Το Κόμμα μας έχει συγκεντρώσει πλούσια εμπειρία από τη δράση και εξέλιξη του λεγόμενου «ευρωκομμουνισμού», από το ρεύμα της «ανανέωσης» του κομμουνιστικού κινήματος, που συνιστά αναπαλαίωση σοσιαλδημοκρατικών αρχών και πραχτικών, από τη γραμμή της «ενότητας της αριστεράς» για την κατάκτηση μιας «αριστερής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας», που αποτελεί έκφραση μιας πολιτικής διαχείρισης του συστήματος.

Ο οπορτουνισμός έχει αντικειμενική βάση. Τον γεννούν και τον αναπαράγουν μικροαστικά στρώματα, που καταστρέφονται και μπαίνουν στις γραμμές της εργατικής τάξης, νέα μισθωτά τμήματα επιστημόνων, καθώς και οι μεγάλες διαστάσεις που έχει προσλάβει η «εργατική αριστοκρατία», χάρη σε μέρος από τα υπερκέρδη που το κεφάλαιο μοιράζει για να εξαγοράζει ένα στρώμα εργατικών λαϊκών δυνάμεων στο συνδικαλιστικό κίνημα και την Τοπική Διοίκηση. Τα διάφορα προγράμματα της ΕΕ συμβάλλουν σε αυτήν την επιδίωξη. Επιπλέον, στην ανάπτυξη του οπορτουνισμού ωθεί και η αδυναμία αγωνιστικών δυνάμεων να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και στις απαιτήσεις της ταξικής πάλης.

Το πρωτοσέλιδο του «Ρ» στις 26/6/1991 όπου ανακοινώνεται η απόφαση της ΚΕ για την πραγματοποίηση έκτατου Συνεδριου (13ου)

Για την αντιμετώπιση του οπορτουνισμού χρειάζεται, παράλληλα με το ισχυρό ιδεολογικό μέτωπο, και η ουσιαστική πολιτικοποίηση των αγώνων της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Επιβεβαιώθηκε ότι δεν υπάρχει υπερταξικός ή τρίτος δρόμος ανάπτυξης. `Η θα υπηρετεί τον ιμπεριαλισμό, δηλαδή τη διαχείριση του καπιταλιστικού συστήματος, ή θα υπηρετεί το λαό.

Η ταξική και λαϊκή πάλη είναι αναγκαιότητα που επιβάλλεται από την ίδια την καθημερινότητα, την όξυνση μεγάλων λαϊκών προβλημάτων: Δικαίωμα στην Παιδεία - επαγγελματική εξασφάλιση, προστασία της υγείας στον τόπο κατοικίας, εργασίας, εκπαίδευσης, αντιπυρική, αντιπλημμυρική, αντισεισμική προστασία, κοινωνική φροντίδα για την οικογένεια, τα παιδιά και τα άτομα της τρίτης ηλικίας, λαϊκή κατοικία και άλλα. Αποτελέσματα άμεσα και κυρίως προοπτικής μπορεί να δώσει μόνο η πολιτικοποιημένη πάλη, με αιτήματα που συγκρούονται με τη στρατηγική του κεφαλαίου, διεκδικούν τον παραγόμενο πλούτο σε όφελος των άμεσων παραγωγών του και ταυτόχρονα προετοιμάζουν τον υποκειμενικό παράγοντα για την κατάκτηση της εξουσίας. Τέτοιοι αγώνες μπορούν να διαμορφώνουν συσχετισμούς δυνάμεων υπέρ της εργατικής τάξης και των δυνάμει συμμάχων της, των λαϊκών στρωμάτων...

Η διεθνής αντεπανάσταση του 1989-1991 βρήκε το ΚΚΕ πίσω από τις απαιτήσεις των καιρών, κατώτερο των αναγκών να αντιμετωπίσει μία τέτοια πρωτοφανούς έκτασης και βάθους επίθεση του ιμπεριαλισμού και του οπορτουνισμού κατά του σοσιαλισμού, των αξιών και αρχών του. Η κρίση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος εκφράστηκε και στο ΚΚΕ και πήρε μεγάλες διαστάσεις. Η διάσπαση του Κόμματός μας έγινε αναπόφευκτη, αφού συγκρούστηκαν δύο βασικές γραμμές που διαπέρασαν ολόκληρο το Κόμμα και την ΚΝΕ. Από τη μία, η γραμμή που υπερασπιζόταν την ύπαρξη του ΚΚΕ και από την άλλη εκείνη που επιδίωκε τη μετατροπή του σε ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα και τελικά τη διάχυσή του στον τότε «Συνασπισμό της αριστεράς και της προόδου». Είχε προηγηθεί η αποχώρηση άλλων στελεχών του και η διάσπαση της ΚΝΕ. Η ομάδα αυτή συγκρότησε στη συνέχεια την οπορτουνιστική οργάνωση ΝΑΡ.

