Ενα νεαρό ζευγάρι Ελλήνων, η δημοσιογράφος Ελλη Κανταρτζή και ο αγαπημένος της Οδυσσέας, βρίσκονται στη δίνη των τραγικών γεγονότων στη Νέα Υόρκη, στις 11 του Σεπτέμβρη 2001! Η πλοκή της ιστορίας ξετυλίγεται μέσα από δημοσιογραφική έρευνα, κοινωνικές εκδηλώσεις και αγώνες.

Οι δύο δημοσιογράφοι, η Ελλη κι ο Φώτης, αποφάσισαν να συνδυάσουν το τερπνό με το ωφέλιμο και προγραμμάτισαν το επόμενο ρεπορτάζ στο φεστιβάλ των Καννών. Σ' ένα υπέροχο ταξίδι με άλλους δυο συναδέλφους και φίλους, διέσχισαν τη Γαλλία από Παρίσι μέχρι την Κυανή ακτή. Κατεβαίνοντας τον αυτοκινητόδρομο του ήλιου, l' autoroute du soleil, χαίρονταν το καταπράσινο τοπίο, τα πλούσια χωριά, τα κάστρα και τις εκκλησίες, τα ψηλά βουνά. Παράκαμψαν το Αιξ της Προβηγκίας και την Τουλόν, διανυχτέρευσαν στο χωριό Λαβαντού και την επόμενη μέρα γνώρισαν μια από τις ωραιότερες ακτές της Μεσογείου. Εκαναν το μπάνιο τους στο Καβαλέρ και σταμάτησαν να γευματίσουν στην ταράτσα ενός ειδυλλιακού εστιατόριου ανάμεσα στα χωριά Κρουά Βαλμέρ και Ραματιέλ. Εξι πελώριες φοινικιές τούς υποδέχτηκαν στην είσοδο του μαγαζιού. Τριανταφυλλιές, γιασεμί, μπουκαμβίλιες, κισσοί κι άλλα αναρριχητικά φυτά σκέπαζαν τους τοίχους. Γλάστρες με σκουλαρίκια, γεράνια και χίλια δυο άλλα είδη γνωστών κι άγνωστων λουλουδιών κρέμονταν από μπαλκόνια και διακοσμητικά στηρίγματα. Ο κήπος ήταν ένα ποίημα.

-- Οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας, δεν έκρυψε τον ενθουσιασμό της η Μυρτώ, η μικροκαμωμένη, εκπαιδευόμενη ηχολήπτης.

-- Να μην τα παραλέμε. Ξέρεις πού βρίσκεται η Βαβυλώνα, γλυκό μου κοριτσάκι; την πείραξε ο Μάρκος, φιλώντας την ξανθιά μπουκλίτσα που έβγαινε προκλητικά από τη γαλάζια κασκέτα, κάλυπτε ένα μέρος του αυτιού, άφηνε ελεύθερα τα τρία σκουλαρίκια και κατέβαινε ανέμελα στο σβέρκο.

-- Στην Αφρική, νομίζω, κορόιδεψε και τα λακκάκια στα μάγουλα που έσκασε το πλατύ χαμόγελο, τόνισαν την τσαχπινιά των λαμπερών βαθυγάλανων ματιών της.

-- Ασχετο, ξανθό θηλυκό, έκανε ο Μάρκος, την άρπαξε από τη μέση κι απείλησε να την πετάξει στο σιντριβάνι.

-- Ημαρτον, ήμαρτον, η Βαβυλώνα βρίσκεται στο Ιράκ, ακούστηκε η τσιριχτή, νεανική φωνή της και προκάλεσε στιγμιαία γέλια και σχόλια στα διπλανά τραπέζια.

-- Η Βαβυλώνα, είναι κοιτίδα ενός πολιτισμού που άκμασε από το 1800 ως το 600 π.Χ., γνωστή κυρίως από τους Κρεμαστούς Κήπους της, ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Οι αρχαιολογικοί χώροι της Βαβυλώνας είναι μια παγκόσμια κληρονομιά ανυπολόγιστης αξίας. Μεγάλα τμήματα της πόλης ανακατασκευάστηκαν από τον Σαντάμ Χουσεΐν, σε μια προσπάθεια να συνδεθεί το όνομά του με το ένδοξο παρελθόν της, συνέχισε ο Μάρκος...

