Σε ένα νέο μποναμά προς τη φαρμακοβιομηχανία φαίνεται να εξελίσσεται η επιστροφή - το περίφημο REBATE - απ' τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις στα ασφαλιστικά ταμεία που καθιερώθηκε πριν τέσσερα χρόνια (παρ. 3 του άρθρου 13 του νόμου 3408/2005). Πρόκειται για μια ακόμη ιστορία υπόκλισης της κυβέρνησης στις πιέσεις των φαρμακοβιομηχάνων, οι οποίοι, παρά την απίστευτη κερδοφορία τους, αρνούνται να επιστρέψουν και τα ελάχιστα ψίχουλα στα Ταμεία, σε αντάλλαγμα της κατάργησης της επίσης διαβόητης λίστας των φαρμάκων που έγινε πριν τέσσερα χρόνια.

Η ιστορία εν ολίγοις έχει ως εξής: Με το νόμο 3408/2005 καθιερώθηκε το REBATE απ' τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις στα ασφαλιστικά ταμεία. Αντιστοιχούσε σε ένα ποσό που προσδιορίζεται σε 4% επί της λεγόμενης καθαρής τιμής των φαρμάκων που πλήρωσαν τα ασφαλιστικά ταμεία απ' το 2006 και εντεύθεν. Δηλαδή, ο υπολογισμός του 4% δε θα γινόταν με βάση το σύνολο της φαρμακευτικής δαπάνης -που για το 2008 υπολογίζεται πάνω από 8 δισ. ευρώ -, αλλά μέσω μιας διαδικασίας απ' την οποία αφαιρούνται οι λεγόμενες παράλληλες εξαγωγές (δηλαδή τα εισαγόμενα φάρμακα που επανεξάγονται), η συμμετοχή των ασφαλισμένων - προσδιορίζεται σε 15% - και κάποιες άλλες εκπτώσεις.

Τελικά, η επιστροφή για το 2006 και 2007 προσδιορίστηκε σε «ποσό ίσο με το 1,9068% επί της πραγματικής φαρμακευτικής δαπάνης, που κατέβαλαν οι ασφαλιστικοί οργανισμοί για την προμήθεια των φαρμάκων των ασφαλισμένων τους», σύμφωνα με την κοινή απόφαση των υπουργών Απασχόλησης, Ανάπτυξης, Υγείας και Εμπορικής Ναυτιλίας που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Β΄ αρ. 1460 της 24.7.2008. Με βάση την ίδια απόφαση, το 2006 το σύνολο των πωλήσεων των φαρμακευτικών εταιρειών στην ελληνική αγορά ήταν 4,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,2 δισ. ευρώ τα πλήρωσαν τα ασφαλιστικά ταμεία. Και το 2007 το σύνολο των πωλήσεων ήταν 5,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,8 δισ. τα πλήρωσαν τα ασφαλιστικά ταμεία.

Δηλαδή, συνολικά το 2006 και 2007 τα ασφαλιστικά ταμεία πλήρωσαν 7 δισ. ευρώ ως «καθαρή τιμή» για τα φάρμακα των ασφαλισμένων τους. Θα έπρεπε οι φαρμακευτικές εταιρείες να επιστρέψουν το 1,9068% στα ασφαλιστικά ταμεία, που αντιστοιχεί σε - περίπου - 134 εκατ. ευρώ.

Με το νόμο 3697/2008 (ΦΕΚ Α΄ 194) η κυβέρνηση αναμόρφωσε τις παραπάνω διατάξεις και μείωσε (άρθρο 35) την επιστροφή των φαρμακοβιομηχάνων στο 3% επί των πωλήσεων απ' την 1.1.2009. Το ύψος της επιστροφής θα καθοριστεί με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης, Απασχόλησης και Υγείας.

Η κοινή απόφαση για το 2008 δεν έχει εκδοθεί ακόμα. Ωστόσο, και μόνο το γεγονός ότι θα ισχύσει απ' την 1.1.2009 σημαίνει ότι η φαρμακοβιομηχανία γλιτώνει την επιστροφή του 2008, που σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αθήνας θα φτάσει τα 116 εκατ. ευρώ. (Ο ΦΣΑ σε συνέντευξη Τύπου ανακοίνωσε ότι η επιστροφή για τα έτη 2006, 2007 και 2008 θα πρέπει να υπολογιστεί σε 250 εκατ. ευρώ. Επομένως η επιστροφή για το 2008 θα είναι 250 εκατ. - 134 εκατ. = 116 εκατ. ευρώ).

Το σχέδιο της κοινής απόφασης που έχει συντάξει το υπουργείο Υγείας - και έχει αποστείλει στα συναρμόδια υπουργεία για υπογραφή - προβλέπει τα εξής:

• Οι φαρμακευτικές εταιρείες θα επιστρέψουν το 3% επί της λιανικής τιμής των φαρμάκων. Η απόδοση του σχετικού ποσού για κάθε εταιρεία προκύπτει από τα στοιχεία των συνολικών πωλήσεών της, από τα οποία έχουν αφαιρεθεί οι απευθείας εξαγωγές, οι πωλήσεις σε νοσοκομειακή τιμή και οι παράλληλες εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ).
• Ο ΕΟΦ εντός δύο μηνών μετά το τέλος κάθε τετραμήνου, υποχρεούται να συντάσσει επίσημη κατάσταση με τις πωλήσεις κάθε εταιρείας ανά προϊόν και να υπολογίζει το ποσό που αντιστοιχεί στο προαναφερόμενο ποσοστό το οποίο πρέπει να επιστραφεί στα Ταμεία.
• Κάθε φαρμακευτική εταιρεία, εντός δύο μηνών απ' τη γνωστοποίηση του υπολογισθέντος ποσού, θα πρέπει να το αποδώσει σε λογαριασμό που τηρείται στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, μέσω του οποίου θα τα διεκδικήσουν οι δικαιούχοι ασφαλιστικοί οργανισμοί και ο ΟΠΑΔ.

Ηδη οι φαρμακοβιομήχανοι έχουν προσφύγει κατά της απόφασης για την επιστροφή των 134 εκατ. ευρώ (αντιστοιχεί στα χρωστούμενα για το 2006 και 2007 ποσά) και τα δικαστήρια θα αποφασίσουν στις 15.1.2009. Οι φαρμακοβιομήχανοι -εκτός απ' την ακύρωση του 4% - προσδοκούν ότι με μια πιθανή θετική απόφαση θα έχουν το δικαίωμα να προσβάλουν και την επιστροφή του 3% - όσο μπορεί να επιτευχθεί και αυτό μέσα από αυτή τη δαιδαλώδη διαδικασία. Και σε αυτή την κατεύθυνση η κυβέρνηση πρόσφερε στους φαρμακοβιομήχανους το καλύτερο εφόδιο με την κατάργηση της διάταξης που προέβλεπε την επιστροφή του 4%...