«Τανκς και F-16 δεν μπορούν να νικήσουν παιδιά με σφεντόνες και πέτρες. Ολα τα τεθωρακισμένα και όλο το ατσάλι του κόσμου δε θα μας κάνει εμάς λιγότερους άδικους και τους Παλαιστινίους λιγότερο δίκαιους. Οσοι μάχονται μόνο για τη ζωή τους, τα σπίτια τους, την ανθρώπινη αξιοπρέπειά τους, θα πολεμήσουν μέχρι τέλους ακόμη και ενάντια στα τανκς. Και τελικά θα νικήσουν....». Αυτά, ανάμεσα σε πολλά άλλα, έγραφε ο Bar Heffetz, αξιωματικός στο Σώμα των τεθωρακισμένων, ένας από τους πολλούς αρνητές στράτευσης στις γραμμές των εφέδρων του ισραηλινού στρατού.

Τις τελευταίες τρεις βδομάδες, το κίνημα των αρνητών στράτευσης, τόσο μεταξύ των εφέδρων όσο και μεταξύ των νεοσύλλεκτων, παρουσιάζει σημαντική αύξηση. Εξίσου σημαντική είναι και η σχεδόν καθημερινή παρουσία του ισραηλινού φιλειρηνικού κινήματος, του ΚΚ Ισραήλ, με σειρά διαδηλώσεων και εκδηλώσεων σε πολλές ισραηλινές πόλεις. Τίποτε, όμως, από αυτά δεν τραβά τα φώτα της δημοσιότητας. Οχι μόνο των ξένων και μεγάλων ΜΜΕ, αλλά και των ισραηλινών.

«Η δημοκρατία μας έχει πρόβλημα», υποστηρίζει η Νομίκα Ζίον, κάτοικος της πόλης Σντερότ, στα νότια του Ισραήλ, η οποία έχει γίνει στόχος ρουκετών από τη «Χαμάς». Η Ζίον συμμετέχει, όπως και ορισμένοι άλλοι κάτοικοι της Σντερότ, στην οργάνωση «Another Voice» (Αλλη φωνή), η οποία αποτελείται από Ισραηλινούς της Σντερότ και Παλαιστίνιους της Λωρίδας της Γάζας. Η Ζίον έχει η ίδια τραυματιστεί από ρουκέτα και, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει, είναι μια εμπειρία που δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ. Δεν μπορεί να αντιληφθεί, όπως υπογραμμίζει, πώς είναι δυνατόν να γίνεται «θέαμα» το μακελειό στη Γάζα και καταλήγει ότι στο Παλαιστινιακό δεν υπάρχει στρατιωτική λύση. Υπάρχει μόνον η λύση της εφαρμογής των αποφάσεων του ΟΗΕ, που θα οδηγήσει στην ίδρυση ανεξάρτητου, βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους, που θα βοηθήσει τους δύο λαούς να συνυπάρξουν ειρηνικά.

Τόσο η Ζίον, όσο και ο Τέντι Κατζ από την φιλειρηνική ισραηλινή οργάνωση Gush Shalom καταγγέλλουν ότι τα περισσότερα ισραηλινά ΜΜΕ, και κατ' επέκταση τα ξένα, δεν ασχολούνται καθόλου με τις δραστηριότητες όλων εκείνων που διαφωνούν με την ισραηλινή πολιτική απέναντι στους Παλαιστίνιους. Και όταν τα μεγάλα ΜΜΕ ασχολούνται με τις φιλειρηνικές οργανώσεις, είθισται να αποδίδεται σε όσους αντιδρούν ο χαρακτηρισμός «προδότες», κάτι άλλωστε που, όπως επισημαίνουν, γίνεται και κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων που πραγματοποιούνται σχεδόν καθημερινά όλες αυτές τις μέρες σε διάφορες ισραηλινές πόλεις από περαστικούς ή ακόμη και από «αντι-συγκεντρώσεις» που διοργανώνονται ταυτόχρονα.

