Αλλαγή σελίδας για την Κολομβία μετά τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών; Ουδεμία. Ωστόσο, η προσπάθεια τόσο του εκλεγμένου Προέδρου και πρώην υπουργού Αμυνας της Κολομβίας Χουάν Μανουέλ Σάντος, όσο και της κυβέρνησης των ΗΠΑ να πείσουν τη διεθνή γνώμη ότι κάτι αλλάζει στην Κολομβία είναι εναγώνια. Και για το λόγο αυτό ύποπτη.

Καταρχήν, ο Σάντος εξελέγη Πρόεδρος με τις ψήφους μόλις του 30% του συνόλου των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, ενώ η συμμετοχή έφθασε μόλις το 45%. Προβάλλεται, ωστόσο, ότι ο Σάντος εκλέχτηκε με το «μεγαλύτερο αριθμό ψήφων που κέρδισε ποτέ υποψήφιος», καθώς στο δεύτερο γύρο των εκλογών έλαβε το διόλου ευκαταφρόνητο 69%.

Ο Σάντος την ευρύτατη νίκη την ερμήνευσε ως έγκριση της πολιτικής Ουρίμπε, κάνοντας συνάμα λόγο για σχηματισμό κυβέρνησης «εθνικής ενότητας»... Παράλληλα, αναφερόμενος στη μεγαλύτερη αντάρτικη οργάνωση, FARC (Επαναστατικές Ενοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας), ο Σάντος δήλωσε πως «επαναλαμβάνω ότι ο χρόνος έχει τελειώσει για τις FARC. Οι πολίτες της Κολομβίας γνωρίζουν πολύ καλά ότι ξέρω πώς να πολεμήσω τους αντάρτες».

Επίσης, στην ομιλία του, ο Σάντος «δεν αναφέρθηκε ούτε στους παραστρατιωτικούς ούτε στα θύματα του εμφυλίου», όπως σχολίασε ο Ιβάν Σεπέδα, εκπρόσωπος του Κινήματος των Θυμάτων των Κρατικών Εγκλημάτων, ο οποίος εξελέγη μέλος του Κογκρέσου με τον Εναλλακτικό Δημοκρατικό Πόλο προσθέτοντας: «Δεν είπε λέξη για την ειρήνη ή για μια επίλυση της σύρραξης μέσω διαπραγματεύσεων». Οσο για την έκκληση Σάντος, ώστε να υπάρξει μια «κυβέρνηση εθνικής ενότητας», ο Σεπέδα τόνισε ότι ο εκλεγμένος Πρόεδρος θέλει περισσότερο «ομοφωνία παρά εθνική ενότητα».

Αυτή, λοιπόν, την πολιτική τη «μία από τα ίδια», τα ΜΜΕ αλλά και διάφοροι «αναλυτές» την ερμηνεύουν ως «αλλαγή σελίδας» και αντικρούοντας επιχειρήματα «μια από τα ίδια ίσως και χειρότερα» προβάλλουν τον εκλεγμένο αντιπρόεδρο, τον πρώην συνδικαλιστή με «αριστερές καταβολές» Ανχέλινο Γκαρσόν, πρώην κυβερνήτη στην επαρχία Βάγιε ντελ Κάουκα, στο δυτικό τμήμα της χώρας. «Είναι υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της μάχης για τα δικαιώματα των εργαζόμενων», όπως δήλωσε ο Σάντος για τον συνυποψήφιό του, αξιοποιώντας το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος πολιτικός πέρασε οριστικά στο αντίθετο στρατόπεδο.

