Η οικολογική κατάσταση στην Αρκτική, με την αύξηση της θερμοκρασίας με προοπτική το λιώσιμο των πάγων, ανοίγει νέους ...ορίζοντες για τις μονοπωλιακές επιχειρήσεις που βλέπουν μια νέα κερδοφόρα αγορά να ανοίγεται μπροστά τους. Και αυτό γίνεται ακόμα πιο ορατό από τα στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ (US Geology Survey) όπου επιβεβαιώνονται οι εκτιμήσεις για το «θυσαυρό» που κρύβεται στο Βόρειο Πόλο. Συγκεκριμένα, το Ινστιτούτο σημειώνει πως σχεδόν το 30% του συνόλου του ανεκμετάλλευτου αερίου παγκοσμίως βρίσκεται στην περιοχή, με την πλειοψηφία του να εντοπίζεται σε ρωσικό έδαφος. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι υπάρχουν 40-160 δισεκατομμύρια βαρέλια μη καταγεγραμμένων αποθεμάτων αργού πετρελαίου βόρεια του Αρκτικού Κύκλου.

Με αυτό το σκεπτικό δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Ρωσία, από το 2001 κιόλας, έχει καταθέσει αίτηση στην αρμόδια επιτροπή του ΟΗΕ για επέκταση των χωρικών της υδάτων σχεδόν μέχρι το Βόρειο Πόλο. Το ρωσικό αίτημα βασίζεται στο επιχείρημα ότι ο υποθαλάσσιος γεωλογικός σχηματισμός, που ονομάζεται «Κορυφογραμμή του Λομονόσοφ» είναι στην πραγματικότητα προέκταση της ηπειρωτικής Ρωσίας. Δηλαδή, με αυτό τον τρόπο, η Ρωσία διεκδιεί μια τεράστια έκταση 1,2 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων στο Βόρειο Πόλο. Το αίτημα αυτό της Ρωσίας εξετάστηκε το 2002 από την επιτροπή του ΟΗΕ, που όμως, δεν κατέληξε σε οριστική απόφαση ζητώντας επιπλέον επιστημονικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τους ρωσικούς ισχυρισμούς.

«Ανυπόμονη» η Ρωσία για το μέλλον της ...κερδοφορίας της, στα τέλη του Ιούλη του 2007, έστειλε στην περιοχή το ερευνητικό σκάφος «Ακαδημαϊκός Φιόντορφ» με τα βαθύσκαφη «Μιρ 1» και «Μιρ 2» με τη βοήθεια του πυρηνικού παγοθραυστικού «Ρωσία» και άφησαν πίσω τους μια ρωσική σημαία. Πέρσι τον Ιούνη, ο επικεφαλής της κρατικής πυρηνικής εταιρείας «Ροσατόμ», Σεργκέι Κιριγιένκο, ανακοίνωσε ότι η Ρωσία σχεδιάζει την κατασκευή και ολοκλήρωση νέου στόλου παγοθραυστικών μέχρι το 2010, ενώ έχει προχωρήσει στην επανεκκίνηση των τακτικών αναγνωριστικών πτήσεων πάνω από την Αρκτική, πρακτική που είχε εγκαταλείψει μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης.

Πρόσφατα μάλιστα, το Μάρτη του 2009, το Ρωσικό Συμβούλιο Ασφαλείας ανακοίνωσε πως η Μόσχα θα συγκροτήσει στρατιωτική δύναμη μέχρι το 2020 ώστε να προστατεύσει τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντά της στην Αρκτική, υποστηρίζοντας όμως ότι δε σχεδιάζει τη στρατιωτικοποίηση της περιοχής, αλλά την προετοιμασία της για μια πιθανή ένοπλη διένεξη στην περιοχή μέσα στα επόμενα 10 χρόνια... Τα μέτρα αφορούν την ενίσχυση της παρουσίας των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων και των συνοριακών φρουρών ώστε να προστατευθούν τα ρωσικά συμφέροντα. Νωρίτερα, άλλο έγγραφο του Κρεμλίνου ανακήρυττε την Αρκτική ως στρατηγικής σημασίας πηγή για τη Ρωσία και σημείωνε πως η ανάπτυξη των ενεργειακών πόρων μέχρι το 2020 αποτελεί ζωτικής σημασίας εθνικό αντικείμενο. Θέτει επίσης σχέδια για την εγκατάσταση στρατιωτικών βάσεων στα αρκτικά της σύνορα για να «εγγυηθεί η στρατιωτική ασφάλεια σε διαφορετικές στρατιωτικο-πολιτικές καταστάσεις».