Η μετάλλαξη του ΚΚΕ οργανώθηκε από στελέχη του, μέλη του ΠΓ και της ΚΕ, με επικεφαλής τον τότε Γενικό Γραμματέα της ΚΕ, σε συνεργασία με τις άλλες εκτός του ΚΚΕ δυνάμεις που συμμετείχαν στο «Συνασπισμό». Στόχος ήταν η μετατροπή του τελευταίου σε ενιαίο κόμμα, από συνασπισμός κομμάτων, όπως είχε αρχικά συγκροτηθεί.

Η επιτυχία αυτής της προσπάθειας, στην οποία πήραν μέρος και αστικές δυνάμεις, θα κατέφερε συντριπτικό πλήγμα στην πάλη της εργατικής τάξης, θα οδηγούσε στον αποκεφαλισμό της, αφού ως αποτέλεσμα θα είχε την ενσωμάτωση του ΚΚΕ στο αστικό πολιτικό σύστημα, θα διαμόρφωνε ένα κόμμα της καπιταλιστικής διαχείρισης, ανάχωμα στη ριζοσπαστικοποίηση των λαϊκών μαζών και χώρο εκτόνωσης της πρωτοποριακής κοινωνικής δύναμης, της εργατικής τάξης.

Το ΚΚΕ υπερασπίστηκε τις θεμελιακές αρχές και τα χαρακτηριστικά ενός κομμουνιστικού κόμματος, την ιδεολογία του επιστημονικού σοσιαλισμού - κομμουνισμού, τον μαρξισμό -λενινισμό, τον προλεταριακό διεθνισμό, το δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, τις νομοτέλειες για το σοσιαλισμό, αρχές που βρέθηκαν στο επίκεντρο της αντικομμουνιστικής και της οπορτουνιστικής επίθεσης. Το ΚΚΕ στάθηκε αντίθετο στο μηδενισμό της πορείας σοσιαλιστικής οικοδόμησης κατά τον 20ό αιώνα, ανέδειξε την προσφορά του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος, τη διαχρονική επικαιρότητα της ταξικής πάλης ως μοναδικής κινητήριας δύναμης - για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης με την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής - για την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού -κομμουνισμού...

Το ΚΚΕ, σε πείσμα των οπορτουνιστικών στοιχείων στα καθοδηγητικά του όργανα εκείνης της περιόδου κρίσης, σε πείσμα του ιμπεριαλιστικού παράγοντα, ενάντια στο διεθνές οπορτουνιστικό ρεύμα, μπόρεσε τελικά να σταθεί όρθιο, κατακτώντας σταθερά την επαναστατική του συγκρότηση. Αυτό το γεγονός έχει μεγάλη ιστορική σημασία, σημαδεύει ολόκληρη την 90χρονη πορεία του, αποτέλεσε την αφετηρία για το νέο ξεκίνημα του ΚΚΕ, για την επαναστατική του ανανέωση, την αύξηση της συμβολής του στο δύσκολο έργο της επαναστατικής ενότητας του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

Η κατάσταση της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, η γενικότερη πολιτική κατάσταση θα ήταν χειρότερη, αν στα χρόνια 1989-1991 είχαν υλοποιηθεί οι σχεδιασμοί για την εξαφάνιση ή μετάλλαξη του ΚΚΕ. Αντίθετα, η ύπαρξη και η πάλη του όλα αυτά τα χρόνια αναγνωρίζονται από πλατιές λαϊκές δυνάμεις, οδήγησαν στην αύξηση της πολιτικής επιρροής του, αποτελούν φως ελπίδας και δείχνουν το δρόμο που συμφέρει το λαό, ενάντια στα μονοπώλια και τα κόμματα που υπηρετούν τα συμφέροντα και την εξουσία τους.

Το ΚΚΕ μπόρεσε να σταθεί όρθιο, επειδή έμεινε πιστό στον μαρξισμό - λενινισμό, επειδή έχει βαθιές ρίζες στην εργατική τάξη, μεγάλη εμπειρία σκληρών ταξικών αγώνων κάθε μορφής, εμπειρία στη διαπάλη με οπορτουνιστικά ρεύματα που επιχείρησαν και στο παρελθόν να το διαλύσουν.

Στα πλαίσια του σημερινού αφιερώματος παρουσιάζουμε εκτενή αποσπάσματα από τον πρόλογο στην έκδοση των Πρακτικών της 12ης ευρείας Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ που συνήλθε στη Βουδαπέστη πριν από 40 και πλέον χρόνια. Αλλωστε η 12η ευρεία Ολομέλεια της ΚΕ, το Φλεβάρη του 1968, έχει ιστορική σημασία στην πάλη του ΚΚΕ ενάντια στο δεξιό οπορτουνισμό, σε συνθήκες σκληρής ταξικής πάλης που συνεχίζεται στη νέα κατάσταση, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την αντεπανάσταση των χρόνων 1989-1991. Πρόκειται για συνθήκες πρωτοφανείς, άρα και πιο δύσκολες για το διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, για το ΚΚΕ.