Το Αλβανικό Επος του 1940 καταγράφεται μέσα από τα ποιήματα του Αγγελου Σικελιανού: «Είκοσι οχτώ του Οχτώβρη του 1940», «Το πανανθρώπινο εμβατήριο της Ελλάδας», «Στρατιώτες του Μετώπου», «Κλεισούρα», «Πρωτέας», «Γράμμα από το Μέτωπο» και τα «Ακριτικά». Εκείνο το πρωί της 28ης του Οκτώβρη 1940, οι Ελληνες αμύνονταν του πατρίου εδάφους: «Με το νοτιά, με το βοριά / ν' ανοίξει απέραντη ποριά στη Λευτεριά στη Λευτεριά./ Με τα όργανα ελαφριά βαριά/ με το νοτιά με το βοριά λαλάτε την, τη Λευτεριά/ για να γεμίσει τον αγέρα...» (Σικελιανός).

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, Γραμματέας του ΚΚΕ, που ήταν δεσμώτης της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας του Μεταξά στο νησί της Κέρκυρας - λίγες μέρες μετά (31/10/1940) μεταφέρεται στα κολαστήρια της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών. Εκεί έγραψε ένα γράμμα, σάλπισμα - προσκλητήριο. Στις 2 Νοέμβρη του 1940 οι αθηναϊκές εφημερίδες το δημοσιεύουν. Το Ανοιχτό γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη προς το Λαό της Ελλάδας: «Ο φασισμός του Μουσολίνι κτύπησε την Ελλάδα πισώπλατα, δολοφονικά και ξετσίπωτα, με σκοπό να την υποδουλώσει και εξανδραποδίσει. Σήμερα όλοι οι Ελληνες παλεύουμε για τη λευτεριά, την τιμή, την εθνική μας ανεξαρτησία. Η πάλη θα είναι πολύ δύσκολη και πολύ σκληρή. Μα ένα έθνος που θέλει να ζήσει, πρέπει να παλεύει αψηφώντας τους κινδύνους και τις θυσίες. Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στο φασισμό του Μουσολίνι. Δίπλα στο κύριο μέτωπο και ο κάθε ΒΡΑΧΟΣ, Η ΚΑΘΕ ΡΕΜΑΤΙΑ, ΤΟ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ, ΚΑΛΥΒΑ ΜΕ ΚΑΛΥΒΑ, Η ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ, ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΣΠΙΤΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ. Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα. Στον πόλεμο αυτόν που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις, δίχως επιφύλαξη. Επαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα πρέπει να είναι και θα είναι μια καινούργια Ελλάδα, της δουλειάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, μ' έναν πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό. Ολοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θα 'ναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας».

Το ΚΚΕ στάθηκε στις επάλξεις. Αγγιξε την καρδιά κάθε πατριώτη. Εγινε ο μοχλός της Εθνικής μας Αντίστασης, μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ, μέχρι την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τριπλό κατακτητή. Η πατριωτική φωνή του Νίκου Ζαχαριάδη αποτέλεσε το έναυσμα για την παλλαϊκή Αντίσταση κατά του φασισμού: «Σας κοιτάω με σφαλισμένα μάτια / και δε χορταίνω, δε χορταίνω, να σας βλέπω / πολεμιστές αθάνατοι, αδελφοί μου / ολοένα να χορεύετε τον κλέφτικο και το συρτό πια στην καρδιά μου...» (Σικελιανός). Γι' αυτόν τον ήλιο της δικαιοσύνης που ζεσταίνει τις καρδιές των αδικημένων και δείχνει την πορεία της ιστορικής ευθύνης, το ΚΚΕ υπήρξε η βάτος η καιομένη. Δείχνει μέχρι σήμερα με τη σημαία του, το δρόμο του πατριωτισμού και της αντίστασης.