Ολα αυτά τα μοναδικά υλικά, δυστυχώς, δεν μπήκαν στο σωστό αυλάκι, με αποτέλεσμα όλος αυτός ο ποταμός να χύνεται άσκοπα. Τα προβλήματα, τα πρόσωπα, τα παιδιά δε μετέφεραν μεγάλους κραδασμούς. Η αστοχία των δημιουργών να μεταφέρουν στην οθόνη ένα επιτυχημένο σίριαλ, και όχι να πουν το δικό τους αυτόνομο λόγο, καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την ταινία. Τα πράγματα στη μεγάλη οθόνη μεταφέρθηκαν, όπως τα είχε μεταφέρει η τηλεόραση στη δική της εκδοχή. Ευανάγνωστα και ευκολοχώνευτα. Και, κυρίως, χωρίς να μπει το μαχαίρι στο κόκαλο.

Στην ευρύτερη περιοχή του Ρίο ντε Τζανέιρο ζούνε πάνω από 14 εκατ. ψυχές. Οι τουρίστες, βέβαια, γνωρίζουν την παραλία της Κοπακαμπάνα ή την ακόμα ακριβότερη Ιπανέμα. Μιλάμε για παραλίες χιλιομέτρων! Ολοι, βέβαια, έχουμε ακούσει πως στο Ρίο ντε Τζανέιρο (σε ολόκληρη τη Βραζιλία) ο τεράστιος πλούτος συναγωνίζεται την τεράστια φτώχεια. Από τη μια μεριά η χλιδή και από την άλλη ο πόνος. Υπάρχουν περιοχές που τρέχει το χρυσάφι και υπάρχουν άλλες, οι περισσότερες, στις οποίες κυριαρχεί η πείνα, η έλλειψη στέγης, ο αναλφαβητισμός, η πορνεία, τα ναρκωτικά, το έγκλημα.

Ο Πάολο Μορέλι, ακολουθώντας τα αχνάρια του ομότιτλου και πολύ πετυχημένου σίριαλ «Η Πόλη των Ανθρώπων» καταπιάστηκε με τις φτωχικές γειτονιές. Πήρε τον κορμό της ιστορίας από το σίριαλ και τον έφτιαξε κινηματογραφική ταινία. Με διάφορα «φλας μπακ», με παράλληλο μοντάζ (την ίδια στιγμή παρακολουθούμε δυο και τρεις ιστορίες) ο σκηνοθέτης, ο οποίος έχει γυρίσει και μερικά επεισόδια του σίριαλ, προσπαθεί σε δύο ώρες, περίπου, που διαρκεί η ταινία, να χωρέσει ολόκληρη την ιστορία του σίριαλ. Αυτό, βέβαια, είναι ανθρωπίνως αδύνατο, με αποτέλεσμα τα πράγματα να γίνονται σπασμωδικά, να υπάρχει αρκετή ασάφεια και σύγχυση. Και, κυρίως, να χάνεται η συγκίνηση!

Δυο 18χρονοι φίλοι ζούνε σε έναν πάμφτωχο λόφο, ο οποίος βρίσκεται σε διαμάχη με τον απέναντι ακόμα πιο πάμφτωχο λόφο. Οταν λέμε διαμάχη μιλάμε για διαμάχη ένοπλων συμμοριών, οι οποίες προσπαθούν η μια να εξοντώσει την άλλη, για να διευρύνουν έτσι τις «επιχειρήσεις» τους: ληστείες, πορνεία, ναρκωτικά, όπλα.

Οι δυο φίλοι δεν ανήκουν στις συμμορίες. Εχουν τα δικά τους προβλήματα. Του ενός ο πατέρας έχει σκοτωθεί, χτυπημένος πισώπλατα, όταν εκείνος ήταν ακόμα μωρό, και ο άλλος, δε γνωρίζει, ακόμα, ποιος είναι ο πατέρας του! Επίσης, ο ένας είναι παντρεμένος με ένα μωρό στην αγκαλιά, καθώς η γυναίκα του έφυγε για το Σαν Πάολο, για να εργαστεί, ελπίζοντας να συγκεντρώσει χρήματα για να επιστρέψει και να ζήσουν καλύτερα. Μιλάμε για φτωχοδιάβολους. Για δυο φτωχοδιάβολους μέρος μιας τεράστιας περιοχής φτωχοδιάβολων.

Οι «φαβέλες» (παραγκογειτονιές) του Ρίο είναι πασίγνωστες. Ουκ έστιν αριθμός αυτών που ζούνε εκεί μέσα. Μόνον σε μια τέτοια γειτονιά του Ρίο ζούνε 250.000 άτομα μαζεμένα! Ζούνε, τελοσπάντων, τρόπος του λέγειν! Στοιβάζεται ο ένας πάνω στον άλλον. Τρώνε (όταν έχουν), κοιμούνται (όταν μπορούν), κάνουν έρωτα (από ένστικτο), όλα αυτά σε κοινή σχεδόν θέα. Αφού τα «σπίτια» και τα «δωμάτια» δεν κρύβουν ούτε τα σώματα, ούτε τους ήχους! Και λάσπες. Και μικρόβια. Και αρρώστιες.