Τα ισραηλινά ΜΜΕ, σημειώνει η αρθρογράφος Amira Haas της εφημερίδας «Haaretz», διαστρεβλώνουν συστηματικά την πραγματικότητα. Αυτό, συμπληρώνει, δε γίνεται μόνο κατά τη διάρκεια των διαφόρων στρατιωτικών επιχειρήσεων, αλλά και κατά τις περιόδους υποτιθέμενης ηρεμίας. Σε συγκυρίες όπως η τωρινή, τα ΜΜΕ λειτουργούν, εκτιμά ο καθηγητής Επικοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της Χάιφα, Gabriel Weimenn, σαν εκπρόσωποι Τύπου της εκάστοτε ηγεσίας και του στρατού. Δεν είναι τυχαίο ότι η ισραηλινή κοινή γνώμη δε βλέπει σχεδόν καθόλου εικόνες από τη Λωρίδα της Γάζας, ενώ, αντίθετα, βλέπει καθημερινά εικόνες από το νότιο Ισραήλ: Είτε κατοίκους στα καταφύγια, είτε ρουκέτες της «Χαμάς».

Μάλιστα, αν και υπάρχει η δυνατότητα ενημέρωσης από ξένα δίκτυα, ένας αρκετά μεγάλος αριθμός Ισραηλινών αποφεύγει να τα αναζητήσει, έχοντας πειστεί ότι «είναι όλοι φιλο-Παλαιστίνιοι», αντίληψη που επιβεβαιώνει όσα έχει, κατά καιρούς, υποστηρίξει η Haas περί «μεθοδικής διαμόρφωσης συνείδησης ενός λαού που ζει με το όπλο, νιώθει ότι απειλείται από παντού και έχει κάθε δικαίωμα να δράσει όπως θέλει, χωρίς να λάβει υπ' όψιν του καμία συνέπεια». «Απέναντι στους Παλαιστίνιους δεν υπάρχει όριο, τα πάντα επιτρέπονται και θεωρούνται δικαιολογημένα», σχολίαζε ένας συνάδελφος της Haas στην ίδια εφημερίδα, ο Gideon Levy. Αξίζει να σημειωθεί ότι η «Haaretz», στο κεντρικό της άρθρο της 10ης Γενάρη, ήταν μία από τις λίγες περιπτώσεις στον ισραηλινό Τύπο, που έθεσε ανοιχτά το ζήτημα ότι «δεν υπάρχει τίποτε που να δικαιολογεί όσα ο ισραηλινός στρατός κάνει στη Λωρίδα της Γάζας».

Κι όμως, φαίνεται ότι «υπάρχει κάτι» που δικαιολογεί ό,τι συμβαίνει στη συνείδηση της ισραηλινής κοινής γνώμης. Οπως εκτιμά ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο Ben Gurion, Neve Gordon, με την πάροδο των χρόνων, την εμπέδωση της διεθνούς συνενοχής ή ανοχής στις ισραηλινές πράξεις και την ανενόχλητη συνέχιση της δράσης του ισραηλινού στρατού απέναντι στους Παλαιστίνιους, έχει «διαμορφωθεί μια νέα δήθεν ηθική, που δικαιολογεί ακόμη και σαφείς κτηνωδίες, σαν αυτές που το Ισραήλ διαπράττει σήμερα στη Γάζα».

Ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αναφέρεται το τρίπτυχο της χρησιμοποιούμενης, αυτές τις μέρες, επιχειρηματολογίας: Η «Χαμάς» δεν ανανέωσε την εκεχειρία, η «Χαμάς» επιτίθεται, το Ισραήλ αμύνεται. Ενδεικτικό της σαθρότητας του επιχειρήματος είναι ότι ακόμη και το ισραηλινό think tank «Κέντρο Πληροφοριών και Τρομοκρατίας»,σε έκθεσή του στις 31 Δεκέμβρη 2008, σημειώνει ότι τους τελευταίους έξι μήνες που ίσχυε η εκεχειρία υπήρχαν σποραδικές παραβιάσεις της, αλλά όχι από την πλευρά της «Χαμάς», παρά μόνον από περιθωριακές μη απειλητικές οργανώσεις. Η «Χαμάς», συνεχίζει η έκθεση, άρχισε να αντιδρά μετά τη δολοφονία έξι μελών της σε ισραηλινή εισβολή στις 4 Νοέμβρη.