-- Ας ελπίσουμε ότι οι κατοχικές δυνάμεις δε θα μετατρέψουν την αρχαία πόλη της Βαβυλώνας σε στρατιωτική βάση, ευχήθηκε ο Φώτης και προκάλεσε τους μύδρους του φίλου του.

-- Ωχ αδελφέ, από πού τις κατέβασες πάλι αυτές τις ιδέες;

Δυστυχώς δεν ήταν αντιαμερικανικές εικασίες που ψιθυρίζονταν στα πηγαδάκια των δημοσιογράφων, όπως θα αποδεικνυόταν σε λίγο διάστημα. «Οι αμερικανικές και συμμαχικές δυνάμεις που χρησιμοποιούν την αρχαία πόλη της Βαβυλώνας σαν στρατιωτική βάση έχουν προκαλέσει σημαντικές ζημιές σ' έναν από τους διασημότερους αρχαιολογικούς θησαυρούς του κόσμου», κατάγγειλε στην έκθεσή του ο Τζον Κέρτις, έφορος του τμήματος Αρχαιοτήτων Εγγύς Ανατολής του «υπεράνω κάθε υποψίας» Βρετανικού Μουσείου, ο οποίος είχε προσκληθεί από Ιρακινούς ειδικούς.

Ο αμερικανικός στρατός μετάτρεψε σε στρατόπεδο τον αρχαιολογικό χώρο της Βαβυλώνας τον Απρίλη του 2003, αμέσως μετά την εισβολή στο Ιράκ. Τα αμερικανικά και πολωνικά στρατιωτικά οχήματα συνέθλιψαν τους πλακόστρωτους δρόμους της πόλης, ηλικίας 2.600 ετών. Σακιά με άμμο ανακατεμένη με αρχαία κομμάτια χρησιμοποιήθηκαν από τους στρατιώτες, για να κάνουν οχυρωματικά έργα. Μεγάλη έκταση του χώρου καλύφθηκε με χαλίκια που συμπιέστηκαν και υποβλήθηκαν σε χημική επεξεργασία, ώστε να δημιουργηθούν ελικοδρόμια και χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων. Μεγάλες καταστροφές δημιουργήθηκαν στην προσπάθεια αφαίρεσης διακοσμητικών πλακιδίων που σχηματίζουν τους φημισμένους δράκοντες στην Πύλη της Ιστάρ.

Πέρασαν τη νύχτα στην παραλία. Ο έναστρος μεσογειακός ουρανός, η απεραντοσύνη της θάλασσας, ο φλοίσβος του κύματος, η αγκαλιά του Φώτη, έφεραν τη γαλήνη στην καρδιά της Ελλης.

Οταν έπεσε η αυλαία του Φεστιβάλ των Καννών του 2004, η Ελλη είχε δεχτεί οριστικά, την πικρή αλήθεια. Η καρδιά της σπάραξε αλλά το πήρε απόφαση. Elle avait fait son deuil. Ο Οδυσσέας είχε φύγει οριστικά πια. Θα κρατούσε για πάντα την ανάμνησή του, κράμα υπέρτατης ευτυχίας κι ανείπωτης οδύνης, αλλά η σκέψη του δε θα την εμπόδιζε να ζήσει τη ζωή της. Μια καινούργια σελίδα άνοιγε μπροστά της.