Ωστόσο, η Ρωσία δεν είναι η μόνη που αποβλέπει στις πηγές φυσικού πλούτου της Αρκτικής. Βασικοί της «αντίπαλοι» στη ...μοιρασιά του αρκτικού πλούτου είναι ο Καναδάς, η Δανία, η Νορβηγία και οι ΗΠΑ. Ετσι αποβλέποντας στην εξασφάλιση και τον έλεγχο των φυσικών πόρων της περιοχής δημιουργούν το δικό τους πολεμικό μπλοκ, στο οποίο εκτός από τα μέλη του ΝΑΤΟ (Δανία, Ισλανδία, Νορβηγία) θα ενταχθούν και οι «ουδέτερες» χώρες της Σκανδιναβίας (Φινλανδία, Σουηδία). Στόχος της νέας πολιτικο-στρατιωτικής συνένωσης είναι, όπως σημειώνουν, «η εξασφάλιση της ασφάλειας στην αρκτική περιοχή» με συνεχείς περιπολίες των θαλάσσιων συνόρων της Αρκτικής καθώς και του εναέριου χώρου της Ισλανδίας. Για την πραγματοποίηση των στόχων αυτών οι σκανδιναβικές χώρες θα δημιουργήσουν ενιαίο δορυφορικό σύστημα, ενιαίες δυνάμεις πολεμικού ναυτικού, καθώς και ενιαία δύναμη ταχείας επέμβασης.

Επιπλέον, όπως έγινε γνωστό στις αρχές του Ιούνη, ο υπουργός Αμυνας της Νορβηγίας, μιλώντας στους ομολόγους του των χωρών μελών του ΝΑΤΟ σε συνάντησή τους στο Οσλο (22-26 Μαϊου) ζήτησε την αύξηση του ρόλου της Συμμαχίας στην περιοχή καθώς με το λιώσιμο των πάγων θα αυξηθεί η στρατιωτική στρατηγική και οικονομική σημασία της περιοχής, με τις υπάρχουσες και πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων στην περιοχή να είναι πιθανό να υπονομεύσουν την σταθερότητά της. Ζήτησε περισσότερες επισκέψεις των αξιωματούχων του ΝΑΤΟ στην περιοχή, γυμνάσια αλλά και να αυξηθούν οι δυνατότητες βελτίωσης στους τομείς των δορυφορικών παρακολουθήσεων, τηλεπικοινωνιών, ερευνών. Νωρίτερα ο υπουργός Αμυνας της Νορβηγίας, υπογράμμισε τη σημασία της δημιουργίας κοινής θέσης στα ζητήματα άμυνας και ασφάλειας σε ό,τι αφορά την Αρκτική με τις άλλες χώρες της Σκανδιναβίας. Υποστήριξε επίσης ότι θα πρέπει να «διατηρήσουμε αποτελεσματικές στρατιωτικές δυνάμεις στο νότο και να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε δραστήρια με τους περισσότερους από τους σημαντικούς μας συμμάχους» καλώντας παράλληλα για «ενίσχυση της σχέσης του ΝΑΤΟ».

Ετσι μπορεί κανείς να αναμένει νέες εξελίξεις τα επόμενα χρόνια στην Αρκτική αφού σταδιακά ο Βόρειος Πόλος γίνεται το πεδίο ενός νέου ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού για τον τεράστιο φυσικό πλούτο που βρίσκεται στη θαλάσσια περιοχή που πρόκειται να προκύψει μετά το σταδιακό λιώσιμο των πάγων. Η νέα αυτή διαμάχη που ανάβει στο Βόρειο Πόλο, δείχνει πως τα κράτη που βρίσκονται κοντά σε αυτόν κάθε άλλο παρά ανησυχούν ή επιθυμούν να ανατρέψουν την οικολογική καταστροφή που συντελείται με την αύξηση της θερμοκρασίας και το λιώσιμο των πάγων. Αντίθετα, οι μονοπωλιακές επιχειρήσεις την αναμένουν με ανυπομονησία καθώς ...αγωνιούν να αυξήσουν την κερδοφορία τους, με όποιο τρόπο χρειαστεί.