Επίσης, σαθρό είναι και το επιχείρημα περί μη αναγνώρισης του Ισραήλ, καθώς στελέχη της «Χαμάς» πρότειναν 10χρονη εκεχειρία και έχουν εκφράσει ετοιμότητα να συζητήσουν όρια του παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967. Ολα αυτά, όμως, τα στοιχεία δεν παρουσιάζονται στα κυρίαρχα ισραηλινά ΜΜΕ. Οπως δεν παρουσιάζεται και έρευνα, που πραγματοποίησαν, από κοινού, το πανεπιστήμιο Μπεν Γκουριόν και το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, η οποία αποδεικνύει ότι για το 79% των εκεχειριών που κατέρρευσαν, από το 2000 μέχρι σήμερα, ευθύνεται η ισραηλινή τακτική της δήθεν «αυτοάμυνας».

Οι φιλειρηνικές οργανώσεις και το ΚΚ Ισραήλ, το οποίο αποτελεί θεμέλιο του Hadash, του Μετώπου για την Ειρήνη και την Ισότητα, δεν προσπαθούν απλώς να υψώσουν μια διαφορετική φωνή εντός Ισραήλ. Προσπαθούν να αποκαλύψουν την αλήθεια, όσο και αν ορισμένα στοιχεία μπορεί σ' εμάς να ακούγονται αυτονόητα. Το κλίμα, όμως, τουλάχιστον στα ΜΜΕ, αλλάζει ελαφρά μόνον όταν αρχίσουν οι απώλειες στις τάξεις του ισραηλινού στρατού. Και πάλι το ζήτημα περιορίζεται στους θανάτους των Ισραηλινών στρατιωτών, σαν η αξία της ζωής ενός Ισραηλινού στρατιώτη να είναι μεγαλύτερη από τη ζωή δεκάδων Παλαιστίνιων πολιτών.

Στην ισραηλινή κοινωνία ο ρόλος του στρατού, καθώς και η συμμετοχή όλων των πολιτών (πλην των Παλαιστίνιων πολιτών του Ισραήλ, που και δεν καλούνται, αλλά και, όταν σπανίως αυτό γίνεται, αρνούνται να υπηρετήσουν απέναντι στους Παλαιστίνιους αδελφούς τους στα Κατεχόμενα) είναι εξαιρετικά σημαντικά. Οι κλήσεις γίνονται αμέσως μετά το σχολείο και υπάρχουν εβραίοι που έρχονται να υπηρετήσουν από κάθε σημείο του πλανήτη. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και σήμερα, το ακρωνύμιο του ισραηλινού στρατού είναι IDF-Israeli Defence Forces, δηλαδή Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις, και με αυτό το σκεπτικό κατατάσσεται και η πλειοψηφία των Ισραηλινών: Είναι μια προσφορά στην άμυνα της πατρίδας, η οποία για τους άνδρες συνεχίζεται όσο είναι σε θέση να το πράττουν, μία φορά το χρόνο.

Είναι, λοιπόν, κατανοητό ότι η άρνηση στράτευσης, είτε μεταξύ νεοσυλλέκτων είτε μεταξύ εφέδρων, είναι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα, που έρχεται να εντείνει το διχασμό που υπάρχει ανάμεσα στη λεγόμενη «κοινή γνώμη» και το ριζοσπαστικό φιλειρηνικό κίνημα. Οι αρνητές στράτευσης αρνούνται να υπηρετήσουν στα κατεχόμενα εδάφη, ενώ δέχονται να υπηρετήσουν εντός των ορίων του 1967. Οι πρώτοι αρνητές είχαν κάνει την εμφάνισή τους, ήδη, πριν το 1967, αλλά το κύμα διογκώθηκε ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα της δεύτερης Ιντιφάντα, το 2000.

