Από τις πρόσφατες διαδηλώσεις του ιρανικού λαού που αντιμετώπισαν τη βάρβαρη καταστολή του καθεστώτος

Μόλις πριν λίγες βδομάδες η Τεχεράνη είχε επισήμως απαντήσει στην πρόταση της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας μετά από μήνες, απορρίπτοντάς την. Η πρόταση της ΔΕΑΕ προέβλεπε την εξαγωγή του 70% του ιρανικού ουρανίου, καταρχάς, προς τη Ρωσία και στη συνέχεια προς τη Γαλλία, προκειμένου να της επιστραφεί περαιτέρω εμπλουτισμένο και υπό τη μορφή ράβδων, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως πυρηνικό καύσιμο. Με τον τρόπο αυτό, υποστήριζε η πρόταση της ΔΕΑΕ, αποδεικνύεται εμπράκτως ότι η Τεχεράνη πραγματικά χρειάζεται το εμπλουτισμένο ουράνιο μόνο για τη λειτουργία των πυρηνικών της αντιδραστήρων και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και όχι για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Με μια δεύτερη ματιά, αντιλαμβάνεται κανείς ότι από τη δήλωση - «στροφή» Αχμαντινετζάντ λείπουν δύο βασικές παράμετροι: η ποσότητα ουρανίου που η ιρανική ηγεσία προτίθεται να εξαγάγει για περαιτέρω επεξεργασία και το χρονικό περιθώριο που δίνει προκειμένου να το παραλάβει πίσω. Προφανώς, δεν πρόκειται για τυχαίες παραλείψεις. Πρόκειται για ζητήματα που η ιρανική ηγεσία προτίθεται να διαπραγματευτεί εκ νέου με τη ΔΕΑΕ και με τους «6» (τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας - Ρωσία, Κίνα, ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία - και τη Γερμανία), που υποστήριξαν την πρόταση.

Τόσο αυτές οι παραλείψεις όσο και το γεγονός ότι αρκετά 24ωρα αργότερα, όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές, η ιρανική ηγεσία δεν είχε προσκομίσει κανένα επίσημο έγγραφο στη ΔΕΑΕ που να πιστοποιεί την αλλαγή στάσης της, χρησιμοποιήθηκαν ως επιχειρήματα για την επιφυλακτική αντίδραση με την οποία έγινε δεκτή η ιρανική «στροφή». Ετσι, η Ουάσιγκτον, αν και δήλωνε έτοιμη «για διαπραγματεύσεις και συνεργασία», προωθούσε μια νέα πρόταση επιβολής επιπλέον κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για έναν ακόμη γύρο ενδο-ιμπεριαλιστικών «παζαριών» στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Ουδείς μπορεί, στην παρούσα φάση, να εκτιμήσει τους λόγους αλλαγής στάσης της ιρανικής ηγεσίας αλλά και το αν όντος πρόκειται για πραγματική αλλαγή ή απλώς για άλλον έναν ελιγμό «προκειμένου να κερδίσει χρόνο» το καθεστώς για τα δικά του παιχνίδια. Αυτό, όμως, που μπορεί να εξετάσει κανείς είναι το τι συμβαίνει εντός και εκτός Ιράν.

Γεγονός είναι ότι στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας, και συγκεκριμένα των πέντε μονίμων μελών που έχουν δικαίωμα βέτο, έχουν υπάρξει ορισμένες ελαφρές μετατοπίσεις. ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία είναι, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, υπέρ της επιβολής επιπλέον κυρώσεων, παρά τις αλλεπάλληλες διαβεβαιώσεις της προεδρίας Ομπάμα, στο πλαίσιο της «νέας τακτικής» του, ότι «παραμένει πάντα έτοιμη και για συνομιλίες». Η Κίνα, από την άλλη, έσπευσε, ήδη, να εκφράσει την αντίθεσή της στην επιβολή επιπλέον κυρώσεων, όπως πράττει σταθερά.

