«Η διακήρυξη της Μπολόνιας, που την υπέγραψαν οι υπουργοί Παιδείας 29 ευρωπαϊκών κρατών το 1999, καλούσε τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια να οργανωθούν σαν ιδιωτικές επιχειρήσεις που θα παράγουν και θα πουλούν γνώση μέσα στο πλαίσιο μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας της γνώσης. Στο ίδιο πνεύμα σήμερα, το γαλλικό υπουργείο Παιδείας επιχειρεί την ιδιωτικοποίηση της πανεπιστημιακής έρευνας, ξεσηκώνοντας τους φοιτητές στο πλευρό των καθηγητών τους. Πολλοί από αυτούς τους καθηγητές αναρωτιούνται (στη γαλλική εφημερίδα «Σιντ-Ουέστ»): Τι αξία θα έχει μια πανεπιστημιακή έρευνα για τις επιπτώσεις της κινητής τηλεφωνίας στη δημόσια υγεία, όταν αυτή η έρευνα θα χρηματοδοτείται από τις επιχειρήσεις που παρέχουν τις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας; Τι αξία θα έχουν τα στοιχεία μιας έρευνας για την εγκληματικότητα, όταν αυτή η έρευνα θα χρηματοδοτείται από τις εταιρείες παροχής ιδιωτικών φρουρών;

Η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα την πρόθεσή της να κρατικοποιήσει τα ιδιωτικά σχολεία, που, όπως έγραψε η εφημερίδα «Γκάρντιαν», γίνονται ολοένα και πιο προβληματικά. Οι επενδυτές που τα συντηρούσαν αποσύρουν τα λεφτά τους για να τα σιγουρέψουν από την κρίση. Κάτι αντίστοιχο κάνουν και οι γονείς, που μετά την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης δεν μπορούν πια να πληρώνουν τα δίδακτρα. Παίρνουν τα παιδιά τους από τα ιδιωτικά και τα πηγαίνουν στα δημόσια σχολεία, που έχουν γεμίσει ασφυκτικά από χιλιάδες νέους μαθητές. Τα ιδιωτικά σχολεία απλώνουν το χέρι στο κράτος και επαιτούν για τη διάσωσή τους, όπως ακριβώς έκαναν οι τράπεζες.

Ο κίνδυνος της κατάρρευσης έχει πυροδοτήσει στα βρετανικά ιδιωτικά σχολεία μια δαρβινική διαδικασία: ένα κύμα συγχωνεύσεων και εξαγορών, καθώς το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό, όπως ακριβώς και στον κόσμο των επιχειρήσεων. Είναι η ίδια διαδικασία που είχαν οραματιστεί για τα πανεπιστήμια όσοι είχαν δεχτεί την επιφοίτηση του πνεύματος της Μπολόνιας: ένας άγριος ανταγωνισμός που θα οδηγούσε σε μονοπώλια της γνώσης. Μόνο που σήμερα αυτή τη διαδικασία την υπαγορεύει ο πανικός».

(τα αποσπάσματα από τη στήλη «Δρόμοι» του Ρ. Βρανά στα ΝΕΑ).