Δυο διαμετρικά αντίθετες ενέργειες έγιναν και γίνονται στα Βαλκάνια. Είναι αρκετά αποκαλυπτικές για να κατανοηθούν σκοποί και προθέσεις. Η μια ενέργεια συνέβη στο διήμερο 25-26 Νοέμβρη στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία του ΚΚΕ. Ηταν μια βαλκανική συνάντηση κομμάτων και μη κυβερνητικών φορέων κι οργανώσεων όλων των βαλκανικών χωρών. Το σημαντικό είναι ότι κάθε χώρα αντιπροσωπεύτηκε με πάνω από μια οργανώσεις, με κορύφωση τη Βουλγαρία που είχε εφτά αντιπροσωπείες διαφορετικών φορέων. Αυτό σημαίνει ότι συναντήθηκαν πλήθος διαφορετικών απόψεων και προσεγγίσεων κάθε χώρας.

Θέμα αυτής της συνάντησης ήταν η συνεργασία των βαλκανικών χωρών σε ισότιμη βάση κι αμοιβαίο σεβασμό κι η αποχώρηση του ΝΑΤΟ από τα Βαλκάνια. Η συνάντηση φάνηκε να διαπερνάται από το ίδιο εκείνο ενωτικό πνεύμα που έδειξε ο ελληνικός λαός στα γεγονότα της προδοσίας του Αμπ. Οτσαλάν, των νατοϊκών βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία και της επίσκεψης του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον στην Αθήνα. Οπως και τότε έτσι και στη διαβαλκανική συνάντηση ο τίτλος «Ενιαίο Αντιιμπεριαλιστικό Μέτωπο» εξέφρασε τη θέληση των αντιπροσώπων. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε μια διαπίστωση κι ένα συμπέρασμα.

Η διαπίστωση είναι ότι αντίθετα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, σήμερα, διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και πολιτικές απόψεις σε κάθε βαλκανική χώρα τείνουν σταθερά σε μια εθνική σύγκλιση. Αυτή φαίνεται να ωριμάζει μέσα από μια σταθερή διάλυση των αυταπατών που είχε μεγάλο μέρος αυτών των λαών. Η ευρω-ατλαντική συμμαχία του ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ κι η υπαρκτή Ευρωπαϊκή Ενωση του κεφαλαίου και του μιλιταρισμού φάνηκαν όλο και περισσότερο ως απειλητικοί δυνάστες. Στη θέση των ωραίων λόγων περί ελευθερίας, δημοκρατίας και οικονομικής ευημερίας των λαών, φάνηκε η εθνική και οικονομική υποδούλωση στο διεθνές ιμπεριαλιστικό κεφάλαιο και στη σιδερόφραχτη μιλιταριστική του μηχανή. Φάνηκαν κι οι νέες μετασοβιετικές δυτικόδουλες κυβερνήσεις να εκλιπαρούν ξεδιάντροπα μια θέση σκύλου στα πόδια των νέων αφεντικών.

Το συμπέρασμα είναι ότι αυτές οι διαπιστώσεις αφυπνίζουν συνειδήσεις εθνικού χρέους και ωθούν σταθερά στην αφύπνιση τους βαλκανικούς λαούς. Το σημαντικότερα είναι ότι βλέπουν την εθνική τους αξιοπρέπεια μέσα από μια διαβαλκανική συνεργασία, μέσα από έναν πηγαίο τίμιο εθνισμό, κόντρα στον εθνικιστικό εκφυλισμό, που επιβάλλουν τα διεθνή ιμπεριαλιστικά κέντρα του κεφαλαίου.

Η άλλη ενέργεια είναι η εξελισσόμενη στις μέρες μας διεξαγωγή ενός περίεργου ονομαζόμενου συνεδρίου στην Αθήνα με καταρχήν πρωτοβουλία ενός βασικού στελέχους του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών. Λέγεται «καταρχήν» διότι στη συνέχεια και μετά από γενική κατακραυγή κατά της ποιότητας του εν λόγω στελέχους από την πολιτική κοινή γνώμη, κι όχι μόνο, μετονομάστηκε αυτή η πρωτοβουλία ως προερχόμενη από αμερικανικό πανεπιστήμιο. Το περίεργο αυτό συνέδριο έχει ως αντικείμενό του τα γεγονότα και τη μελλοντική εξέλιξη στα Βαλκάνια. Επίσης περίεργο είναι ότι στον πυρήνα αυτής της εξέλιξης βρίσκεται ο αλβανικός μεγαλοϊδεατισμός.

Στο πλαίσιο αυτών των περίεργων ενεργειών υπήρξε και το πρόσφατο δημοσίευμα αμερικανικής εφημερίδας που ανέφερε διαρρεύσασα πληροφορία του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, ότι οι ΗΠΑ θεωρούν την Αλβανία ως τον κύριο στρατηγικό τους σύμμαχο στα Βαλκάνια κι ότι θεωρούν ως αναγκαία την αλλαγή των συνόρων μεταξύ των βαλκανικών κρατών. Πέρα από την προβοκατόρικη αυτή δημοσίευση, που προφανώς θέλει να ανιχνεύσει τυχόν αντιδράσεις στα Βαλκάνια, γίνεται εμφανής η αλυσίδα των αμερικανικών προθέσεων. Πέρα των πολλαπλών σεναρίων για τα Βαλκάνια που βρίσκονται στα συρτάρια του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ. Είναι φανερός ο κίνδυνος μιας ενδοβαλκανικής πολεμικής εμπλοκής, που τα πολεμικά γεγονότα στη Γιουγκοσλαβία θα μοιάζουν με παιχνίδι. Οι άθλιοι της Αλβανίας παραμένουν ως το πιο επικίνδυνο πιόνι των ευρω-ατλαντικών συμφερόντων. Το θέμα είναι η αποτρεπτική δύναμη της σύμπραξης των βαλκανικών λαών. Η πρωτοβουλία του ΚΚΕ υπήρξε πράγματι μια σημαντική ενέργεια προς αυτήν την κατεύθυνση.