Τρίτη 16 Νοέμβρη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 28
Θέατρο
Κριτική θεάτρου

 

«Κραυγή» στο «Νέο Ελληνικό Θέατρο»

Η σκηνή του «Νέου Ελληνικού Θεάτρου» του Γιώργου Αρμένη για δεύτερη χρονιά γίνεται μια στοργική στέγη για τα θεατρικά όνειρα του Θόδωρου Γράμψα. Ο Θ. Γράμψας, από τους πιο ταλαντούχους ηθοποιούς της γενιάς του στο Θέατρο Τέχνης, ανήσυχος καλλιτέχνης, δοκίμασε να γράψει θέατρο και ευστόχησε τόσο που βραβεύτηκε. Δοκιμάστηκε στη σκηνοθεσία, με αξιόλογα από την αρχή αποτελέσματα Πέρσι, με την ομάδα του «Πράξη Επτά», ξαναδοκιμάστηκε σκηνοθετικά με ένα αριστούργημα του παγκόσμιου θεάτρου, τη «Δεσποινίδα Τζούλια» του Στρίντμπεργκ, ερμηνεύοντας παράλληλα το ρόλο του Ζαν. Η ποιοτική, πολύ ενδιαφέρουσα ερμηνευτική άποψη (σκηνοθετικά και υποκριτικά) της παράστασης αυτής (επαναλαμβάνεται και φέτος στο «Νέο Ελληνικό Θέατρο»), του έδωσε «διαβατήριο» για μια δεύτερη σκηνοθεσία, με το σπουδαίο αλλά και «δύσβατο» έργο του Τένεσι Ουίλιαμς «Κραυγή». Ενα έργο αυτοβιογραφικής οδύνης του μεγάλου, «καταραμένου» ποιητή του αμερικανικού θεάτρου. Η «Κραυγή» παρουσιαζόμενη εναλλάξ με την «Τζούλια», καταδεικνύει στον προσεχτικό θεατή και των δύο παραστάσεων, αφ' ενός, τις «συγγένειες» του «πυρήνα» της στριντμπεργκικής δραματουργίας με εκείνης του Ουίλιαμς, τη μεγάλη επίδραση του Στρίντμπεργκ στη δραματουργία του Ουίλιαμς και, αφ' ετέρου, το «διάλογο» του Θ. Γράμψα με τα δύο αυτά έργα. Ενας διάλογος εσωτερικός με το έργο των δύο δημιουργών, που προσπαθεί να ανακαλύψει μέσα από αυτό τα αίτια της τυραννισμένης ψυχής τους. Να αφουγκραστεί τις λεπτές αποχρώσεις, τους τόνους και τους σπασμούς της υπαρξιακής αγωνίας τους και του τραυματικού ψυχισμού τους - στοιχεία κυρίαρχα στο έργο τους. Να ασκηθεί με την ψυχογραφική τους αλήθεια. Να αναλογιστεί τα μεγέθη και την πολυμορφία της ανθρώπινης τραγωδίας και να «συνομιλήσει» επί σκηνής, χαμηλόφωνα, στοχαστικά, αισθαντικά, με την εξαίσια ποίηση τής ωμά ρεαλιστικής γραφής τους και να αναδείξει τις ομοιότητές τους. Αυτό ακριβώς είναι το πιο σημαντικό επίτευγμα των δύο παραστάσεων του Θ. Γράμψα.

Η «Κραυγή» (παρουσιάστηκε στο Μπροντγουέι το 1973), είναι η τρίτη γραφή ενός έργου -οδύνης του Ουίλιαμς για το θάνατο του εραστή του. Μια σπαραχτική κραυγή της υπαρξιακής πτώσης του από την αβάσταχτη μοναξιά, τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, παρότι το συγγραφικό άστρο του μεσουρανούσε. Εργο - παραλήρημα μιας πονεμένης, από τη νιότη της, ζωής, ενός ανθρώπου που πλήρωσε ακριβά το κίβδηλο «αμερικάνικο όνειρο» για επαγγελματική επιτυχία και τη δίψα του για λίγη ευτυχία. Παραλήρημα ελλειπτικό, υπονοηματικό, του οποίου τη «σκυτάλη» παίρνουν δύο πρόσωπα, ο Φέλιξ και η Κλερ. Ο Ουίλιαμς, ουσιαστικά μονολογεί, είτε ως Φέλιξ (θεατρικός συγγραφέας) είτε κρυμμένος πίσω από την Κλερ (ηθοποιός, ναρκομανής, αδελφή του Φέλιξ). Ο Φέλιξ (ρόλος που κατάγεται από τον επίσης αυτοβιογραφικό Τομ του «Γυάλινου κόσμου») είναι η λογική λειτουργία, το κοινωνικό «προσωπείο» και «φαίνεσθαι» του Ουίλιαμς. Η Κλερ μορφοποιεί το «είναι» του, φορά το «προσωπείο» όλων των πληγών του: Των τραυματικών οικογενειακών βιωμάτων του, της έγκλειστης σε ψυχιατρείο αδελφής του, του παραλογισμένου από το θάνατο του εραστή του ομοφυλοφιλικού πάθους του, της θανάσιμης εξάρτησής του από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Ο Ουίλιαμς, με αυτό το διαλογικό, εξομολογητικό, αυτογνωσιακό μονόλογο, στροβιλίζεται πάνω στις ανοιχτές, αθεράπευτες πληγές της ψυχής και της ζωής του, βαθαίνοντάς τες.

Ο Θ. Γράμψας, με τη συμβολή της θεατρικά εύγλωττης μετάφρασης του Γρηγόρη Παπαδογιάννη, διέγνωσε απολύτως το μονολογικό υπόβαθρο του έργου, την ωμή αλήθεια και ταυτόχρονα τη συμβολικότητα των προσώπων, τη σπαρακτικά εξομολογητική ποίησή του και στο «δρόμο» αυτό ώθησε τους συνεργάτες του. Η γνωστή εξαίρετη ζωγράφο-χαράκτρια Ρουμπίνη Σαρελάκου, η οποία έκανε την «παρθενική» σκηνογραφική-ενδυματολογική εμφάνισή της με την «Κραυγή», φιλοτεχνώντας το σκηνικό στο δάπεδο. Πρόκειται για ένα θαυμάσιο επιδαπέδιο πίνακα ζωγραφικής, με βαθιά γεώδη χρώματα, που αφαιρετικά και συμβολικά συνοψίζει τα «κομμάτια και θρύψαλα» της ζωής και της ψυχής του Ουίλιαμς, που ολοκληρώνεται με τα αρμόζοντα, καλαίσθητα κοστούμια Ηχους «σκοτεινούς», υποβλητικούς συνέθεσε ο Δημήτρης Ιατρόπουλος κι εκφραστική κίνηση δίδαξε η Βάλια Παπαχρήστου. Ο σκηνοθέτης δούλεψε ατμοσφαιρικά και μουσικά με το λόγο και το συναίσθημα των ηθοποιών. Με πιανίσιμο στην ερμηνεία του αισθαντικού Αιμίλιου Χειλάκη, με πιάνο, φορτίσιμο και κρεσέντο στην εκφραστικότατη, ψυχοσωματικά «νευρώδη» ερμηνεία της Βάνας Πεφάνη.


ΘΥΜΕΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