Και εάν αυτά αφορούν την «εμφύλια διαμάχη», η υπόθεση της εκλογής Σάντος ξεπερνά κατά πολύ τα σύνορα της Κολομβίας. Αξίζει ειδικής μνείας η υπόθεση παρακολούθησης του προέδρου και της κυβέρνησης του Εκουαδόρ που αποκαλύφθηκε στις αρχές της βδομάδας που πέρασε, από την εφημερίδα El Universo, όπου κορυφαίο στέλεχος της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας της Κολομβίας - (DAS), η οποία σημειωτέον αναφέρεται μόνο στην προεδρία, σε συνέντευξη που παραχώρησε ανέφερε ότι πράκτορες της DAS είχαν στήσει κέντρο παρακολουθήσεων στην πρωτεύουσα του Εκουαδόρ, Κίτο, των σταθερών και των κινητών τηλεφώνων του Προέδρου Ραφαέλ Κορέα και μελών της κυβέρνησης. Η αντίδραση της κυβέρνησης του Εκουαδόρ ήταν ακαριαία, καθώς ο Πρόεδρος Κορέα τόνισε ότι «εάν παρακολουθείται ο Πρόεδρος και η κυβέρνηση του Εκουαδόρ... και ο Πρόεδρος της Κολομβίας Ουρίμπε, αλλά και ο τότε υπουργός Αμυνας Χοσέ Μανουέλ Σάντος είχαν και έχουν πλήρη γνώση, το γεγονός αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για την αποκατάσταση των διμερών σχέσεων και θα μπορούσε να σημάνει την οριστική διακοπή των διπλωματικών σχέσεων», καταλήγοντας ότι πρόκειται για «ένα εξαιρετικά σοβαρό γεγονός, καθώς υπονομεύει την κυριαρχία, αλλά και την εσωτερική ασφάλειας της χώρας».

Επισήμως, η κυβέρνηση Ουρίμπε διαψεύδει το γεγονός. Ωστόσο, επιβεβαιώνεται η έκθεση του υπουργού Εσωτερικών και Δικαιοσύνης της Βενεζουέλας, Τάρεκ Ελ Αϊσάμι, που παρουσίασε την 29η Οκτώβρη 2009 στην εθνοσυνέλευση της χώρας του μετά από τα αλλεπάλληλα «περίεργα» υπονομευτικά επεισόδια κυρίως στα σύνορα των δύο χωρών. Ο Ελ Αϊσάμι παρουσίασε σειρά εγγράφων της DAS και τα οποία επιβεβαιώθηκαν τον Απρίλη εφέτος από στελέχη της DAS τα οποία μίλησαν στην τηλεοπτική εκπομπή Contravia της Κολομβίας, μίλησαν στο περιοδικό Semana, ή έκαναν ένορκες καταθέσεις στην υπόθεση που εξετάζει το Ανώτατο Δικαστήριο σε βάρος του Χόρχε Νογκέρα, πρώην διευθυντή της DAS.

Η DAS συντόνιζε τέσσερις επιχειρήσεις, τρεις εκ των οποίων στρέφονταν εναντίον κυβερνήσεων στη Λατινική Αμερική: την επιχείρηση Falcon (Βενεζουέλα), Salomon (Εκουαδόρ), Fenix (Κούβα) και Condor, με την τελευταία να έχει στόχο το «Ισλάμ» γενικά, σύμφωνα με όσα δήλωσε στην εκπομπή Contravia ένα από τα στελέχη της DAS. Η επιχείρηση της DAS εκτός συνόρων άρχισε πριν από τέσσερα χρόνια, εντάθηκε το 2008 και συνεχίστηκε με ακόμα περισσότερη δύναμη το 2009, ενώ ο συντονισμός των επιχειρήσεων Falcon, Salomon, Fenix και Condor γινόταν μέσω εταιρειών που λειτουργούσαν ως βιτρίνες, εκτός DAS. Oι επιχειρήσεις αυτές σύμφωνα και με καταθέσεις στελεχών της DAS ακόμη και στο Ανώτατο Δικαστήριο, χρηματοδοτήθηκαν από τη CIA, διαμέσου ενός προγράμματος συνεργασίας με την DAS, το οποίο προέβλεπε την καταβολή χρηματικών ποσών με αντάλλαγμα πληροφορίες, ενώ συνολικά οι πληροφορίες που συλλέγονταν από τις επιχειρήσεις φέρονται να αποστέλλονταν στην προεδρία της Κολομβίας, συμβούλους του προέδρου Αλβαρο Ουρίμπε, καθώς και τον Χουάν Μανουέλ Σάντος, τότε υπουργό Αμυνας και σήμερα εκλεγμένο πρόεδρο.

