Το Φεστιβάλ Σοβιετικού Κινηματογράφου, που συνεχίζεται με επιτυχία, μετακόμισε από το «Αστυ» στην «Ααβόρα»! Ο κινηματογράφος «Αφαία», βέβαια, δε διέκοψε καθόλου.

Θεωρούμε βεβήλωση να ξεχωρίσουμε κάποια ή κάποιες ταινίες από το φεστιβάλ. Η κάθε μια από αυτές έχει γράψει ιστορία! Θα αναφερθούμε μόνο σε μερικές νέες που ήρθαν να προστεθούν σε εκείνες που παίχτηκαν την περασμένη βδομάδα, την πρώτη βδομάδα του αφιερώματος. Πρόκειται για τις ταινίες «Θωρηκτό Ποτέμκιν», «Ο άνθρωπος με την κάμερα», «Οχτώβρης», «Θωρηκτό Αυρόρα», «Η μάνα», «Γενική γραμμή», «Shchors - To ξεσήκωμα ενός λαού», «Τρία τραγούδια για τον Λένιν», «Ο Λένιν στην Πολωνία», και μερικές ακόμα.

Δεν μπορούμε, ωστόσο, να αποφύγουμε τον πειρασμό και να μην πούμε δυο λόγια για το «Θωρηκτό Ποτέμκιν» (1925). Η ταινία γυρίστηκε για να τιμηθούν τα εικοσάχρονα της επανάστασης του 1905. Η ανταρσία, βέβαια, στο θωρηκτό έγινε στο λιμάνι της Οδησσού και δεν ήταν και από τα σημαντικότερα επεισόδια της επανάστασης. Ο Σεργκέι Αϊζενστάιν, όμως, με την τέχνη του έδωσε σε αυτό το επεισόδιο της επανάστασης μυθικές διαστάσεις!

Θα πρέπει ο θεατής να προσέξει την επαναστατική «κλίμακα» της ταινίας. Οι ναύτες στην αρχή αρνούνται να φάνε το σάπιο κρέας που τους ταΐζουν! Οι πρωταίτιοι εκτελούνται! Η εκτέλεση προκαλεί ανταρσία. Η ανταρσία σπέρνεται και στην πόλη. Οι εργάτες της Οδησσού φτάνουν στο λιμάνι. Εργάτες και ναύτες γίνονται ένα. Φτάνει η τσαρική αστυνομία και αρχίζει τις δολοφονίες. Αυτές οι δολοφονίες δυναμώνουν τη θέληση. Η ανταρσία μεταφέρεται και στα άλλα πλοία. Για όσους ήθελαν να δουν, η επανάσταση είχε ξεκινήσει!

Το «Θωρηκτό Ποτέμκιν» καθηλώνει ακόμα και τον σημερινό θεατή όχι μόνο για το επαναστατικό περιεχόμενό του. Ο κινηματογράφος του Σεργκέι Αϊζενστάιν, τα πλάνα του, οι εικόνες του, βγάζουν εξαιρετική και σπάνια συγκίνηση. Είναι πολλές οι στιγμές που η ταινία απογειώνεται. Ο θεατής απογειώνεται! Το «Θωρηκτό Ποτέμκιν» διαθέτει μοναδικές σκηνές για τον παγκόσμιο κινηματογράφο. Για παράδειγμα, οι σκηνές που επαναστάτες θρηνούν τον δολοφονημένο αρχηγό τους και η ομίχλη τυλίγει το λιμάνι έχουν μείνει στην ιστορία! Να θυμίσουμε, επίσης, τα πλάνα με τα μαρμάρινα λιοντάρια της γέφυρας που «μετακινούνται» και «φτιάχνουν» ένα μεγαλύτερο ζώο που αγριεύει.

Και μόνον η αλληλουχία των πλάνων των λιονταριών που μεταμορφώνονται αποδεικνύει τη δύναμη του μοντάζ, όπως το δίδαξε ο Σεργκέι Αϊζενστάιν. Να θυμίσουμε, ακόμα, τη σφαγή στα σκαλοπάτια της Οδησσού. Την κάθοδο των στρατιωτών και τη μάνα με το νεκρό παιδί της! Η αντιπαράθεση της κίνησης είναι μοναδική.

Η ταινία δικαιολογημένα θεωρείται η κινηματογραφική Γκουέρνικα. Δεν είναι τυχαίο το ότι εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να διδάσκεται και να αναλύεται στους σπουδαστές των κινηματογραφικών σχολών ολόκληρου του πλανήτη μας.