Associated Press

Ο Μ. Σαακασβίλι, αγαπημένο ως τώρα παιδί του ΝΑΤΟ

Ο πόλεμος αυτός έδειξε ξεκάθαρα πως οι ιμπεριαλιστές έχουν δώσει στη Γεωργία ένα σημαντικό ρόλο στη διαμάχη τους με τη Ρωσία. Η περιοχή του Καυκάσου, εκτός από τη σημαντική γεωγραφική της θέση - καθώς αποτελεί τη δίοδο μεταφοράς από εδάφους προϊόντων από την Κίνα και το Καζαχστάν προς την Ευρώπη - διαθέτει σημαντικά αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου (ειδικά στην περιοχή της Κασπίας) για τα οποία ενδιαφέρονται εκτός από τους ντόπιους «άρχοντες» και οι ΗΠΑ, η Ρωσία και, φυσικά, η Ευρωπαϊκή Ενωση. Η κατασκευή του αγωγού «Nabucco» στοχεύει κυρίως στη μείωση της «εξάρτησης» της Ευρώπης από την εισαγωγή αερίου από τη Ρωσία, που σήμερα φτάνει το 40%. Οπως είναι αντιληπτό, οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ θεωρούν πως η Γεωργία, λόγω της γεωγραφικής της τοποθεσίας, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο ώστε να αποκοπεί η Ρωσία από τους αγοραστές των πηγών ενέργειάς της και σαν συνέχεια να μειωθεί η πολιτική της επιρροή στην Ευρώπη, να εμποδιστεί η ανάπτυξή της ως βιομηχανική δύναμη.

Associated Press

Ρωσικές δυνάμεις ενώ αποσύρονται από περιοχές της Γεωργίας

Προσπάθεια να εκμεταλλευτεί την πρόσφατη γεωργιανή επίθεση στη Νότια Οσετία φαίνεται να κάνει η Ρωσία, ώστε να βελτιώσει τη θέση της στον Καύκασο. Θα ήταν κανείς αφελής αν πίστευε ότι η Μόσχα δε γνώριζε για τα γεωργιανά σχέδια επέμβασης. Ηταν καλά προετοιμασμένη, αν υπολογίσει κανείς ότι τον Ιούλη 8.000 Ρώσοι στρατιώτες πραγματοποίησαν γυμνάσια με το υποθετικό σενάριο της απόκρουσης επιθετικών ενεργειών από τη Γεωργία. Αυτό επίσης θα μπορούσε να εξηγήσει και το γεγονός ότι τα γεωργιανά στρατεύματα αναχαιτίστηκαν μέσα σε 24 ώρες...

Ενδιαφέρον επίσης αποτελεί το πώς βλέπει το ινστιτούτο «Strategic Forecasting» (που πολλοί το χαρακτηρίζουν ως «σκιά της CIA») τη σημερινή θέση της Ρωσίας. Οπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων «Ρία Νόβοστι», το «Stratfor» σημειώνει ότι «η επιχείρηση στη Νότια Οσετία έδειξε κατ' αρχήν ότι η Ρωσία απέδειξε πως έχει ικανές ένοπλες δυνάμεις να διεξάγουν πετυχημένες επιχειρήσεις, σε αντίθεση με όσα μπορεί να πίστευαν ορισμένες δυτικές χώρες. Δεύτερο, η Ρωσία απέδειξε ότι μπορεί να νικήσει δυνάμεις που έχουν εκπαιδευτεί από Αμερικανούς στρατιωτικούς. Και τρίτον, η Ρωσία έδειξε ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και το ΝΑΤΟ δε βρίσκονται σε θέση να παρεμβαίνουν σε μια στρατιωτική διένεξη».

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν στείλει στη Γεωργία περίπου 100 στρατιωτικούς εκπαιδευτές, αριθμό όμως που η Ρωσία ανεβάζει στους 1.000. Επίσημα, η εκπαίδευση των γεωργιανών δυνάμεων αποσκοπεί στην προετοιμασία τους για επιχειρήσεις στο Ιράκ, ωστόσο ανεπίσημα, σύμφωνα με το «Assosieted Press», αποσκοπεί στο «να φτάσουν οι γεωργιανές δυνάμεις στο ΝΑΤΟικό επίπεδο ως φυλάκιό του στον Καύκασο».

Το περιοδικό «Der Spiegel» μάλιστα αναφέρει ότι οι ΗΠΑ διέθεσαν στη Γεωργία 80 εκατομμύρια δολάρια το 2006, από τα οποία τα 13 εκατομμύρια πήγαν για την αγορά «στρατιωτικού εξοπλισμού και υπηρεσίες», καθώς και την εκπαίδευση στρατιωτών. Εκτός απ' αυτό, οι ΗΠΑ στηρίζουν τη Γεωργία με μέσα εκσυγχρονισμού των στόλων και την προμήθεια ελικοπτέρων, δωρεάν. Σήμερα, και χάρη στη στρατιωτική στήριξη των ΗΠΑ, η Γεωργία έχει πέντε ταξιαρχίες, η καθεμία με 2.000 στρατιώτες, και μεγάλο αριθμό εφέδρων. Αυξημένες επίσης εμφανίζονται οι αμυντικές δαπάνες της Γεωργίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2003 έφταναν περίπου τα 24 εκατομμύρια δολάρια, ποσό που το 2006 τριπλασιάστηκε, φτάνοντας τα 78 εκατομμύρια δολάρια.