Οι παρακολουθήσεις δε σταματούν, όμως, στη Λατινική Αμερική, επεκτείνονται παντού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη ανακοίνωση Τύπου της κυβέρνησης της Κολομβίας με την ευκαιρία της συνάντησης του υπουργού Εξωτερικών και του Διευθυντή της DAS με τους πρέσβεις των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Κολομβία, συνεπώς και της Ελλάδας.

Σε αυτήν τη συνάντηση, η κυβέρνηση της Κολομβίας «ενημέρωσε» τους Ευρωπαίους πρέσβεις ότι από την έναρξη των διαπραγματεύσεων ειρήνης στη λεγόμενη «ζώνη κατάπαυσης του πυρός» στην Κολομβία, διαπιστώθηκαν «οι διευρυνόμενοι δεσμοί μεταξύ συγκεκριμένων ανθρώπων και ευρωπαϊκών οργανώσεων με μέλη των Ενόπλων Επαναστατικών Δυνάμεων Κολομβίας (FARC). Αυτό οδήγησε στην ανάγκη το κολομβιανό κράτος να αρχίσει να παρακολουθεί τα δίκτυα στην Ευρώπη που προσφέρουν στήριξη στη συγκεκριμένη παράνομη ένοπλη οργάνωση» ότι αυτή «η ανάγκη εξακολουθεί να είναι σε ισχύ».

Ως «αποδείξεις» των δεσμών, η κυβέρνηση της Κολομβίας ανέφερε τις δικαστικές διαδικασίες που έλαβαν χώρα στη Δανία ενάντια σε οργανώσεις όπως οι «Rebelion» (Εξέγερση) ή «Fighters and Lovers» (Μαχητές και Εραστές) ή η σύλληψη της λεγόμενης «Ειρήνης» στην Ισπανία. Σημειώνεται επίσης ότι η «υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας έχει συνεργαστεί και συνεργάζεται αμφίδρομα με τις μυστικές υπηρεσίες των χωρών - μελών της ΕΕ, μέσω της συνεχούς ανταλλαγής πληροφοριών, για τη στήριξη και τη νόμιμη άμυνα των συμφερόντων των κρατών στα ζητήματα ασφαλείας»... Οσο για τις πληροφορίες που διαθέτει η DAS, δηλώνει ότι αφορούν τη λεγόμενη «Ευρωπαϊκή Ομπρέλα» (δηλαδή οργανώσεων αλληλεγγύης με το αντάρτικο και το λαϊκό κίνημα στην Κολομβία) και αναφέρεται «σε στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί στην περίοδο 2004 και 2005». Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών της Κολομβίας έχει αποστείλει «πρόσκληση στον πρόεδρο της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ώστε να δημιουργηθεί η δυνατότητα, μια αντιπροσωπεία αυτής της Επιτροπής να επισκεφθεί την Κολομβία, για να γνωρίζει από κοντά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε αυτά τα θέματα».

