Η Ηρακλειά και η Σχοινούσα είναι δύο πανέμορφα νησάκια των 100 κατοίκων το πολύ, που αποτελούν ένα μικρό μόνο δείγμα της παραδεισένιας ομορφιάς που κρύβει αυτή η χώρα. Τα δύο νησιά, μαζί με τα Κουφονήσια, τη Δονούσα και την Κέρο, αποτελούν μέλος του συμπλέγματος των Μικρών Ανατολικών Κυκλάδων, που εκτείνονται ανάμεσα στη Νάξο και την Αμοργό.

Τα κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά, το ήρεμο τοπίο, οι χρυσές αμμουδιές, θα κάνουν τις διακοπές σας αξέχαστες. Και το πιο σημαντικό απ' όλα: στα νησιά αυτά δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα, πέραν δύο ή τριών αγροτικών. Μάλιστα, στην Ηρακλειά, από τα δύο αυτοκίνητα που είδαμε, το ένα ήταν του παπά του χωριού.

Εμείς βρεθήκαμε εκεί το Σεπτέμβρη και σας προτείνουμε με την πρώτη ευκαιρία να τα επισκεφτείτε, ακόμα και Χριστούγεννα ή Πάσχα. Τις μέρες που στο νησί έχει πανηγύρι το γλέντι κρατάει ως το πρωί.

Σχεδόν όλα τα νησιά του συμπλέγματος των Ανατολικών Κυκλάδων ήταν κατοικημένα την Προϊστορική Εποχή και τα περισσότερα αποτελούσαν κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού, με σημαντικότερο κέντρο, τη νήσο Κέρο. Από εκεί προέρχονται σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, κυρίως ειδώλια. Σήμερα το νησί είναι ακατοίκητο.

Κατά τη Ρωμαϊκή Εποχή η Δονούσα, όπως και άλλα νησιά, αποτελούσε χώρο εξορίας, ενώ το Μεσαίωνα, νησιά όπως η Ηρακλειά, η Δονούσα και τα Κουφονήσια, αποτέλεσαν καταφύγια για τους πειρατές.

Το νησί των κέδρων. Είναι το δυτικότερο από τα νησάκια του συμπλέγματος. Το νησί, έχει ένα δρόμο που συνδέει τους δύο οικισμούς, τον Αγ. Γεώργιο στο λιμάνι και την Παναγιά ή Πάνω Μεριά. Οι δύο αυτοί οικισμοί αποτελούν μια κοινότητα 100 κατοίκων, που ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, την αλιεία και τη μελισσοκομία. Στο νησί οι αποστάσεις καλύπτονται με τα πόδια, αφού η μεγαλύτερη απόσταση από τον έναν οικισμό στον άλλο είναι μόλις μισή ώρα. Αν σκέφτεστε να πάρετε και το αυτοκίνητό σας μαζί, ίσως θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε.

Στην Ηρακλειά, αξίζει να επισκεφτείτε το Σπήλαιο του Αγ. Ιωάννη, με τους υπέροχους σταλακτιτικούς σχηματισμούς, το οποίο αν και δεν έχει αξιοποιηθεί τουριστικά είναι παγκοσμίως γνωστό. Το Σπήλαιο, απέχει μια ώρα από την Παναγιά, από μονοπάτι - γιατί φυσικά δρόμος δεν υπάρχει-, ακολουθώντας τα σημάδια που έχουν βάλει οι ντόπιοι. Πάντως, για καλό και για κακό, πάρτε και έναν οδηγό μαζί για να μη χαθείτε στο δρόμο, φακούς, νερό και ξεκινήστε νωρίς το πρωί.

Φτάνοντας στο σπήλαιο, μην περιμένετε να βρείτε καμιά είσοδο, πέρα από μια στενή τρύπα, γιατί όπως είπαμε, το σπήλαιο είναι ανεκμετάλλευτο τουριστικά. Αυτό όμως σε τίποτα δεν εμπόδισε μερικούς «ανεγκέφαλους» επισκέπτες, να πριονίσουν τους σταλακτίτες και να τους μεταφέρουν στα σπίτια τους για σουβενίρ.

Εμείς μπήκαμε από μια στενή τρύπα και μπουσουλώντας, φτάσαμε στον προθάλαμο του σπηλαίου. Ανάψαμε τους φακούς μας και με τον οδηγό μας το Δημήτρη, προχωρήσαμε στο εσωτερικό του σπηλαίου. Γλιστρούσε παντού και έπρεπε να προσέχουμε πού πατάμε, ενώ η υγρασία σε διαπερνούσε. Το θέαμα μοναδικό: σταλακτιτικοί σχηματισμοί εκτείνονταν από την κορυφή μέχρι το δάπεδο. Το σπήλαιο διαθέτει πολλά δωμάτια που δεν είναι όλα προσβάσιμα λόγω της ολισθηρότητας αλλά και του δύσβατου του χώρου. Με την καθοδήγηση όμως του Δημήτρη και προσεκτικές κινήσεις, φτάσαμε σε μια αίθουσα που νόμιζες ότι βρίσκεσαι πάνω σε πλάκες σαπουνιού. Οσο και αν προσπαθώ, οι εικόνες δεν περιγράφονται.

