Σε πράξη εξαγνισμού της επίσημης Εκκλησίας, για τη στάση της στα διάρκεια της γερμανικής κατοχής 1941-1944, αλλά και μετέπειτα, εξελίχθηκε η εκδήλωση για τη συμμετοχή της Εκκλησίας στην Εθνική Αντίσταση, που διοργάνωσε την Κυριακή στο Μέγαρο Μουσικής η Ιερά Σύνοδος. Ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος χρησιμοποίησε τη συμβολή του λαϊκού κλήρου, αλλά και ορισμένων ιεραρχών στον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης, για να προσδώσει συνολικά στην Εκκλησία τέτοια χαρακτηριστικά, ενώ δε δίστασε να αναδείξει τους τότε αρχιεπισκόπους, Χρύσανθο και στη συνέχεια Δαμασκηνό, σε πρωτομάρτυρες της Εθνικής Αντίστασης, διαστρεβλώνοντας κατάφωρα τα ιστορικά γεγονότα.

Στην εκδήλωση έγινε παρουσίαση ειδικού αφιερωματικού τόμου με τίτλο «Μνήμες και μαρτυρίες από το '40 και την Κατοχή». Την παρουσίαση του βιβλίου έκαναν ο πρωτοπρεσβύτερος και καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Γεώργιος Μεταλληνός, ο Μ. Γλέζος, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Γ. Μπαμπινιώτης, ο αρθρογράφος και σύμβουλος εκδόσεων Χρ. Πασαλάρης και ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Βλ. Φειδάς.

Ενα μεγάλο μέρος της ομιλίας του αρχιεπισκόπου, διάρκειας περίπου μιάμιση ώρας, αφιερώθηκε στους κατοχικούς αρχιεπισκόπους Χρύσανθο και Δαμασκηνό, ενώ αναφορά έκανε στην αντιστασιακή δράση, τόσο του Αυγουστίνου Καντιώτη, μετέπειτα Φλωρίνης, όσο και στον Ιερώνυμο, μετέπειτα αρχιεπίσκοπο της δικτατορίας. Ειδική αναφορά έκανε στους ΕΑΜίτες μητροπολίτες Κοζάνης και Ηλείας, για τους οποίους, όπως είπε, η Ιεραρχία, με πρόσφατη απόφασή της, «προέβη στην πλήρη ηθική αποκατάστασή τους». Ειδικότερα, σημείωσε: «Σε καμία χώρα της κατεχόμενης Ευρώπης δεν υπήρξαν ιεράρχες σαν τον Ηλείας Αντώνιο και τον Κοζάνης Ιωακείμ, που ανέβηκαν στο βουνό από την αγάπη προς την πατρίδα και προτίμησαν να συγκακοποιηθούν με τα αγωνιζόμενα παιδιά του λαού, κάτω από τη σημαία του αντιστασιακού ΕΑΜ που δρούσε στις περιοχές τους, ενθαρρύνοντας με την παρουσία τους τα μαχόμενα τέκνα της πατρίδας». Με την αναφορά του αυτή, ο αρχιεπίσκοπος, στον όρο «αντιστασιακό ΕΑΜ», μαζί με την επισήμανση που έκανε στη συνέχεια ότι «και οι δύο ανέβηκαν στο βουνό σε μια δύσκολη καμπή της εθνικής μας περιπέτειας, πάντως όμως στη διάρκεια της Κατοχής και πριν από την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων», άφησε να εννοηθεί ότι η Εκκλησία δεν αλλάζει τη στάση της για όσα ακολούθησαν στη συνέχεια.

Στην εκδήλωση, που κράτησε τέσσερις ώρες, παρευρέθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος, ο υπουργός Παιδείας Π. Ευθυμίου, ο οποίος απηύθυνε και χαιρετισμό, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρ. Σαρτζετάκης, ο πρώην πρωθυπουργός Γ. Ράλλης, ο υφυπουργός Εξωτερικών Γρ. Νιώτης. Παρευρέθηκαν επίσης ο αρχιεπίσκοπος ΚύπρουΧρυσόστομος και ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, καθώς και πολλοί ιεράρχες και κληρικοί. Στο τέλος της εκδήλωσης, έγινε απονομή τιμητικών διακρίσεων σε αντιστασιακούς κληρικούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται στον τόμο που εκδόθηκε, 168 κληρικοί είτε έπεσαν σε μάχες είτε εκτελέστηκαν.