ΒΑΓΔΑΤΗ.--

Σε «κρίσιμη στιγμή» βρίσκονται κατά τον Ιρακινό υπουργό Εξωτερικών, Χοσιάρ Ζεμπάρι, οι διαπραγματεύσεις για το καθεστώς περαιτέρω παραμονής των αμερικανικών δυνάμεων στη χώρα, μετά την εκπνοή της σχετικής απόφασης του ΟΗΕ στα τέλη του χρόνου. Οι συζητήσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Βαγδάτης είχαν, όπως είχε χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ιρακινός πρωθυπουργός, περιέλθει σε αδιέξοδο, εξαιτίας των αμερικανικών όρων, που ουσιαστικά, κατά τον Μάλικι, παραβίαζαν την εθνική κυριαρχία και ανεξαρτησία της χώρας.

Ο Ζεμπάρι, πάντως, μιλώντας στο κοινοβούλιο, κάλεσε τους βουλευτές να επιδείξουν «σωφροσύνη» και ν' αντιληφθούν ότι μια συμφωνία «εμπεριέχει συμβιβασμούς και από τις δύο πλευρές». Σύμφωνα με συνεργάτες του, η Ουάσινγκτον έχει υπαναχωρήσει από αρκετά σημεία που θεωρούνταν αγκάθια. Μάλιστα, χτες, προφανώς σε μια κίνηση που ήθελε να ενισχύσει τους ισχυρισμούς του Ζεμπάρι, Αμερικανοί διπλωμάτες διέρρεαν ότι εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο, στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, να μην παρέχεται καμία ασυλία στους μισθοφόρους των ιδιωτικών εταιρειών, ένα σημείο που έχει προκαλέσει την έντονη ιρακινή οργή.

Δεκάδες εταιρείες μήνυσε στο ομοσπονδιακό δικαστήριο του Μανχάταν η ιρακινή κυβέρνηση ζητώντας συνολική αποζημίωση άνω των 10 δισ. δολαρίων στη βάση του πορίσματος έρευνας του ΟΗΕ για την καταβολή δωροδοκιών στο καθεστώς Χουσεΐν, προκειμένου να εξασφαλίσουν συμβόλαια στο πλαίσιο του προγράμματος «πετρέλαιο έναντι τροφίμων» από το 1996 - 2003. Η έρευνα του ΟΗΕ κατονομάζει 2.200 εταιρείες από 66 χώρες που δωροδόκησαν με 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια Ιρακινούς τότε αξιωματούχους.

Μεταξύ των εταιρειών συγκαταλέγεται ο αμερικανικός πετρελαϊκός κολοσσός Chevron Corp., η γαλλική τράπεζα BNP Paribas, η φαρμακοβιομηχανία GlaxoSmithKline, μονάδες των φαρμακοβιομηχανιών RocheHolding και Shering Plough, μονάδες της εταιρείας μηχανικών έργων ABB Group, η αυστραλέζικη εταιρεία εξαγωγής σιτηρών AWBLtd κ.ά. Δύο Τεξανοί μεγιστάνες του πετρελαίου, οι Οσκαρ Γουάιατ και Ντέιβιντ Τσάλμερς, έχουν, ήδη, παραδεχτεί ότι έδωσαν μίζες εκατομμυρίων δολαρίων για να εξασφαλίσουν συμβόλαια.