Η «υπερδραστηριότητα» της DAS, εντός και εκτός των συνόρων, δεν ξαφνιάζει καθώς σε ανάλογη δραστηριότητα επιδίδονταν συστηματικά και εντός της Κολομβίας όπως έχει καταγγείλει πολλάκις και το ΚΚ Κολομβίας, για παρακολουθήσεις βουλευτών, δικαστικών, δημοσιογράφων - ανάμεσα σε αυτούς και το διευθυντή της εφημερίδας «Voz» και μέλος του ΠΓ του ΚΚ Κολομβίας Κάρλος Λοσάνο - και οποιονδήποτε χαρακτηριζόταν από την κυβέρνηση Ουρίμπε «επικίνδυνος». Και προφανώς, η κυβέρνηση Ουρίμπε, εκτός της εξόντωσης του λαϊκού και αντάρτικου κινήματος εντός της Κολομβίας, μέσω του «βρώμικου πολέμου» και στο «όνομα της ασφάλειας, της έχει ανατεθεί και ο ρόλος, προφανώς από τις ΗΠΑ, της «υπονόμευσης» γειτονικών χωρών, αλλά και της «παρακολούθησης» του ευρύτερου δικτύου αλληλεγγύης προς το κίνημα της χώρας.

Τελικά, μάλλον αβίαστα προκύπτει η απάντηση, γιατί χύνεται τόσο μελάνι, ώστε ο εκλεγμένος πρόεδρος και η κυβέρνηση που θα σχηματίσει από τον Αύγουστο οπότε και θα αναλάβει τα σκήπτρα της εξουσίας να εμφανιστούν ως «υπερασπιστές της ενότητας, της κυριαρχίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.λπ.»; Προφανώς, ο ρόλος που αναθέτουν πλέον οι ΗΠΑ στην Κολομβία έχει τροποποιηθεί.

Οι συνεχόμενες επισκέψεις Αμερικανών αξιωματούχων το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν αποκαλύψει μέρος του σχεδίου για τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου της Κολομβίας στην περιοχή. «Η κατάσταση ασφαλείας στην Κολομβία έχει βελτιωθεί πάρα πολύ», δήλωσε η Χίλαρι Κλίντον κατά την πρόσφατη επίσκεψή της μόλις μερικές ώρες πριν στοιχεία συνδικαλιστικών οργανώσεων έδιναν ραγδαία αύξηση το 2009 των δολοφονημένων συνδικαλιστών, κάνοντας λόγο συνολικά για 48.

«Θα υπάρξουν αλλαγές στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Κολομβία», δήλωσε προ ημερών ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιος για θέματα δυτικού ημισφαιρίου Αρτούρο Βαλενσουέλα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στη «δεξαμενή σκέψης» (thinktank) NDN στην Ουάσινγκτον, διευκρινίζοντας ότι το κέντρο βάρους από την «ασφάλεια» - όπως αναφέρει τον πόλεμο εναντίον του λαϊκού και αντάρτικου κινήματος - πλέον μετακινείται στην «οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη»!

Κατά τον Βαλενσουέλα, οι αλλαγές σχετίζονται με τις διαφοροποιημένες και μεταβαλλόμενες συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, εννοώντας προφανώς τη Βενεζουέλα, το Εκουαδόρ, την Κούβα, τη Βολιβία, αλλά και άλλες και ότι η Κολομβία θα εξακολουθήσει να λαμβάνει την υποστήριξη των ΗΠΑ, αλλά με επίκεντρο τα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα. Στο χορό των δηλώσεων και ο επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ Μάικλ Μιούλεν, ο οποίος επισκέφτηκε τις προηγούμενες μέρες την Κολομβία και για να καθησυχάσει τις «γειτονικές της χώρες» ότι η παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων σε επτά στρατιωτικές βάσεις «δεν πρόκειται να επηρεάσει τις ισορροπίες στην περιοχή, και ότι «απλώς στις ΗΠΑ έχει δοθεί η δυνατότητα της πρόσβασης στις επτά βάσεις να τις χρησιμοποιεί με την έγκριση πάντα της ηγεσίας της Κολομβίας»...

Στο ίδιο πλαίσιο του δήθεν αναμορφωμένου ρόλου της Κολομβίας εντάσσεται και η περιοδεία του Σάντος που ξεκίνησε από τη Βρετανία και θα συνεχιστεί σε Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και στη συνέχεια στο Μεξικό, στην Κόστα Ρίκα, στον Παναμά, στη Χιλή και το Περού.