Παράλληλα, σημαντική είναι η συνεργασία ανάμεσα στη Γεωργία και το ΝΑΤΟ. Τον περασμένο Ιούλη για μια ακόμα φορά πραγματοποιήθηκε κοινή άσκηση ως μέρος του «Συνεταιρισμού για την Ειρήνη», ενώ με σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις έχει πάρει μέρος στις επεμβάσεις στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν και το Κοσσυφοπέδιο. Χαρακτηριστικό επίσης είναι πως το 2008 με 2.000 στρατιώτες αποτέλεσε την τρίτη σημαντικότερη δύναμη στη λεγόμενη «Συμμαχία των προθύμων», μετά τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία.

Ωστόσο, στην πρόσφατη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες φάνηκε πως η Συμμαχία αναζητά τρόπους επαναπροσέγγισης με τη Ρωσία και έγινε λόγος για επανέναρξη των συνομιλιών με τη Μόσχα σε χαμηλόβαθμο όμως επίπεδο. Επιβεβαιώθηκε η σταδιακή ένταξη της Γεωργίας και της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, χωρίς ωστόσο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, αλλά συμφωνήθηκε η ενίσχυση της στρατιωτικής και πολιτικής βοήθειας σ' αυτές τις δύο χώρες.

Στη διαμάχη για την επιρροή της Κασπίας, η Γεωργία έχει γίνει ένα από τα κεντρικά πιόνια της ευρωασιατικής πολιτικής σκακιέρας. Γι' αυτό και εμφανίζεται η αύξηση της στρατιωτικής της ικανότητας ιδιαίτερα μετά την ανάδειξη του Σαακασβίλι στην εξουσία. Για να εξυπηρετηθούν καλύτερα τα συμφέροντά της στην περιοχή, η ΕΕ κλείνει τα αυτιά της στις όποιες καταγγελίες για το «απολυταρχικό καθεστώς του Σαακασβίλι» και για παρατυπίες και νοθεία στις εκλογές, ενισχύοντας την Τιφλίδα με τη λεγόμενη «Πολιτική Καλής Γειτονίας». Επίσης, μέσω των Ευρωπαϊκών Οργάνων Γειτνίασης και Συνεργασίας, η ΕΕ έχει δώσει στη Γεωργία 120,4 εκατομμύρια ευρώ για τη χρονική διάρκεια 2004 - 2010 και πιθανά ένα μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων έχουν δοθεί για θέματα ασφάλειας. Και σ' αυτά τα χρήματα θα πρέπει κανείς να υπολογίσει και τα 750 εκατομμύρια δολάρια που έδωσε πρόσφατα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ως δάνειο στην Τιφλίδα, για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από τον ολιγοήμερο πόλεμο του Αυγούστου, το ένα δισεκατομμύριο δολάρια από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και την επιδότηση της ΕΕ των 500 εκατομμυρίων δολαρίων.

Σε μια προσπάθεια να φέρει τη Γεωργία πιο κοντά στην ΕΕ, δίνει υποσχέσεις «για στενότερη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας», ενώ φαίνεται διατεθειμένη να εντάξει τόσο τη Γεωργία όσο και την Ουκρανία στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας, σε μια προσπάθεια να αμβλυνθούν οι όποιες αντιστάσεις για ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει πως μόλις υιοθετηθεί η Συνθήκη της Λισαβόνας, οι δύο αυτές χώρες θα προστατεύονται από τη διάταξη που αφορά την αμοιβαία βοήθεια, κάτι που σημαίνει πως σε μια νέα κρίση η ΕΕ θα μπορεί να εμπλακεί και στρατιωτικά στην περιοχή της Κασπίας.

Πάντως, παίρνοντας υπόψη τα σχέδια εγκατάστασης της λεγόμενης «αντιπυραυλικής ασπίδας» των ΗΠΑ στην Τσεχία και την Πολωνία, την εγκατάσταση αμερικανικών βάσεων σε Ρουμανία και Βουλγαρία, δε φαίνεται απίθανο πως αυτή η νέα διένεξη Γεωργίας - Ρωσίας αποσκοπεί στην προσπάθεια παραπέρα απομόνωσης της Μόσχας στην πολιτική σκακιέρα και το πιθανό «άνοιγμα» νέων εστιών έντασης στον Καύκασο για τη διασφάλιση συγκεκριμένων συμφερόντων. Εχοντας υπόψη ότι οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να διασφαλίσουν τον έλεγχο στη Μαύρη Θάλασσα και της περιοχής της Κασπίας για να φτάσουν «ευκολότερα» στο Ιράν και τον Περσικό Κόλπο, θα μπορούσε κανείς να δει τους ερχόμενους μήνες να ξεδιπλώνεται σειρά νέων διενέξεων στην περιοχή. Μάλιστα, όπως δημοσίευσε πρόσφατα η ρωσική εφημερίδα «Κόμερσαντ» ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζ. Μπους διέταξε τα εμπορικά πλοία που βρίσκονται στη Μαύρη Θάλασσα να ασφαλιστούν ενάντια «σε απώλειες ή ζημιές από κινδύνους πολέμου», ενέργεια που μπορεί κανείς να μεταφράσει πως οι ΗΠΑ προετοιμάζονται και για άλλον πόλεμο στην περιοχή του Καυκάσου. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο το γεγονός ότι ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι (διεθνολόγος που θεωρείται ένας από τους ανθρώπους που συνεχίζουν να επηρεάζουν την αμερικανική εξωτερική πολιτική, που υπήρξε σύμβουλος της εθνικής ασφάλειας επί προεδρίας Τζ. Κάρτερ, αλλά και σύμβουλος του Μπάρακ Ομπάμα για την εξωτερική πολιτική στην προεκλογική του εκστρατεία) πριν από δέκα χρόνια είχε υποστηρίξει πως είναι απαραίτητο να φύγουν από την επιρροή της Ρωσίας σημαντικές περιοχές που παίζουν γεωστρατηγικό ρόλο - ιδιαίτερα στο νότιο Καύκασο - όπως, δηλαδή η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και η Γεωργία...