«Κατ' αρχήν να μην μπερδεύετε ένα αντικειμενικό πρόβλημα που υπάρχει και που θα υπάρχει πάντα στην ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος, δηλαδή τη διαδοχικότητα των γενεών. Αυτό είναι αντικειμενικό γεγονός, υπάρχει πάντα. Θα αλλάζουν ηγέτες, στελέχη. Διαδοχικότητα.

Για χώρες σαν την Κούβα, μια πλευρά έχει σημασία. Υπάρχει η γενιά η οποία έζησε την επανάσταση και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, είναι η γενιά που έζησε το πισωγύρισμα το '90 και μετά και τις πιο σκληρές συνθήκες. Η γενιά που πάλεψε για την επιβίωση. Και είναι και η γενιά που έχει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος.

Και στην Ελλάδα είχαμε τη γενιά της Εθνικής Αντίστασης, του Δημοκρατικού Στρατού, της παρανομίας του ΚΚΕ, τη γενιά της μεταπολίτευσης. Δηλαδή είναι διάφορες φάσεις όπου, για να μιλήσουμε για τα στελέχη αλλά και τα μέλη, διαπαιδαγωγούνται ή έχουν εμπειρίες συγκεκριμένων συνθηκών.

Εμείς τώρα διανύουμε ως κομμουνιστικό κίνημα, την περίοδο της νίκης της αντεπανάστασης, του πισωγυρίσματος. Αυτά βεβαίως παίζουν ρόλο στη διαπαιδαγώγηση ή στην ωρίμανση μιας γενιάς. Επομένως τέτοια ζητήματα, βεβαίως, είναι σημαντικά. Κάθε γενιά έχει να τ' αντιμετωπίσει. Μπορεί δυο - τρεις γενιές να μην έχουν διαφορετικά προβλήματα, αλλά μια γενιά να βρεθεί μπροστά σε νέα προβλήματα και εκεί να δοκιμαστεί».

«Αυτά που γράφονται για την Κούβα, κάτι διάβαζα για τα κινητά και κάτι τέτοια... Κοιτάξτε να δείτε, όλα αυτά τα οποία μπορεί να διαβάζετε ή να ακούτε, έχουν να κάνουν με το εξής θέμα: Οταν επιλύονται ορισμένα προβλήματα, ανοίγει και η αγορά στα προϊόντα.

Δηλαδή οι άνθρωποι μέχρι το 1990 είχαν φτάσει σε ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο, ξεκινώντας από το τι ήταν η Κούβα. Ηταν μια χώρα υποανάπτυκτη. Μιλάω από το '60 και μετά. Μετά το '90 δεν είχαν φως 9 ώρες την ημέρα. Φτιάχνανε παπούτσια με τα χέρια. Σταμάτησε η κάθε μηχανική καλλιέργεια γιατί δεν είχαν πετρέλαιο.

Κάνανε κήπους έξω από τα σπίτια για να τρώνε. Επρεπε να αλλάξουν τις συνήθειες διατροφής γιατί δεν είχαν προϊόντα. Η ζωή τους άλλαξε άρδην προς τα πίσω. Και ακόμα δεν έχουν φτάσει στο επίπεδο που είχαν το '90. Οταν επιλύεται ένα πρόβλημα, εμφανίζεται στην αγορά και το προϊόν. `Η όταν λείπει κάτι.

Δεν είναι ζήτημα ιδεολογικό, ότι δηλαδή, λείπει αυτό για ιδεολογικούς λόγους. Λείπει για αντικειμενικούς λόγους. Μέχρι το 2003 δε λειτουργούσαν κινητά στην Κούβα, γιατί δεν μπορούσαν να συνάψουν συμφωνίες για δορυφόρο. Οι πιο κοντινοί ποιοι ήταν; Οι ΗΠΑ. Το Εκουαδόρ θα τους έλυνε το ζήτημα ή η Βολιβία;

Κάνανε προσπάθειες σε όλες τις χώρες να συνάψουν σχέσεις με δορυφόρους, να έχουν όλα αυτά τα μέσα τα σύγχρονα. Από το 2003 έλυσαν και το πρόβλημα αυτό, να έχουν σύνδεση δορυφορική. Δηλαδή μια σειρά πράγματα είτε λείπουν, είτε εμφανίζονται, δεν είναι αποτέλεσμα ιδεολογικών επιλογών. Υπάρχουν και πράγματα που σήμερα λείπουν. Δε λείπουν για ιδεολογικούς λόγους. Λείπουν για οικονομικούς, για συγκεκριμένους, λόγω της ειδικής κατάστασης που βρίσκεται η Κούβα.

Εγινε ολόκληρος ντόρος ότι μοίρασαν χύτρες ταχύτητας. Πραγματικά, μοίρασαν χύτρες ταχύτητας σε όλο τον κόσμο για να γλιτώσουν ενέργεια. Αλλαξαν τις λάμπες όλης της Κούβας για να γλιτώσουν ενέργεια. Αλλαξαν όλα τα ψυγεία, για όλο τον κόσμο, γιατί ήταν τα παλιά σοβιετικά ψυγεία, τα οποία είχαν παλιώσει, δεν είχαν ανταλλακτικά, για να γλιτώσουν την ενέργεια.

Αυτά δεν είναι θέμα ιδεολογικό. Δεν μπορούν να εξηγηθούν ιδεολογικά. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία και το υπογραμμίζουμε, είναι ότι έχει μπροστά της ακόμα πάρα πολλές δυσκολίες, διότι δεν είναι η Κούβα μόνη της που θα λύσει τα προβλήματα, με βάση αποκλειστικά έναν εσωτερικό σχεδιασμό, έχει να κάνει με τον ξένο παράγοντα, έναν πανίσχυρο αντίπαλο ο οποίος την έχει στόχο.

Και επομένως, η πορεία είναι σύνθετη, δεν είναι εύκολη. Και να σας πω και κάτι; Δεν έχεις να αντιμετωπίσεις μόνο τη δική σου ικανότητα στο εσωτερικό, έχεις να αντιμετωπίσεις θα λέγαμε και έναν πανίσχυρο αντίπαλο. Αρα θέλει με πιο σύνθετα κριτήρια να δει κανείς τα πράγματα.

Η Κούβα έχει και μια ιδιαιτερότητα με αυτά που αντιμετωπίζει. Οταν αυτή τη στιγμή συνάπτει συμφωνία για εξόρυξη πετρελαίου με επιχειρηματικούς ομίλους και αναιρούνται τα συμβόλαια, γιατί παρεμβαίνει ο Αμερικανός και λέει, "άμα πας να κάνεις αυτή τη δουλειά στην Κούβα θα σου κόψω τις πιστώσεις"! - αυτό δεν είναι ειδικό πρόβλημα;».