Σε θερμοκήπιο για την καλλιέργεια των αποσταθεροποιητικών σεναρίων της αμερικανικής διπλωματίας έχει μετατραπεί τις τελευταίες μέρες η Αθήνα, καθώς το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών έχει αναλάβει υπό την αιγίδα του ή συμμετέχει σε συνέδρια, τα οποία προετοιμάζουν το έδαφος για τις ανακατατάξεις στην περιοχή.

Ετσι, λοιπόν, στην Ελλάδα βρέθηκαν χτες ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας, Ιλιρ Μέτα και Πασκάλ Μίλο, αντίστοιχα, προκειμένου να συμμετάσχουν σε συνέδριο που διοργανώνει στο Καβούρι το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, με θέμα το ρόλο των μειονοτήτων και της Αλβανίας στα Βαλκάνια, υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων στο Κόσσοβο, στην Αλβανία, στη Γιουγκοσλαβία, και του νέου σκηνικού που διαμορφώνεται στις σχέσεις μεταξύ των χωρών της Βαλκανικής και κυρίως της Σερβίας με την Αλβανία και το Μαυροβούνιο.

Με την ευκαιρία της επίσκεψής του στην Αθήνα, ο Αλβανός πρωθυπουργός συναντήθηκε χτες με τον Ελληνα ομόλογό του Κ. Σημίτη. Στο συνέδριο στο Καβούρι συμμετείχαν και οι πρεσβευτές της Ελλάδος στις βαλκανικές χώρες, καθώς επίσης ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Ενωσης των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου, Ιμπραήμ Ρουγκόβα, ο υπό παραίτηση πρόεδρος της Βουλής της ΠΓΔΜ, Σάβο Κλίμοφσκι, ο αρχηγός του πρώην «Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου» (UCK), Χασίμ Θάτσι, όπως και εκπρόσωποι από το Μαυροβούνιο.

Οι συζητήσεις του συνεδρίου στο Καβούρι ήταν «κλειστές» για τον Τύπο. Μετά το τέλος των συζητήσεων, αξίζει να σημειωθεί ότι ο Χ. Θάτσι σε συνέντευξη Τύπου «ζήτησε» από τη διεθνή κοινότητα να μεσολαβήσει μεταξύ Κοσσόβου και Βελιγραδίου.

Το συνέδριο στο Καβούρι και η εμπλοκή του υπουργείου Εξωτερικών σε αυτό προκάλεσε αντιδράσεις από στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τα οποία κατηγόρησαν την κυβέρνηση για άσκηση μυστικής διπλωματίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών, μετά τη συνάντηση που είχε χτες με τον πρωθυπουργό, απάντησε στις κατηγορίες της ΝΔ, υπερασπιζόμενος την πολιτική της κυβέρνησης, την οποία χαρακτήρισε «πετυχημένη» και κάλυψε απόλυτα τους συνεργάτες του, όπως τον Αλεξ Ρόντος, ο οποίος έχει, κατά τις υπάρχουσες πληροφορίες, άμεση εμπλοκή στην οργάνωση του συνεδρίου στο Καβούρι. Μάλιστα, ο Γ. Παπανδρέου υποστήριξε ότι η ΝΔ για δικούς της μικροκομματικούς λόγους πρόκειται τις επόμενες βδομάδες να κλιμακώσει τις επιθέσεις της στις επιλογές της κυβέρνησης για την εξωτερική πολιτική.

Η Ελλάδα είναι υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των χωρών της Βαλκανικής, αρκεί να ικανοποιούνται δύο βασικές αρχές: η ακεραιότητα των κρατών μέσα στα υφιστάμενα σύνορα και η ύπαρξη δημοκρατικών κοινωνιών, μέσα στις οποίες θα προστατεύονται τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα.