Ολοι οι αρνητές αντιμετωπίζονται με στρατιωτικά μέτρα: Κλήση για παρουσίαση, άρνηση, στρατοδικείο, φυλάκιση σε απομόνωση για κάποιες μέρες, απελευθέρωση, νέα κλήση, και πάλι από την αρχή. Είναι σαφές ότι η ζωή τους στιγματίζεται καθοριστικά και ότι, ακόμη και αν ξεμπερδέψουν κάποια στιγμή με τα στρατοδικεία, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την καχυποψία, αν όχι την ανοιχτή εχθρότητα, των συμπολιτών τους, με ό,τι συνέπειες αυτό έχει στην επαγγελματική και κοινωνική τους ζωή. Ο θόρυβος και οι αντιδράσεις είναι πολύ μεγαλύτερες, όταν πρόκειται για διακεκριμένους πρώην στρατιώτες, π.χ., όπως έγινε στην περίπτωση των πιλότων το 2002, ή για «ειδικές περιπτώσεις», όπως γίνεται σήμερα με την 19χρονη Omer Goldman. Η Goldman, κόρη του νούμερο 2 της Μοσάντ, ετοιμάζεται για την τρίτη, κατά σειρά, φυλάκισή της, επειδή «αρνείται να υπηρετήσει σ' ένα στρατό που διαπράττει εγκλήματα πολέμου απέναντι σ' έναν κατεχόμενο λαό».

Το ΚΚ Ισραήλ έχει ταχθεί στο πλευρό των αρνητών και συμμετέχει σε εκδηλώσεις υποστήριξής τους. Επίμονα και σταθερά, επαναλαμβάνει όλα αυτά τα χρόνια ότι η κατοχή δεν έχει συνέπειες μόνο στους Παλαιστίνιους, αλλά και εντός της ισραηλινής κοινωνίας. Στο βωμό της αναγκαιότητας συνέχισής της, σειρά αντιλαϊκών και αντιδραστικών μέτρων υιοθετούνται, ατομικές και προσωπικές ελευθερίες καταπατούνται, οι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ παραμένουν δεύτερης κατηγορίας. Η κατοχή, επισημαίνει, δε σκοτώνει μόνο τον παλαιστινιακό, αλλά και τον ισραηλινό λαό με διαφορετικό τρόπο.

«Στο όνομα του δημοκρατικού μας δικαιώματος στην αυτοάμυνα, στήνουμε οδοφράγματα. Στο όνομα της δημοκρατίας, εισβάλλουμε σε χωριά, ισοπεδώνουμε σπίτια, σκοτώνουμε γυναίκες και παιδιά... Στο όνομα της δημοκρατίας, κατέχουμε, εδώ και δεκαετίες, έναν ολόκληρο λαό. Δημοκρατία έλεγαν το Απαρτχάιντ και οι λευκοί. Μόνο που σήμερα δεν υπάρχει Απαρτχάιντ. Εμείς είμαστε η κατοχή. Εμείς πρέπει να κάνουμε κάτι. Εμείς πρέπει να τερματίσουμε αυτόν τον αιματηρό παραλογισμό, πριν να είναι αργά για όλους. Εμείς, ο ισραηλινός λαός, οφείλουμε να κάνουμε κάτι πραγματικά για τη χώρα μας», σημειώνει ο Noam Livne, λοχίας Μηχανικού, νυν αρνητής.

«Δεν υπάρχει δικαιολογημένη, μικρή, ελαφρά κατοχή. Δεν υπάρχει ενδιάμεση λύση, διαπραγματεύσεις κλπ. Υπάρχει κατοχή. Και πρέπει εμείς, ο ισραηλινός λαός, να την τερματίσουμε μία και καλή», συμπληρώνει ο Guy Grossman, αλεξιπτωτιστής, επίσης αρνητής στράτευσης.