Στη μεγάλη συλλογή 1.200 ελληνικών λαϊκών μουσικών οργάνων, από το 18ο αιώνα έως τις μέρες μας - καρπό πενηντάχρονης έρευνας και μελέτης του μουσικολόγου Φοίβου Ανωγειανάκη - βασίζεται το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων - Συλλογή Φοίβου Ανωγειανάκη - Κέντρο Εθνομουσικολογίας (ΜΕΛΜΟΚΕ), που στεγάζεται στην Πλάκα, δίπλα στη Ρωμαϊκή Αγορά. Σε αυτό εκτίθενται περίπου τα μισά όργανα της συλλογής Ανωγειανάκη, με κριτήριο όχι μόνο την αισθητική και τη διακόσμησή τους αλλά κυρίως το εθνολογικό και το μουσικολογικό τους ενδιαφέρον, ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται στη διάθεση των ερευνητών.

Εκατό, περίπου, μουσικά όργανα από την πλούσια συλλογή του Μουσείου, που καλύπτουν όλο το εύρος και την ποικιλία των μουσικών οργάνων, αποτελούν το υλικό της κινητής έκθεσης, που φιλοξενείται στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, στο Ναύπλιο (Β. Αλεξάνδρου 1). Η έκθεση με τίτλο «Ελληνικά Λαϊκά Μουσικά Οργανα» παρουσιάζει από τα πιο απλά όργανα, όπως παιδικές σφυρίχτρες, φλογέρες από κόκαλο και ηχητικά αντικείμενα (ανάμεσά τους και ένα σκιάχτρο από την Κύπρο, που παράγει ήχο για να διώχνει τα πουλιά), μέχρι τα πιο σύνθετα, όπως το κανονάκι (επιβίωση του αρχαίου κανόνα του Πυθαγόρα), το σαντούρι και τα όργανα της οικογένειας του λαγούτου. Είναι όργανα δημιουργημένα από το 19ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας, με παλαιότερες τις λύρες από την Κρήτη. Υπάρχουν επίσης ποντιακές λύρες, τσαμπούνες, γκάιντες, διάφορες φλογέρες από την Ελλάδα και την Κύπρο, ζουρνάδες, ακόμη και κουδούνια που χρησιμοποιούνται στα κοπάδια. «Τα κουδούνια - λέει ο μουσικολόγος και διευθυντής του Μουσείου, Λάμπρος Λιάβας - είναι μουσικά όργανα ακριβώς επειδή οι τσομπάνηδες έχουν μια ιδιαίτερη τέχνη ν' "αρματώνουν" τα κοπάδια τους συνδυάζοντας τους διάφορους ήχους των κουδουνιών και συχνά κουρδίζουν με βάση αυτούς τη φλογέρα τους, δημιουργώντας μια ξεχωριστή ποιμενική συμφωνία. Μια τέτοια καταγραφή για τους ήχους των κουδουνιών είχαμε κάνει πριν χρόνια, σε συνεργασία με το Πελοποννησιακό Ιδρυμα, στο Αραχναίο Ορος, που βρίσκεται πάνω από το Ναύπλιο». Αναφερόμενος στις στενές σχέσεις ανάμεσα στο ΜΕΛΜΟΚΕ και στο Ιδρυμα - «είμαστε αδελφά μουσεία», λέει χαρακτηριστικά - μας θυμίζει ότι ο Φ. Ανωγειανάκης υπήρξε υπεύθυνος του Μουσικού Τμήματος και αντιπρόεδρος του Πελοποννησιακού Ιδρύματος, ενώ το Ιδρυμα είχε αναλάβει την αποπεράτωση του Μουσείου Λαϊκών Οργάνων για λογαριασμό του ΥΠΠΟ την περίοδο 1989-1991.

«Η κινητή έκθεση του Μουσείου - αναφέρει ο Λ. Λιάβας - έρχεται να εκπληρώσει έναν από τους βασικούς στόχους του, που είναι να προβάλει και να διαδώσει τα λαϊκά μουσικά όργανα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η παρουσίασή της επιδιώκουμε να συνδυάζεται με εκπαιδευτικά προγράμματα, επισκέψεις και γνωριμία των μαθητών της κάθε περιοχής με τα όργανα. Παράλληλα, πραγματοποιούνται διαλέξεις και μουσικές εκδηλώσεις». Το φωτογραφικό υλικό που τη συνοδεύει καλύπτει τη διαχρονική πορεία των μουσικών οργάνων και τη συνεχή παρουσία τους από τα βυζαντινά χρόνια έως τις μέρες μας. Η έκθεση έχει παρουσιαστεί στην Τεχεράνη και στη Μασσαλία (πέρσι) και φέτος στο Μεσολόγγι και στη Ζάκυνθο, στο πλαίσιο προγράμματος για τις σχέσεις Ελλάδας-Κάτω Ιταλίας, όπου φιλοξενήθηκαν και όργανα από τα ελληνόφωνα χωριά της Κ. Ιταλίας. Ανάμεσα στις περιοχές που αναμένεται να παρουσιαστεί στη συνέχεια είναι πόλεις των Βαλκανίων και η Ινδία. «Στόχος μας - λέει ο Λ. Λιάβας - είναι στα μέρη που φιλοξενείται να δείχνουμε και τους κοινούς οργανολογικούς τύπους ανάμεσα στα ελληνικά και τα μουσικά όργανα των άλλων περιοχών, κάτι που ιδιαίτερα ισχύει στα Βαλκάνια και στην Ανατολή».

Η έκθεση «Ελληνικά Λαϊκά Μουσικά Οργανα» θα διαρκέσει στο Ναύπλιο μέχρι τις 7 του Γενάρη. Ωρες λειτουργίας: καθημερινά: 9 π.μ.-3 μ.μ. και 5.30 μ.μ.- 8.30 μ.μ.