Τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), συνολικά η αμυντική βιομηχανία της χώρας βρίσκεται αντιμέτωπη με τη «Δαμόκλειο Σπάθη» της απαξίωσης και της υποβάθμισης, που έχουν διαχρονικά υψώσει οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Την ίδια στιγμή, όμως, που η ΕΑΣ αφήνει απλήρωτους τους εργαζόμενους, η χώρα μας παραμένει στην κορυφή της πυραμίδας τον εξοπλιστικών δαπανών ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης. Για να αποκτήσει η χώρα αμυντική βιομηχανία, που να ανταποκρίνεται στις αμυντικές και γενικότερες παραγωγικές ανάγκες της χώρας, απαιτείται ανάπτυξη προς όφελος του λαού. Αποδέσμευση από τους ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, από το «νέο δόγμα». Απαιτείται Ενιαίος Δημόσιος Φορέας Αμυντικής Βιομηχανίας, με μια άλλη, λαϊκή, εξουσία που στην προτεραιότητά της θα έχει τις πραγματικές ανάγκες της χώρας και των εργαζομένων. Ο «Ρ», σήμερα, επιχειρεί ακριβώς να αναδείξει την κατάσταση που επικρατεί στα ΕΑΣ και μιλήσαμε με τον Θανάση Κοτρώνη, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων στα ΕΑΣ Υμηττού και τον Μάρκο Αλεξίου, εργαζόμενο στα ΕΑΣ Ελευσίνας.

Τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (δηλαδή, τα εργοστάσια των πρώην ΠΥΡΚΑΛ και ΕΒΟ) είχαν αναπτύξει μεγάλη δραστηριότητα, απ' όπου αναδεικνύεται πως θα μπορούσαν να είναι μια απ' τις σημαντικότερες βιομηχανίες όχι μόνο στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, αλλά και στήριγμα σε πολλούς κλάδους της βιομηχανίας. «Τα μηχανήματα, η συγκεκριμένη δομή της παραγωγής επέτρεπε, σε μήνες και σε περιόδους που δεν έχει παραγωγή αμυντικού υλικού, να χρησιμοποιηθούν οι εγκαταστάσεις, η τεχνογνωσία και η ειδίκευση των εργαζομένων για την κατασκευή μεγάλων έργων και υλικών στη χώρα μας», σημειώνει ο Μ. Αλεξίου.

Και ο Θ. Κοτρώνης προσθέτει: «Ας δούμε τι έχουν παράξει μέχρι σήμερα τα ΕΑΣ, εκτός από πολεμικό υλικό. Η ΠΥΡΚΑΛ ανταποκρινόταν στα μεγάλα έργα της ΔΕΗ. Παρήγαγε, μελετούσε και κατασκεύαζε όλον τον εξοπλισμό που είχε να κάνει με τα ορυχεία, έφτιαχνε ταινιοδρόμους, αποθέτες, εκσκαφείς, μειωτήρες κλπ. Παλιότερα έφτιαχνε τις μηχανές ΦΑΡΙΜΑΝ (πετρελαιομηχανές). Είχε τη μελέτη και κατασκευή ανεμογεννητριών, όπου διαθέτουμε τεχνογνωσία. Θα μπορούσαμε να φτιάξουμε μέχρι και ιατρικά μηχανήματα, όπως εξαρτήματα μηχανημάτων αιμοκάθαρσης. Ακόμη, έχουμε το τμήμα μεταλλικών κατασκευών, που θα μπορούσε να κατασκευάζει γέφυρες. Αρκεί να αναφέρουμε ότι έχουμε κάνει τη βυθιζόμενη γέφυρα στον Ισθμό της Κορίνθου». Οπως εξηγεί, ακόμη και σήμερα, τα ΕΑΣ βγάζουν εξαρτήματα των πυραύλων «ΣΤΙΓΓΕΡ» και «ΑΪΡΙΣ», καθώς και το πυροβόλο του τεθωρακισμένου «ΛΕΟΠΑΡΝΤ».

