Από τη συνάντηση με τους συνδικαλιστές την περασμένη Κυριακή

«Είναι δική μας χαρά, πριν απ' όλα, που βρισκόσαστε σήμερα εδώ στην Ελλάδα και αύριο (σ.σ. την περασμένη Δευτέρα) θα πραγματοποιήσετε μια πάρα πολύ σημαντική συνάντηση», σημείωσε εισηγητικά η Αλέκα Παπαρήγα, υποδεχόμενη τους συνδικαλιστές και συνέχισε: «Αύριο (σ.σ. τη Δευτέρα) έχουμε δύο γεγονότα. Το μεγάλο γεγονός για το οποίο είμαστε χαρούμενοι είναι ότι οι αγωνιστικές, ταξικές δυνάμεις της Ευρώπης συγκεντρώνονται για να γίνει ένα βήμα παραπέρα στο συντονισμό των προσπαθειών της εργατικής τάξης, με κεντρικό ζήτημα να μη φορτωθεί τις συνέπειες της κρίσης.

Αύριο όμως γίνεται στην Ελλάδα και μία συνάντηση, η οποία αποτελεί προσβολή και ύβρι στην εργατική τάξη της χώρας. Αύριο θα στρωθεί ένα μεγάλο τραπέζι. Στο ίδιο τραπέζι θα κάτσει το υπουργείο Απασχόλησης, εκ μέρους της κυβέρνησης, ο ΣΕΒ, οι εργοδοτικές οργανώσεις των μεγαλεμπόρων και των μικρομεσαίων. Και στο ίδιο τραπέζι θα κάθεται η αντιπροσωπεία της ΓΣΕΕ. Θα γιορτάσουν μία συμφωνία ντροπής που έκαναν ανάμεσά τους, με 11 σημεία, τα οποία, πριν απ' όλους, τα χειροκρότησαν οι βιομήχανοι. Σύμφωνα με αυτά τα σημεία, οι μεγάλοι επιχειρηματίες θα εισπράξουν σημαντικά ποσά από την κυβέρνηση, τα οποία αφαιρούνται από τους ανέργους για να κάνουν ορισμένες προσλήψεις εργαζομένων με προσωρινή απασχόληση, μερική απασχόληση και με μισθούς πείνας.

Ετσι, πανηγυρικά, βγαίνει το μήνυμα της ταξικής συνεργασίας, το οποίο συνυπογράφουν, βεβαίως, και τα δύο κόμματα που κυβερνούν εναλλάξ. Πριν απ' όλα η ΝΔ και η σοσιαλδημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ. Τέτοια σύμφωνα, όπως ξέρετε, έχουν γίνει και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, στα κράτη - μέλη της ΕΕ. Δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία. Αλλά με την ευκαιρία αυτή βάζουμε ένα ερώτημα προς τους εργαζόμενους. Πώς θα ήταν τα πράγματα στην Ελλάδα αν δεν υπήρχε στο ΠΑΜΕ; Το οποίο δεν είναι μία συνδικαλιστική παράταξη, δεν είναι ένα κόμμα, δεν είναι παράρτημα ενός κόμματος, αλλά είναι συνεργασία ταξικών σωματείων.

Πιστεύουμε ότι η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη. Οι αγώνες καθυστέρησαν κάποια αντιδραστικά μέτρα και γλίτωσαν ένα σημαντικό τμήμα της εργατικής τάξης από την υποταγή και το συμβιβασμό. Δυστυχώς φθάσαμε στο σημείο να λέμε "εργατικό σωματείο" και να προσθέτουμε μπροστά τη λέξη "ταξικό", ενώ από τα ίδια τα πράγματα θα έπρεπε να είναι ταξικό χωρίς να ονομάζεται έτσι.

Εμείς, ως ΚΚΕ, δε διαχωρίζουμε την εργατική τάξη με βάση τι κόμμα ψηφίζει ή ακόμα και τι παράταξη ψηφίζει. Τα προβλήματα όταν εκδηλώνονται, δεν εκδηλώνονται διαφορετικά στους κομμουνιστές και στους οπαδούς των άλλων των κομμάτων. Είναι τα ίδια. Ωστόσο 15 μέρες πριν τις ευρωεκλογές θυμίζουμε το εξής πράγμα: Τα προβλήματα δεν έχουν χρώμα, αλλά η αιτία και η διέξοδος έχει πολιτικό χρώμα.

Οπως ξέρετε, στην Ελλάδα έχει διαμορφωθεί εδώ και πολλά χρόνια το σύστημα της δικομματικής εναλλαγής. Φιλελεύθερο κόμμα και σοσιαλδημοκρατία. Πιστεύουμε ότι η Ελλάδα είναι αντιπροσωπευτική περίπτωση χώρας όπου επιβεβαιώνεται ότι η μόνη διαφορά ανάμεσα στα φιλελεύθερα και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα είναι το κυνήγι της κυβερνητικής εξουσίας.

Προεκλογικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, που είναι και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, έθεσε ένα ερώτημα: "Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα;". Δε θα σχολιάσω συνολικά το ζήτημα αυτό, αλλά θέλω να σταθώ στο εξής: Αποδείχθηκε, κατά τη γνώμη μας, ότι ο σοσιαλισμός - όχι της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά αυτός που γνωρίσαμε στον 20ό αιώνα - παρά τη λάσπη που του έριξαν τα αστικά κόμματα, παρά το γεγονός ότι αποδυναμώθηκε και από τα δικά του λάθη, παρ' όλα αυτά ο σοσιαλισμός έχει ανακτήσει το κύρος και την επιρροή του και στην Ελλάδα. Βεβαίως, το δίλημμα αυτό στο στόμα της σοσιαλδημοκρατίας και των φιλελεύθερων κομμάτων κακοποιείται.

Αισθανόμαστε όμως και λίγο περήφανοι γιατί εδώ περίπου και ένα χρόνο ανοίξαμε μια δημόσια συζήτηση στη χώρα μας για τα ζητήματα του σοσιαλισμού και τη μαρξιστική - λενινιστική κριτική αποτίμηση του τι συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του '90. Πιστεύουμε αν δεν ανοιγόταν αυτή η συζήτηση, θα συνέβαιναν δύο πράγματα. Δε θα ξανάρχιζε ο κύκλος του προβληματισμού γύρω από το σοσιαλισμό και δε θα ξεκινούσε επίσης μια συζήτηση για την πραγματική κριτική στο σοσιαλισμό που γνωρίσαμε.

Βεβαίως, η κάλπη των ευρωεκλογών δεν κρίνει το σοσιαλισμό, αλλά στην κάλπη καλούμε να συναντηθούν με το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ όχι μόνο οι φίλοι του και οι οπαδοί του, όχι μόνο αυτοί που μας συμπαθούν, αλλά και εκείνοι που μπορεί να έχουν διαφορετικές απόψεις από εμάς για το σοσιαλισμό, μπορεί να έχουν και ορισμένα ερωτηματικά για τις εκτιμήσεις μας για το σοσιαλισμό. Ωστόσο είναι εργάτες, εργατοϋπάλληλοι, φτωχοί αγρότες, μικροί επιχειρηματίες και που θέλουν και επιδιώκουν να συναντηθούμε σε έναν αγώνα που έχει κεντρικό σύνθημα "ανυπακοή και απειθαρχία στην ΕΕ".

Με αυτό εννοούμε ένα βασικό ζήτημα: Οτι οι εργατοϋπάλληλοι και τα λαϊκά στρώματα δεν πρέπει να υιοθετήσουν κανένα από τα επιχειρήματα της ΕΕ και όλων των άλλων κομμάτων στην Ελλάδα, που ψήφισαν τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, ότι αυτή είναι μονόδρομος. Και αν ακόμα δεν έχουν βρει αυτοί οι άνθρωποι αυτόν το δρόμο, τον άλλο δρόμο, θα τον ψάξουν στο πεδίο του αγώνα και είναι βέβαιο ότι εκεί θα συναντηθούμε. Δίνουμε με αισιοδοξία τη μάχη των ευρωεκλογών. Η καμπάνιά μας ήταν επικεντρωμένη στα θέματα της κρίσης, της ΕΕ, των λαϊκών στρωμάτων. Δεν κρύψαμε από το λαό και τις πιο τολμηρές μας θέσεις, όπως είναι η αποδέσμευση. Ταυτόχρονα διαγράψαμε τα πλατιά όρια του κοινού λαϊκού μετώπου πάλης.

Ακριβώς επειδή το ΚΚΕ είναι μια δύναμη που έχει συνεχή δυναμική πορεία με ακόμα μεγαλύτερη επιρροή στο κίνημα, από ό,τι στο κοινοβούλιο, για αυτό ακριβώς το σύστημα προβάλλει διάφορα αναχώματα προκειμένου προς τα εκεί να διοχετευθεί η ψήφος δυσαρέσκειας. Ορισμένα αναχώματα δε φαίνεται ότι μπορούν να παίξουν μεγάλο ρόλο, όπως το ανάχωμα που εμείς το εντάσσουμε στον οπορτουνισμό. Ετσι, όλη η αγκαλιά άνοιξε για ένα από τα τέσσερα - πέντε οικολογικά κόμματα που κατεβαίνουν στη μάχη των εκλογών. Ενα κόμμα το οποίο είναι αδελφικός φίλος, ας το πω, της πολιτικής της ΕΕ και που μάλιστα δίπλα στο ΠΑΣΟΚ ηγείται της προπαγάνδας για την πράσινη ανάπτυξη.

Δηλαδή τώρα μιλάμε για τα παλιά και τα νέα πράσινα μονοπώλια. Οι καπιταλιστές που έχουν την κύρια ευθύνη για τα προβλήματα του περιβάλλοντος τώρα θα φορέσουν πράσινο καπελάκι. Εμείς πιστεύουμε ότι η πάλη για τα οικολογικά προβλήματα, που είναι πολύ σημαντική, όχι μόνο πρέπει να έχει αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, αλλά, σε τελευταία ανάλυση, αντικαπιταλιστική. Κανένας οικολόγος δεν μπορεί να βάλει στο πλάι την ανεργία, τη φτώχεια, την κρατική τρομοκρατία, τα προβλήματα των μεταναστών και να μιλάει μόνο για οικολογική ευαισθησία».