Η Μόσχα είναι αυτή που φαίνεται να έχει ελαφρώς αλλάξει θέση. Ιδιαίτερα τις τελευταίες βδομάδες, αλλεπάλληλες ήταν οι διαρροές από ρώσικες πηγές που εξέφραζαν «δυσαρέσκεια» για τις ιρανικές παλινωδίες και τη μη αποδοχή της πρότασης της ΔΕΑΕ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν αποκλείεται, για πρώτη φορά, η Ρωσία να μην ασκήσει βέτο σε επιπλέον κυρώσεις. Μια τέτοια εξέλιξη, εκτιμούσαν αναλυτές, έφερνε σε ασυνήθιστα «μοναχική» θέση το Πεκίνο, που, από την πλευρά του, άφηνε να εννοηθεί ότι δε θα επιθυμούσε να βρεθεί σε μια «τέτοια θέση».

Το ενδεχόμενο να μην ασκηθεί, τελικά, βέτο στην επιβολή περαιτέρω κυρώσεων δεν αποκλείεται να επηρέασε τις κινήσεις της ιρανικής ηγεσίας, που «επέλεξε» να κοινοποιήσει τη νέα διαφοροποιημένη της στάση ενώ, ήδη, κυκλοφορούσε στους διαδρόμους του Συμβουλίου Ασφαλείας η σχετική πρόταση. Πόσο μάλλον, που τον τελευταίο χρόνο, έχει παρατηρηθεί σταθερή «αιμορραγία» ως προς τις επενδύσεις ευρωπαϊκών εταιρειών στο Ιράν.

Τελευταίο «κρούσμα» η ιταλική ενεργειακή εταιρεία ΕΝΙ, που δύο 24ωρα μετά τις δηλώσεις Αχμαντινετζάντ, ανακοίνωσε ότι δε θα ανανεώσει τις επενδύσεις της σε τρία κοιτάσματα φυσικού αερίου στο Ιράν. Η ΕΝΙ (της οποίας το 30% ελέγχεται από την εκάστοτε ιταλική κυβέρνηση) σχεδόν ανοιχτά αναφέρθηκε στο ότι δέχεται πιέσεις από την ηγεσία Μπερλουσκόνι. Επίσης, υπονόησε ότι η επίθεση που δέχεται από την ΕΕ για «αθέμιτο ανταγωνισμό», επειδή ελέγχει δύο αγωγούς αερίου καθώς και την εξαγωγή του προς την Ευρώπη, σχετίζεται και με το γεγονός ότι διατηρεί επενδύσεις στο Ιράν.

Πριν την ΕΝΙ, τον τερματισμό της δραστηριότητάς της στο Ιράν στα μέσα του 2010 ανακοίνωσε η γερμανική «Siemens» ενώ έχουν, ήδη, διακόψει την, εκεί, λειτουργία τους οι ευρωπαϊκές τράπεζες: Deutsche Bank, Commerzbank, USB AG, Credit Suisse. Η «έξοδος» ευρωπαϊκών κεφαλαίων θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι πιέζει την ιρανική ηγεσία περισσότερο από την επιτάχυνση της ανάπτυξης σε χώρες του Κόλπου αμερικανικών αντιεροπορικών συστοιχιών «Patriot», όπως ανακοινώθηκε στις αρχές της βδομάδας.

Ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι γιορτασμοί για την 31η επέτειο από την επιστροφή του Ρουχολάχ Χομεϊνί στο Ιράν, το καθεστώς της Ισλαμικής δημοκρατίας βρίσκεται διχασμένο. Είναι προφανές ότι το ρήγμα που άνοιξε η αμφισβητούμενη εκλογική επικράτηση του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ δεν έχει επουλωθεί και δε φαίνεται κάτι τέτοιο να μπορεί να συμβεί άμεσα. Οι επικεφαλής της λεγόμενης «μεταρρυθμιστικής» πτέρυγας του καθεστώτος, στηριζόμενοι στην απολύτως δικαιολογημένη λαϊκή εκτεταμένη δυσαρέσκεια, επιμένουν στην αναγκαιότητα «μεταρρυθμίσεων» που θα «δώσουν τέλος στις στρεβλώσεις της Ισλαμικής Επανάστασης».