Με αυτά τα λόγια, ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Παπανδρέου, περιέγραψε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η ελληνική εξωτερική πολιτική τις προκλήσεις της εποχής στη Βαλκανική Χερσόνησο. Ο Γ. Παπανδρέου συμμετείχε ως ομιλητής στο τριήμερο συνέδριο με θέμα «Ο νέος γεωπολιτικός ρόλος της Ελλάδας», που οργανώνει το Ιδρυμα Κόκκαλη σε συνεργασία με την αμερικανική εταιρία πολιτικών μελετών RAND. Επίκεντρο των εργασιών του συνεδρίου αποτελούν οι πρόσφατες εξελίξεις και προοπτικές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο, όπως επίσης και το πλέγμα των πολιτικο-οικονομικών σχέσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Κατά την τελετή έναρξης απηύθυνε χαιρετισμό ο δήμαρχος του Βελιγραδίου, Μίλαν Πρότιτς, σχολιάζοντας τις πρόσφατες εξελίξεις στη Σερβία. Από πλευράς Ελλάδας, εκτός από τον υπουργό Εξωτερικών, στο συνέδριο μίλησε και ο υπουργός Ανάπτυξης Ν. Χριστοδουλάκης, με θέμα τις αναπτυξιακές προοπτικές του νέου γεω-οικονομικού σκηνικού. Ακρως διαφωτιστικές για τους προβληματισμούς που αναπτύσσονται για το μέλλον της περιοχής ήταν και οι συζητήσεις που έγιναν από τους συνέδρους, αφήνοντας να πλανάται στον αέρα ο προβληματισμός για το αν είναι δυνατό να υπάρξει σταθερότητα στην περιοχή χωρίς την ανεξαρτητοποίηση του Κοσσόβου.

Στην ομιλία του, πάντως, ο Γ. Παπανδρέου σημείωσε ότι βρισκόμαστε σε μια ενδιαφέρουσα εποχή σοβαρών προκλήσεων και ευκαιριών. «Η ευκαιρία για τους Βαλκάνιους», είπε ο υπουργός, «είναι για οικονομική ανάπτυξη, συνεργασία και ολοκλήρωση... Αυτό το όραμα για τη δημιουργία μιας νέας εικόνας στην περιοχή εκδηλώνεται με το ξεπέρασμα των τελευταίων προκλήσεων, και τα βαλκανικά κράτη βρίσκονται στη θέση για μετάβαση προς την ενοποίηση μέσα στο ευρύτερο σύνολο της ευρωπαϊκής οικογένειας». Και ο υπουργός τόνισε: «Ο ρόλος της Ελλάδας για την επίτευξη αυτού του σκοπού μπορεί να είναι πολύ μεγάλος».

Απαντώντας σε ερωτήσεις συνέδρων, ο Γ. Παπανδρέου επανέλαβε ότι η Ελλάδα είναι κατά της αλλαγής των συνόρων, ωστόσο, σημείωσε ότι αν το Μαυροβούνιο και η Σερβία επιθυμούν τη διάλυση της Ομοσπονδίας, κανείς δεν μπορεί να έχει λόγο. Για την περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου, ο Γ Παπανδρέου προέβλεψε ότι θα απαιτηθεί η μακρά παρουσία των ειρηνευτικών δυνάμεων, πριν σταθεροποιηθεί η περιοχή.

Ερωτώμενος αν η Αθήνα θα κάνει μια ακόμη «θαρραλέα» κίνηση, αποδεχόμενη την εταιρική σχέση της Τουρκίας με την ΕΕ, ο Γ. Παπανδρέου είπε ότι «η εταιρική σχέση θα ήταν για την Αθήνα φυσική κατάληξη της συμφωνίας του Ελσίνκι». Ωστόσο, πρόσθεσε, η ΕΕ θέτει προϋποθέσεις και πολιτικά κριτήρια, τα οποία εφαρμόζονται για όλες τις υποψήφιες χώρες. Ενα από αυτά είναι και οι σχέσεις καλής γειτονίας που θα πρέπει να έχει το υποψήφιο μέλος με τις χώρες που συνορεύει.