αν η Τουρκία πραγματικά προσαρμοστεί με τα ισχύοντα στην Ευρώπη. Αν δηλαδή, έστω και σταδιακά, αποδεχτεί τις αρχές και τους κανόνες πάνω στους οποίους οικοδομήθηκε η Ενωμένη Ευρώπη. Γιατί θα έχουμε στην περίπτωση αυτή ένα πλαίσιο που θα μας διευκολύνει ιδιαίτερα να επιλύσουμε τις μεταξύ μας διαφορές».

Οσον αφορά το Κυπριακό, κατά τον Κ. Μητσοτάκη η Κύπρος αποτελεί «τη βάση των διαφορών μας με την Τουρκία». Και σημείωσε: «Για όσο χρόνο η πληγή αυτή παραμένει ανοιχτή δεν μπορούμε ρεαλιστικά να ελπίζουμε ότι θα εξομαλυνθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η λύση του Κυπριακού κατά συνέπεια έχει απόλυτη αξία και προτεραιότητα. Δε σηκώνει άλλη καθυστέρηση». Δεν παρέλειψε δε να επισημάνει ότι «είναι ευχάριστο το γεγονός ότι αυτή τη φορά η Αμερική και προσωπικά ο πρόεδρος Κλίντον έδειξαν ειλικρινές και ενεργό ενδιαφέρον, που όμως παρά ταύτα μέχρι στιγμής, δε μετέβαλε τη σκληρή άρνηση της Τουρκίας, η οποία επιμένει στη διχοτομική της πολιτική».

Για τη λύση του Κυπριακού προβλήματος ο Κ.Μητσοτάκης υποστήριξε ότι σήμερα μπορεί αποφασιστικά να βοηθήσει η Ευρώπη. «Είναι, είπε, πολύ σημαντική η απόφαση του Ελσίνκι ότι η ένταξη της Κύπρου θα προχωρήσει ακόμα και αν δεν έχει λυθεί το πολιτικό πρόβλημα της Κύπρου. Ιδίως αν συνυπολογίσουμε ότι η Τουρκία επιμένει αδικαιολόγητα να αρνείται στην ανεξάρτητη Κύπρο το δικαίωμα να ενωθεί με την Ευρώπη, γεγονός που δημιουργεί την υπόνοια ότι μπορεί να υποκρύπτει ανομολόγητες τουρκικές επιδιώξεις και για το υπόλοιπο του νησιού».

Ωστόσο, αναγνώρισε ότι η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση ουσιαστικά οδηγεί στη διχοτόμηση. «Μετά την απόφαση του Ελσίνκι, είπε, από την οποία η Ευρώπη είναι περίπου αδύνατο να ξεφύγει, η Τουρκία είναι υποχρεωμένη ή να αποδεχτεί μια λύση δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική, που θα οδηγήσει μια ενωμένη Κύπρο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση ή θα ωθήσει τα πράγματα σε διχοτόμηση και είσοδο μόνο του ελληνικού τμήματος στην Ενωση, μετά από διευθέτηση του εδαφικού, κάτι που νομίζω ότι ούτε το επιθυμεί αλλά ούτε και τη συμφέρει».

Αναφερόμενος στις προοπτικές των ελληνοτουρκικών σχέσεων, εκτίμησε ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική βρίσκεται σε αδιέξοδο από το οποίο δεν μπορεί να εξέλθει αν η Τουρκία δεν προσεγγίσει την Ευρώπη. Το ίδιο, πρόσθεσε, ισχύει και με την περίπτωση της Κύπρου. «Η ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα λύσει αυτόματα μια σειρά από προβλήματα διότι θα τα εντάξει στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ενα πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορέσουν να συμβιώσουν αρμονικά οι δύο κοινότητες, αφού πουθενά στην Ευρώπη - και κατά συνέπεια και στην Κύπρο - δε θα υπάρχουν σύνορα, όπως εκείνα τα οποία δημιούργησε η εισβολή του 1974».

Και καταλήγοντας τόνισε: «ΗΕλλάδα έχει συμφέρον να υποστηρίξει και να ενθαρρύνει τη στροφή αυτή της Τουρκίας προς την Ευρώπη, με τη βεβαιότητα ότι όσο ταχύτερα ολοκληρωθεί αυτή η στροφή, τόσο ταχύτερα θα αφήσουμε πίσω μας τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα που μας κληρονόμησε ο εικοστός αιώνας και θα μπούμε στον 21ο αιώνα με την ελπίδα ότι η Ελλάδα, η Τουρκία και η Κύπρος με ειρήνη και συνεργασία θα αξιοποιήσουν τις τεράστιες δυνατότητες που κρύβει για όλους μας ο καινούριος κόσμος που ανοίγεται μπροστά μας».