Το ενδεχόμενο, υπό την πίεση της αποχής από το συσσίτιο χιλιάδων κρατουμένων σε φυλακές της χώρας, η κυβέρνηση να κάνει αποδεκτά κάποια από τα αιτήματά τους, φαίνεται πως είναι «ανοιχτό», αφού η ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης εμφανίζεται να δείχνει ενδιαφέρον για τα προβλήματα των κρατουμένων, χωρίς ωστόσο να καλύπτει όλο το φάσμα των αιτημάτων των φυλακισμένων. Σημειώνεται ότι σε πολλά σωφρονιστικά καταστήματα πραγματοποιείται από τη Δευτέρα αποχή από το συσσίτιο, ενώ στις φυλακές της Λάρισας, της Πάτρας και στον Κορυδαλλό κάποιοι κρατούμενοι προχώρησαν και σε απεργία πείνας.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Σ. Χατζηγάκης ακολουθεί τη μέθοδο όλων των προκατόχων του (τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ) στο πρόβλημα της συμφόρησης των φυλακών από κρατούμενους. Ο υπουργός δήλωσε χτες ότι έχει έτοιμο πρόγραμμα αποσυμφόρησης και αυτό συνίσταται, αφ' ενός, στην ίδρυση νέων φυλακών (σ.σ. για το 2009 προβλέπονται 4 - 5 φυλακές) και, αφ' ετέρου, στην ψήφιση διάφορων νομοθετημάτων που θα συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση. Υπενθυμίζουμε πως οι περισσότεροι υπουργοί Δικαιοσύνης, είτε της ΝΔ είτε του ΠΑΣΟΚ, έχουν φέρει κατά το παρελθόν νομοσχέδια, δήθεν, για την αποσυμφόρηση των φυλακών που αποποινικοποιούσαν ποινικά αδικήματα ήσσονος σημασίας.

Θυμίζουμε ότι μερικά από τα αιτήματα της κινητοποίησης των κρατουμένων είναι η μείωση των ποινών στους χρήστες ναρκωτικών, η κατάργηση της πειθαρχικών ποινών, η αύξηση των αδειών, οι εκπαιδευτικές άδειες, η μείωση των ισοβίων, η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κ.ά. Βέβαια, ο υπουργός σε συνάντηση που είχε χτες με την Πρωτοβουλία για τα δικαιώματα των κρατουμένων υποστήριξε ότι βασικό αρνητικό πρόβλημα είναι η έλλειψη κονδυλίων!

Ακρως ανησυχητικές είναι οι διαπιστώσεις στις οποίες καταλήγει ο Συνήγορος του Πολίτη αναφορικά με τη δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων των κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές. Σε έκθεσή του που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα, περιγράφει ένα καθεστώς αυθαιρεσίας, που ισχύει στις φυλακές με κεντρικό θέμα τη λειτουργία του θεσμού των τακτικών αδειών στα σωφρονιστικά ιδρύματα. Εκεί διαπιστώνεται ότι: οι απορριπτικές αποφάσεις σε αιτήματα αδειών - για τις περιπτώσεις που εξέτασε ο ΣτΠ - «στερούνται συνήθως την απαιτούμενης ειδικής αιτιολογίας, μέσω της οποίας ο ενδιαφερόμενος αλλά και ο τυχόν ελεγκτής μπορεί να κρίνει αν μια απόφαση είναι ορθή και νόμιμη ή αυθαίρετη. Ακόμη και όταν αναφέρεται κάποιο σκεπτικό, αυτό πολύ συχνά δεν είναι εξατομικευμένο στον συγκεκριμένο κρατούμενο, ούτε περιέχει συγκεκριμένα πραγματολογικά στοιχεία».

Σοβαρό είναι επίσης το πρόβλημα του ελέγχου της λειτουργίας των φυλακών αναφορικά με τη δυνατότητα άσκησης από τους κρατούμενους των δικαιωμάτων που τους δίνει ο νόμος. Στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου, ο Συνήγορος του Πολίτη Γ. Καμίνης υπογράμμισε ότι ο ίδιος ως ανεξάρτητη αρχή δεν έχει το δικαίωμα πρόσβασης στις φυλακές, τη στιγμή που σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, παρόμοιο πρόβλημα έχει αντιμετωπιστεί με συμφωνία ανάμεσα στο Γάλλο Συνήγορο και το εκεί υπουργείο Δικαιοσύνης. Θυμίζουμε ότι ούτε στο ΔΣ του ΔΣΑ επιτρέπεται η επίσκεψη στις φυλακές.