Τα πράγματα, μάλλον, περιπλέκονται περισσότερο καθώς το καθεστώς έχει απαντήσει με σκληρή καταστολή και εκτελέσεις που «έθρεψαν» μεγαλύτερη ριζοσπαστικοποίηση μεταξύ των διαδηλωτών. Γίνεται ολοένα περισσότερο εμφανές ότι μερίδα του κόσμου που διαδηλώνει, θέτει αιτήματα που ξεπερνούν τους στόχους των «μεταρρυθμιστών», όπως είναι η ανατροπή της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Το διεκδικητικό πλαίσιο Μουσαβί - Καρουμπί μοιάζει να μην μπορεί να «περιορίσει» στο πλαίσιο του συστήματος τη λαϊκή οργή παρά τις εκκλήσεις περί «συνταγματικότητας» και αυτό ανησυχεί και τις δύο πτέρυγες του καθεστώτος, αποδεικνύοντας, ταυτόχρονα, και τα πεπερασμένα όρια της «μεταρρυθμιστικής» αντιπολίτευσης, που, όπως φαίνεται πια ξεκάθαρα, ζητούσε και ζητά «ανάσες σωτηρίας» για το καθεστώς.

Η πιθανότητα η όποια αλλαγή στάσης, έστω και ως ελιγμός, σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα να εκφράζει μια προσπάθεια της κυβερνώσας πτέρυγας (που δέχτηκε πυρά και για το χειρισμό του συγκεκριμένου ζητήματος από την αντιπολίτευση που την κατηγόρησε για ριψοκίνδυνους λεονταρισμούς για εσωτερική κατανάλωση) να διευκολύνει μια «εσωτερική αποκλιμάκωση» δε θα πρέπει να αποκλείεται.Πόσο μάλλον, αν πρόκειται για πραγματική αλλαγή στάσης, που θα ικανοποιήσει τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις οι οποίες, φυσικά, ως αντάλλαγμα δε θα είχαν πρόβλημα να «κάνουν τα στραβά μάτια» απέναντι στην σκληρή καταστολή της όποιας λαϊκής αντίδρασης.

Με δεδομένο το τεράστιο ενδιαφέρον των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για το Ιράν, τα επόμενα «επεισόδια» του συγκεκριμένου σήριαλ αναμένονται με αγωνία. Εκτός της γεωστρατηγικής του θέσης, στην καρδιά της, κατά Μπρεζίνσκι, Ευρασίας, το Ιράν είναι η τρίτη, στον κόσμο, χώρα σε πετρελαϊκά αποθέματα και η δεύτερη σε αποθέματα φυσικού αερίου. Ο έλεγχος του ενεργειακού πλούτου και των δρόμων του, που οι συντομότεροι διασχίζουν το Ιράν, είναι απροκάλυπτα εδώ και χρόνια «μήλον της Εριδος».

Η αντιπαράθεση γίνεται ακόμη σκληρότερη καθώς η ιρανική ηγεσία, διά μέσου κυρίως θρησκευτικών διόδων, επεδίωξε και κατάφερε ν' αναδειχθεί σε περιφερειακή δύναμη που επηρεάζει τις εξελίξεις στη λεγόμενη «ευρεία Μέση Ανατολή». Ο έμμεσος έλεγχός της, διά της σύγκρουσης ή της συνεργασίας, παραμένει πάντα στόχος των ιμπεριαλιστών. Και φυσικά, στο βωμό των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων από τη μία και των περιφερειακών φιλοδοξιών του ιρανικού καθεστώτος, είτε ως κυβερνητική «συντηρητική» πτέρυγα είτε ως «μεταρρυθμιστική» εξισορροπητική αντιπολίτευση, θυσιάζεται ο ιρανικός λαός, τα δικαιώματά του και η, βαμμένη στο αίμα, αγανάκτησή του.