Τα γεγονότα που παρακολούθησε, τα αποτελέσματα των ερευνών της, τα άπειρα άρθρα και βιβλία που διάβασε, η προσπάθεια φίμωσης κάθε αντίθετης φωνής, ο αποκλεισμός του φιλμ του Μάικλ Μουρ από την αμερικάνικη αγορά, το περιεχόμενό του, πέρασαν σαν αστραπή στο μυαλό της, σαν τα φλας των φωτορεπόρτερς τη στιγμή της απονομής του βραβείου και της έδωσαν την απάντηση που έψαχνε εδώ και δυόμισι χρόνια. Είχε υπ' όψη της τα δεδομένα από καιρό, όλες οι σκέψεις και οι αναλύσεις την οδηγούσαν στο ίδιο συμπέρασμα, αλλά χρειαζόταν ένα ερέθισμα, ένα τράνταγμα, ένα καταλάγιασμα, ένα ξεκαθάρισμα. Το ρόλο του καταλύτη έπαιξε στην περίπτωση το κινηματογραφικό έργο που κέρδισε το «Χρυσό Φοίνικα» αυτή τη χρονιά, το «Φαρενάιτ 9/11», καθώς και η όλη ατμόσφαιρα πριν και μετά την απονομή του βραβείου. Για την Ελλη ήταν ξεκάθαρο τώρα πια, ποιοι σκότωσαν τον Οδυσσέα.

Τα πιο σκοτεινά, τα πιο αντιδραστικά στοιχεία, ο θρησκευτικός φανατισμός, «εκών - άκων» στην υπηρεσία του μεγάλου κεφαλαίου και των συμφερόντων του πολιτικο - στρατιωτικού κατεστημένου.

Ο Αυγερινός χανόταν σιγά σιγά στο ροδογάλανο ουρανό. Στέλνοντάς του ένα φιλί, ψιθύρισε.

-- Θα ζεις για πάντα στην καρδιά μου, Οδυσσέα.

-- Πού βρίσκεται η έρευνα για τους υπαίτιους της καταστροφής της ενδεκάτης του Σεπτέμβρη; έφερε την κουβέντα στο θέμα που την έκαιγε πάντα, η Ελλη. Τι πιστεύει σήμερα ο αμερικάνικος λαός;

-- Ελα κοντά να δεις μόνη σου, την προσκάλεσαν η Αντιγόνη και ο Θοδωρής. Τα πράγματα αλλάζουν. Η προεκλογική καμπάνια έφερε στο φως πτυχές που πάντα κρατούσαν μυστικές από τον αμερικάνικο λαό όλες οι υπηρεσίες, οι εφημερίδες και τα δύο μεγάλα κόμματα. Οι περισσότεροι πολίτες αυτής της χώρας ανακαλύπτουν για πρώτη φορά το βρώμικο ρόλο της πατρίδας τους σ' ολόκληρη την υφήλιο και δεν ξέρουν τι να πιστέψουν, τι να δεχτούν και τι να απορρίψουν. Βλέπουν τον κόσμο τους να γκρεμίζεται. Αυτή είναι η πατρίδα για την οποία ήταν περήφανοι, έτοιμοι να σκοτωθούν και ιδιαίτερα να σκοτώσουν;

Αυτή η χώρα που εκλέγει προέδρους τους μειοψηφούντες, με τη νοθεία, τη βία, τη βοήθεια ασυνείδητων δικαστών, έδινε μαθήματα Δημοκρατίας στον κόσμο ολόκληρο; Οι ίδιες οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες ήταν αυτές που δημιούργησαν έναν Σαντάμ, έναν Μπιν Λάντεν, έναν Πινοσέτ; Κάνουν τους πολέμους για να επεκτείνουν τις αμερικάνικες αγορές, για να λεηλατήσουν τις πρώτες ύλες, για το πετρέλαιο και τη γεωστρατηγική σημασία των κρατών που κατακτούν και μόνο, χωρίς να νοιάζονται για τις χώρες που καταστρέφουν και τους λαούς που δεινοπαθούν κάτω από το ζυγό τους; Αυτοί που υπόσχονται Δημοκρατία, Δικαιοσύνη, Ευημερία, Ελευθερία, ισότιμη θέση για τις γυναίκες στην κοινωνία, καταστολή της εγκληματικότητας, έχουν κατακλέψει τους πάντες, χρωστούν σ' όλη την υφήλιο, έχουν δημιουργήσει εκατομμύρια άνεργους κι άστεγους, χωρίς περίθαλψη στη χώρα τους; Αυτοί επιβάλλουν κι εξοπλίζουν τις πιο αντιδραστικές, τις πιο καταπιεστικές, τις πιο διεφθαρμένες κι επικίνδυνες κυβερνήσεις; Αυτοί υποστηρίζουν τις δικτατορίες και τα θεοκρατικά καθεστώτα που κρατούν σκλάβους γυναίκες και παιδιά, που τους φυλακίζουν πίσω από καφασωτά παράθυρα, από φουλάρια, μπούρκες και φερετζέδες, που πουλάν τα παιδιά τους στους βιομήχανους κι ανάγουν την παιδική πορνεία σε οικονομικό αγαθό; Αυτή είναι η χώρα τους;