Την ώρα, ωστόσο, που οι παραγωγικές δυνατότητες της εταιρείας είναι τεράστιες, οι κυβερνήσεις την έχουν καταδικάσει σε απαξίωση και υποβάθμιση με μείωση του προσωπικού, παραγωγική υποαπασχόληση, λειψή χρηματοδότηση, απολύσεις και αλλαγή εργασιακών σχέσεων. «Η διαδικασία υποβάθμισης», σημειώνει ο Θ. Κοτρώνης, «ξεκίνησε απ' τη δεκαετία του 1980, ακόμη, με τη δραστική μείωση των παραγγελιών απ' την πλευρά των κυβερνήσεων και την παράλληλη μείωση του προσωπικού». Ενδεικτικό ότι η τελευταία πρόσληψη μόνιμου προσωπικού στα ΕΑΣ ήταν πενήντα εργαζόμενοι το 2001 «και από εκεί και πέρα καλύπτει τις ανάγκες σε προσωπικό, κατά περιόδους, με ενοικιαζόμενους εργάτες και συμβασιούχους, που φτάνουν συνολικά τους 280 σήμερα».

Από 7.000 εργαζόμενους, αυτή τη στιγμή έχουν απομείνει μόλις 1.600, μαζί με τους συμβασιούχους. Η παραγωγική υποαπασχόληση φτάνει στο 85%, με μηχανήματα - ορισμένα εξ' αυτών υπερσύγχρονα - να μένουν ανενεργά και να μη λειτουργούν εξαιτίας της μείωσης των παραγγελιών από τις κυβερνήσεις.

Μόνο τον τελευταία μήνα, τα ΕΑΣ εξαιρέθηκαν:

-- Από την παραγγελία 120 αρμάτων που δόθηκε σε εταιρεία του εξωτερικού.

-- Από τη μεγάλη «παρτίδα» καταστροφής πυρομαχικών, ώστε να μπορέσει να δοθεί επίσης σε μεγάλη εταιρεία του εξωτερικού.

Επιπλέον:

-- Πρόσφατα η κατασκευή 16.000 βλημάτων δόθηκε με απευθείας ανάθεση σε γερμανική εταιρεία και όχι στα ΕΑΣ.

-- Η «Ηλεκτρομηχανική Κύμης» (σ.σ.: θυγατρική των ΕΑΣ) ενώ ήταν έτοιμη να υπογράψει ανάθεση για παραγγελία 4.000 αλεξίσφαιρων γιλέκων, ανεξήγητα, ακυρώθηκε. Στο ίδιο εργοστάσιο, πριν από τρία χρόνια εργάζονταν 105 εργαζόμενοι, σήμερα 75 και το 2015 το προσωπικό θα φτάσει μόλις τα 20 άτομα, λόγω συνταξιοδοτήσεων.

Και αφού οι κυβερνήσεις οδήγησαν τα ΕΑΣ σε αυτή την απαξίωση, έρχονται τώρα να ξεπουλήσουν τη δημόσια περιουσία σε ιδιώτη, μέσω στρατηγικού επενδυτή. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Π. Μπεγλίτη, αναπληρωτή υπουργού Αμυνας, απαντώντας σε πρόσφατη Επίκαιρη Ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Γιώργου Μαυρίκου για τα ΕΑΣ: «Λέμε, "όχι" σε μια κρατικοδίαιτη αντίληψη περί λειτουργίας των αμυντικών βιομηχανιών δημοσίου χαρακτήρα στην Ελλάδα (...) Εάν δε χτυπήσουμε το δομικό πρόβλημα που λέγεται λειτουργικό κόστος, εάν δεν πάμε σε νέες μορφές μάνατζμεντ, εάν δε δούμε από την αρχή τη δομή της βάσης της αμυντικής βιομηχανίας του δημόσιου τομέα, δε θα κάνουμε τίποτα».