Βγήκαμε με ανάμεικτα συναισθήματα, για το αν θα πρέπει να αξιοποιηθεί τελικά το σπήλαιο ή να παραμείνει ως έχει, λόγω της λεηλασίας που έχει υποστεί από τους επισκέπτες. Με τις σκέψεις αυτές, πήραμε το δρόμο του γυρισμού για την Παναγιά και από εκεί κατηφορίσαμε για την παραλία Λιβάδι. Ο ήλιος είχε ανέβει και ήδη μας είχε πιάσει η ζέστη για τα καλά. Ευτυχώς, όμως η θέα της παραλίας και των πρασινογάλαζων νερών μάς έφτιαξε τη διάθεση. Αν είστε συλλέκτες κοχυλιών, θα βρείτε πολύ όμορφα κοχύλια στην ξέρα, ενώ αν σας αρέσουν οι καταδύσεις, το νησί προσφέρεται. Στις άλλες παραλίες του νησιού, Αλιμιά και Καρβουνόλακκος θα πάτε με καϊκι.

Μην ξεχάσετε επίσης να επισκεφτείτε και το κάστρο.

Για φαγητό σάς συστήνουμε ντόπιο κατσικάκι κοκκινιστό ή όπως το προτιμάτε, άφθονο φρέσκο ψάρι, χταπόδι, καλαμάρι, κοπανιστή και ό,τι άλλο σας προτείνουν μη διστάσετε να το δοκιμάσετε.

Πριν φύγετε μην ξεχάσετε να πάρετε μέλι και τυρί.

Ανάμεσα στην Ηρακλειά και τα Κουφονήσια, βρίσκεται η Σχοινούσα, ένα εξίσου όμορφο και ήσυχο νησάκι, με υπέροχες παραλίες που απέχουν μόλις 15 λεπτά. Και εδώ υπάρχει ένας δρόμος που συνδέει το λιμάνι, τη Μεσερσίνη ή Μεσινιά με τη χώρα, που βρίσκεται ψηλά στο βράχο. Στο λιμάνι μένουν λίγες οικογένειες, που νοικιάζουν δωμάτια και έχει και δύο ταβέρνες. Και εδώ φυσικά το ψάρι είναι άφθονο.

Το νησί προσφέρεται για εξερεύνηση, φυσικά με τα πόδια, οι αποστάσεις είναι μικρές. Η χώρα, είναι γραφική, με την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική να δεσπόζει, τους ασβεστωμένους δρόμους με τους βασιλικούς και τις βουκαμβίλιες, τα παλιά καφενεία και ταβερνάκια που διατηρούν το παλιό στιλ με το μαγέρικο όπως ήταν παλιά, που σήμερα απεγνωσμένα αναζητούμε στου Ψυρρή.

Εμείς, γίναμε θαμώνες στην ταβέρνα της Κυράς Ποθητής. Μαγειρεύει υπέροχα και σας τη συνιστούμε, αν πάτε ποτέ προς τα εκεί. Ευχαριστηθήκαμε και ξινομυζήθρα που τη φτιάχνει μόνη της και μας έδωσε να πάρουμε και μαζί μας.

Στη χώρα υπάρχει και αρχαιολογικό μουσείο, στο οποίο εκτείθενται τα ευρήματα από τις ανασκαφές.

Οσο για μπάνιο, η Σχοινούσα διαθέτει πολλές επιλογές. Ανάλογα από πού φυσάει ο αέρας επιλέγετε τις παραλίες που επιθυμείτε να κολυμπήσετε. Εμείς από τις 7 παραλίες που κολυμπήσαμε μας άρεσε περισσότερο η Ψιλή Αμμος και το Φύκιο. Μπορείτε επίσης να κολυμπήσετε και στις δύο παραλίες στο λιμάνι. Τα νερά είναι κρυστάλλινα.

Η Ηρακλειά και η Σχοινούσα, απέχουν μόλις μια ώρα από τη Νάξο. Καθημερινά ο «Σκοπελίτης», το φέρι που συνδέει τα νησάκια αυτά ακτοπλοϊκώς μεταξύ τους, αλλά και με τη Νάξο και τα γύρω νησιά των Κυκλάδων, εκτελεί δρομολόγια, ενώ δύο φορές τη βδομάδα περνάει και το πλοίο της γραμμής. Το χειμώνα, σίγουρα αλλάζουν τα δρομολόγια. Πριν πάτε όμως πάρτε ένα τηλέφωνο το λιμεναρχείο Πειραιά και το λιμεναρχείο Νάξου, για να ενημερωθείτε για τα δρομολόγια.