Και τότε ποια συμφέροντα κατάρριψαν τους δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, σκότωσαν κοντά τρεις χιλιάδες ανθρώπους, τραυμάτισαν έναν ολόκληρο λαό; Ποιες σκοπιμότητες μετάτρεψαν την ανθρωπότητα σε στρατόπεδο, με τους αντιτρομοκρατικούς τους νόμους; Κι αν είναι έτσι μήπως η Σοβιετική Ενωση δεν ήταν η χώρα του κακού, αλλά η ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος έδωσε την ευκαιρία στις ΗΠΑ να ληστέψουν τον πλούτο της, να υποδουλώσουν το λαό της στο ντόπιο και ξένο κεφάλαιο, χωρίς αντίσταση, χωρίς διαμαρτυρία, χωρίς καν εκείνος να το καταλάβει, να κερδίσουν τις αγορές της και να εξουδετερώσουν κάθε δύναμη ικανή να τους αντισταθεί;

Δεν ξέρουν τι να σκεφτούν και τι να πράξουν. Μεγάλο μέρος των πολιτών πιστεύει ότι οι δημοκρατικοί δεν είναι ίδιοι και θα φέρουν την αλλαγή, λες και δε μοιράζονται την εξουσία και δεν εφαρμόζουν την ίδια πολιτική σε κάθε περίπτωση, πάνω από έναν αιώνα τώρα. Η πλειοψηφία των μεσαίων στρωμάτων βαυκαλίζεται με το όνειρο της ανόδου στα ανώτερα σκαλοπάτια. Μέρος του πληθυσμού σαγηνεύεται από τα προγράμματα που ευνοούν τους πλούσιους και ψηφίζει μ' αυτή τη λογική. Θέλουν να πείσουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους ότι είναι ικανοί και θα τα καταφέρουν, γι' αυτό και δεν μπαίνουν στη λογική των χαμένων, των losers. Θα ψηφίσουν Μπους.

Αλλοι, πάλι, θεωρούν ότι όλες αυτές οι πληροφορίες που κυκλοφορούν είναι αντιαμερικανική προπαγάνδα, ενορχηστρωμένη από τους εχθρούς της μεγάλης τους χώρας. Τους πολλούς, των χαμηλών οικονομικών στρωμάτων και με μικρή μόρφωση, δεν τους νοιάζει ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος.

-- Τα ίδια σκατά όλοι τους είναι, λένε, εμείς καλό δε βλέπουμε ούτε από τους «Γαϊδάρους - δημοκρατικούς», ούτε από τα «Παχύδερμα - ρεπουμπλικάνους». Οι περισσότεροι δεν προσέρχονται καν στις κάλπες και παίζουν ακριβώς το παιχνίδι των δυνάμεων που τους καταδυναστεύουν.

Τους έχοντες και κατέχοντες ενδιαφέρει απλά αν τα συμφέροντά τους εξυπηρετούνται καλύτερα από τους ρεπουμπλικάνους ή τους δημοκρατικούς, ανάλογα με την περίσταση. Τα υπόλοιπα δεν τους αφορούν.

-- Ελάτε να μας δείτε σε κανένα μήνα, να είσαστε παραμονές εκλογών επιτόπου και να τα πούμε από κοντά, πρότειναν οι φίλοι των παιδιών.