«Για μας, στρατηγικός επενδυτής σημαίνει καταστροφή», τονίζει ο Μ. Αλεξίου, περιγράφοντας τη θέση των ταξικών δυνάμεων στα ΕΑΣ. «Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα επιχειρήσεων του δημόσιου τομέα που δόθηκαν σε ιδιώτες και το μόνο που κατάφεραν ήταν να χαθούν όλα τα εργασιακά δικαιώματα, να μειωθούν οι θέσεις εργασίας, να μην υπάρχει καμιά ανάπτυξη. Χαρακτηριστικό στο χώρο της αμυντικής βιομηχανίας είναι το παράδειγμα του Μυτιληναίου, ο οποίος πήρε την Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ) και τώρα, που για διάφορους λόγους δεν υπάρχει διασφάλιση από την άποψη της εγγύησης των παραγγελιών και του τζίρου, παρατάει την εταιρεία. Και τα Ναυπηγεία του Σκαραμαγκά είναι επίσης μια ακόμη χαρακτηριστική περίπτωση για το πού οδηγούνται οι επιχειρήσεις από την ιδιωτικοποίηση. Δικαιώματα των εργαζομένων ισοπεδώνονται, θέσεις εργασίας μειώνονται και η κατάσταση της εταιρείας από την άποψη της ανάπτυξης, της εξυγίανσης και του εκσυγχρονισμού, όχι μονάχα δεν προχωράει, αλλά χειροτερεύει».

«Θεωρούσαμε και συνεχίζουμε να θεωρούμε», τονίζει ο Μ. Αλεξίου, «ότι η πορεία αυτή, της απαξίωσης της παραγωγικής διαδικασίας και του ανθρώπινου δυναμικού, μπορεί να σταματήσει. Η χώρα έχει ανάγκη από αμυντική βιομηχανία, με δραστηριότητες που θα μπορεί, σε ορισμένες περιόδους, να είναι και στον ειρηνικό τομέα, αλλά για να γίνει αυτό, πρέπει να απαλειφθούν τα αίτια που μας οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση. Και τα αίτια δεν είναι άλλα από τις ασκούμενες πολιτικές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και την εξάρτηση της χώρας. Συνεπώς, για μας, για το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, καμιά αυταπάτη δεν πρέπει να έχουν οι εργαζόμενοι ότι με κάποιες επιμέρους διορθώσεις μπορεί να δοθούν λύσεις στα σοβαρά και οξυμένα προβλήματα της εταιρείας, σε μια θετική κατεύθυνση».

Και ο Θ. Κοτρώνης συνεχίζει: «Δεν μπορεί να καλλιεργείς αυταπάτες στον εργαζόμενο - όταν φτιάχνεις ευρωστρατούς, συγκροτείς το στρατό στο πλαίσιο δυνάμεων ταχείας επέμβασης (Ιράκ, Αφγανιστάν, Περσικός, Σομαλία, Κόσσοβο κλπ.) - ότι μπορεί να υπάρξει μια αμυντική βιομηχανία η οποία θα λειτουργεί στα πλαίσια της εξυπηρέτησης των αμυντικών αναγκών της χώρας. Για να υπάρξει διέξοδος, πρέπει οι συσχετισμοί να αλλάξουν υπέρ του ταξικού κινήματος, υπέρ των δυνάμεων του ΠΑΜΕ, υπέρ αυτών των πολιτικών δυνάμεων σήμερα που μιλάμε για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης, για μια λαϊκή οικονομία μέσα από μια λαϊκή εξουσία. Και αυτή η δύναμη σήμερα είναι το ΚΚΕ. Πρέπει να καταλάβουν οι εργαζόμενοι σήμερα ότι πρέπει να γυρίσουν την πλάτη στη ΝΔ και στο ΠΑΣΟΚ και βεβαίως και στο ΛΑ.Ο.Σ. και στα κόμματα του ευρωμονόδρομου. Αυτή είναι η διέξοδος».