Στη συζήτηση που ακολούθησε τέθηκε το ερώτημα κατά πόσο οι ανατροπές στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες στις αρχές της περασμένης δεκαετίας και η οικονομική κρίση σήμερα συνδέεται με ένταση της επίθεσης σε βάρος του ταξικού κινήματος και του ΚΚΕ στην Ελλάδα. Απαντώντας, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωσε:

«Το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα είχε προβλήματα και πριν τις αρχές της δεκαετίας του '90. Μην ξεχνάτε ότι στην Ελλάδα έχουμε δύο ξένες επεμβάσεις. Μία βρετανική και μια αμερικανική. Που χύθηκε αίμα. Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα - μέλος του ΝΑΤΟ στα σοσιαλιστικά Βαλκάνια. Παρά την ήττα του κινήματος, ο ριζοσπαστισμός στην Ελλάδα παρέμεινε υψηλός. Είχαμε και μια δικτατορία, που στηρίχθηκε από Αμερικανούς και ΝΑΤΟ.

Ηξεραν λοιπόν πολύ καλά ότι χρειάζονταν και το καρότο και το μαστίγιο για να χτυπηθεί το κίνημα. Το μαστίγιο ήταν η κλασική πολιτική της ΝΔ, δηλαδή του πρώτου ιστορικά κόμματος της αστικής τάξης. Το καρότο ήταν το όπλο της σοσιαλδημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ. Υπήρξε και μια ορισμένη σχετική και απόλυτη βελτίωση της ζωής του ελληνικού λαού σε μια συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία του καπιταλισμού στην Ευρώπη και αυτά καλλιέργησαν και ορισμένες αυταπάτες. Αλλά στις αρχές της δεκαετίας του '90 το χτύπημα ήταν μεγάλο. Ομως συνδυάστηκε και με τα μέτρα που προωθήθηκαν στην Ελλάδα από την ΕΕ και τα κόμματά της. Ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες. Για παράδειγμα, η αύξηση της ανεργίας, η μερική απασχόληση. Χειροτέρευσαν οι εργασιακές σχέσεις. Καλλιεργήθηκε ο φόβος απέναντι στην ΕΕ. Διαμορφώθηκε μια εργατική αριστοκρατία πιο σύγχρονη με την αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων. Και επομένως το κίνημα κάθισε.

Ευτυχώς στάθηκε ορθό το ΚΚΕ και δεν το κρύβουμε είναι το Κόμμα που - ανοιχτά και όχι κρυφά - πήρε πρωτοβουλίες για την ανασύνταξη του κινήματος. Για τη διαμόρφωση ενός αντίβαρου μέσα στις γραμμές του συνδικαλιστικού κινήματος. Και τέτοιο αντίβαρο συνιστά το ΠΑΜΕ, που αγκαλιάζεται από ευρύτερες μάζες εργαζομένων και οπωσδήποτε όχι μόνο από κομμουνιστές. Σήμερα το ΠΑΜΕ αναγνωρίζεται. Δεν το ρωτούν γιατί σχηματίστηκε αφού υπήρχε η ΓΣΕΕ. Ξέρουν ότι αντιπροσωπεύει την ελπίδα. Ανάλογες εξελίξεις είχαμε και στο κίνημα της αγροτιάς. Εμείς πιστεύουμε ότι αυτές οι μορφές συσπείρωσης βοηθάνε στην ενότητα της εργατικής τάξης. Γιατί ενότητα με την εργοδοσία δεν μπορεί να γίνει.

Αλλη ερώτηση αφορούσε το αν έχει επιρροή στην Ελλάδα το Ευρωπαϊκό Αριστερό Κόμμα. Η Αλέκα Παπαρήγα απάντησε ως εξής:

«Πέρα από το Συνασπισμό που συμμετέχει, δε νομίζουμε ότι έχει καμία ευρύτερη επιρροή. Αλλωστε, δεν το έχουμε δει σε καμία μεγάλη μαζική εργατική καμπάνια. Ξέρετε, η εντύπωση που μένει είναι ότι αυτό το σχήμα ψάχνει συνεχώς κάτι καινούριο. Για εμάς υπάρχει η ανάγκη του καινούριου, αλλά αυτό βρίσκεται μόνο μέσα στην ταξική πάλη. Αλλά πρέπει να σας πω ότι το πρόγραμμά του αντιπροσωπεύει τη μεγάλη ουτοπία ενός ανθρώπινου καπιταλισμού. Ξέρετε, η ουτοπία πριν τον Μαρξ είχε και προοδευτικά στοιχεία, και ριζοσπαστικά. Τους έλειπε η επιστημονική βάση. Αλλά στις αρχές του 21ου να είσαι ουτοπιστής ως πολιτικός φορέας είναι μεγάλη ζημιά. Η ουτοπία, έτσι, είναι συμβιβασμός. Το άλλο της όνομα».