Τα κατάφεραν να βρεθούν και οι τρεις στις ΗΠΑ, δέκα μέρες πριν από τις εκλογές. Η Αύρα πήγε στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ, στο Νιου Χάβεν του Κονέκτικατ και η Ελλη με τον Φώτη για δημοσιογραφική δουλειά στην Καλιφόρνια.

Τίποτα δεν ήταν ξεκάθαρο. Τοπίο στην ομίχλη. Βρήκαν φυσικά μια διαφορετική ατμόσφαιρα από τη συνηθισμένη στις συζητήσεις, στις πληροφορίες, στα μέσα ενημέρωσης, αλλά σε γενικές γραμμές υπήρχε έλλειψη ενθουσιασμού, αβεβαιότητα, παθητική αντιμετώπιση. Τη σύγχυση επέτεινε και το γεγονός ότι το μήνυμα που απεύθυνε ο υποψήφιος των Δημοκρατικών Τζον Κέρι κατά την προεκλογική του καμπάνια, ήταν τελείως ασαφές. Στους χώρους των Πανεπιστημίων της Καλιφόρνιας που σε άλλες εποχές ήταν λίκνα αντίστασης και διαμαρτυρίας, συνάντησαν περισσότερα αντιδραστικά από προοδευτικά στοιχεία.

-- Η δυτική ακτή, τους ενημέρωσαν φίλοι τους, είναι πάντα συντηρητική και τα Πανεπιστήμια με τις αυξήσεις των διδάκτρων γεμίζουν τα τελευταία χρόνια κυρίως με γόνους μεγαλοαστικών οικογενειών. Τα παιδιά μικροαστών και κατώτερων τάξεων δεν έχουν θέση στην ανώτερη μόρφωση. Πάτε στην ανατολική πλευρά των ΗΠΑ, όπου τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Στο Νιου Χάβεν στο Κονέκτικατ, περίμενε την Αύρα ο Τζον, ένας συνάδελφος και καλός φίλος. Την ξενάγησε στο αριστοκρατικότατο Πανεπιστήμιο του Γέιλ, απ' όπου αποφοίτησαν πάμπολλοι ιθύνοντες της Αμερικής. Πολύ λίγοι φοιτητές κι ακαδημαϊκοί εκδήλωναν φανερά τις προτιμήσεις τους. Σε γενικές γραμμές υπήρχε έλλειψη ενθουσιασμού, απάθεια κι αβεβαιότητα κι εδώ...

Ενα όμορφο φθινοπωρινό απόγευμα, ο Θοδωρής υποδέχτηκε την Ελλη και τον Φώτη στο αεροδρόμιο «Τζον Κένεντι». Ο ήλιος είχε κατεβεί χαμηλά κι έπαιζε ανάμεσα από τα κλαδιά των δέντρων με τα φύλλα, βάζοντας φωτιά σε μια μεγάλη ποικιλία χρωμάτων, σ' όλους τους τόνους του κίτρινου, του πορτοκαλί και ιδιαίτερα του κόκκινου. Οι τελευταίες ακτίνες του μεγάλου αστεριού που έπεφταν πλάγια, από μεγάλη απόσταση, τελείως εξασθενημένες, καθρεφτίζονταν στα νερά του Ανατολικού ποταμού και του έδιναν μια παράξενη γοητεία. Απέναντι απλωνόταν μεγαλόπρεπα το Μανχάταν. Η μεγαλούπολη κατάφωτη, λαμπύριζε επιβλητική. Το κενό που είχαν αφήσει οι δίδυμοι πύργοι έδωσε μια μαχαιριά στην καρδιά της Ελλης. Ενιωσε τη σύσπαση του κορμιού της και την αγκάλιασε πιο σφιχτά ο σύντροφός της. Του χαμογέλασε σκουπίζοντας ένα δάκρυ...

*Διασκευή από το βιβλίο της «Νέα Υόρκη, Παρίσι, Βαγδάτη».