Απ' όλο αυτό το φρικτό σκηνικό, ο Πάολο Μοράλες και ο παραγωγός του, ο γνωστός σκηνοθέτης Φερνάντο Μεϊρέλες («Ο Επίμονος Κηπουρός»), ο άνθρωπος που έφτιαξε μια αντίστοιχη ταινία, την εμπορικότερη ίσως ταινία της Βραζιλίας, την «Πόλη του Θεού», η οποία στάθηκε αφορμή, για να φτιαχτεί το σίριαλ(!) κράτησαν σχεδόν μόνο τα εξωτερικά στοιχεία του «φυσικού» και ανθρώπινου ντεκόρ. Ολα φαίνονται! Αλλά φαίνονται ή βιαστικά και χάνονται ή φαίνονται ωραιοποιημένα (φολκλορικά) και πάλι χάνονται.

Παρ' όλα αυτά, ο φακός και τα πρόσωπα, ηθοποιοί και απλοί περαστικοί πολίτες, μιλάνε από μόνα τους (και ερήμην των δημιουργών). Ο,τι έρχεται μπροστά, πρώτο πλάνο στο φακό, είναι μια καταγγελία! Είναι μια πιστή καταγραφή της ταλαιπωρημένης Βραζιλίας. Ο θεατής δεν ασχολείται με την ιστορία, παρότι έχει και αυτή το ενδιαφέρον της, αλλά ασχολείται με το χώρο, με τους ανθρώπους, με τον πόνο! Στα πρόσωπα των ηθοποιών, στα μάτια τους, προπαντός στα μάτια τους, διαγράφεται ένας απέραντος τρόμος. Τρόμος για το σήμερα και το αύριο. Τρόμος για τις ένοπλες και αδίστακτες συμμορίες που λυμαίνονται τις φτωχές περιοχές, τρόμος για τους αστυνομικούς, οι οποίοι, για να συμπληρώσουν τους πενιχρούς μισθούς τους, μετατρέπονται σε «κρυφούς» κακοποιούς: ληστεύουν, εκβιάζουν, πουλάνε ναρκωτικά, γίνονται νταβατζήδες... Τρόμος, κυρίως, για το μεγάλο ληστή, τον καπιταλισμό, ο οποίος εν ψυχρώ έχει καταδικάσει σε αργό θάνατο τόσα εκατομμύρια ψυχές. Είναι τέτοια η αγριότητα στο Ρίο και τέτοια η φτώχεια που, για παράδειγμα, στο μετρό υπάρχουν ταμπέλες οι οποίες σε προειδοποιούν να μην τρέχεις, γιατί η αστυνομία θα σε εκλάβει για κλέφτη!

Θέλει, βέβαια, πολύ γερά κότσια και μεγάλη ιδεολογική και ταξική κατάρτιση, για να μεταφέρεις στην οθόνη όλη αυτή την αθλιότητα. Θέλει, ακόμα, και ταξική συνείδηση για τον πραγματικό ρόλο της Τέχνης. Δυστυχώς, οι δημιουργοί της «Πόλης των Ανθρώπων», περιορίστηκαν σε μια τουριστική περιγραφή, σε μια ακροθιγή αντιμετώπιση του ζητήματος. Γίνεται φανερός ο στόχος τους να αρέσουν (το εισιτήριο)! Κυρίως στο εξωτερικό. Στη Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη...

Ωστόσο, σας συστήνω να δείτε την ταινία, γιατί τα προβλήματα δεν κρύβονται! Ο πόνος δεν κρύβεται. Ο θεατής δεν πρόκειται να μείνει ασυγκίνητος! Θα αγαπήσει αυτούς τους φτωχοδιάβολους, θα πονέσει μαζί τους. Θα νιώσει την αγωνία τους, την επιθυμία τους για ένα κομμάτι χαρά. Οταν αγκαλιάζονται, αγκαλιάζονται άδολα και σφιχτά. Οταν φιλιούνται στα χείλη φιλιούνται με όλο το κορμί τους. Οταν κοιτάζονται στα μάτια, κοιτάζονται χωρίς σκιές και δεύτερες σκέψεις. Είναι όμορφοι άνθρωποι, και ας στάζει τόσος ιδρώτας από πάνω τους. Ισως ακριβώς γιατί στάζει τόσος ιδρώτας, να είναι τόσο όμορφοι!

Το τοπίο, οι γειτονιές, τα στενοσόκακα, οι μικρές πλατείες, οι απέραντες παραλίες, η ακόμα πιο απέραντη θάλασσα, οι ερμηνείες των ηθοποιών (οι δυο 18χρονοι, ο πατέρας, ο αρχηγός της συμμορίας που «νίκησε», η νεαρή φίλη του ενός 18χρονου), όλα τα πρόσωπα, όλες οι μουσικές της ταινίας, η ατμόσφαιρα, όλα αυτά θα σας σκλαβώσουν! Οσες ελλείψεις και αν παρατηρήσετε, και θα παρατηρήσετε αρκετές, δε θα βγείτε απροβλημάτιστοι από την αίθουσα. Τα ζητήματα μπαίνουν, έστω και ερήμην των δημιουργών.

Παίζουν: Ντάρλαν Κούνχα, Ντάγκλας Σίλβα, Τζόναθαν Χάαγκενσεν, Ροντρίγκο ντος Σάντος.