Μέσα σ' ένα κλίμα «συνεργασίας και σύμπνοιας» και στα πλαίσια των νέων δεδομένων που δημιουργεί η παγκοσμιοποίηση, υπογράφτηκε χτες στο Παλέρμο της Ιταλίας η Σύμβαση για τη διεθνή εγκληματικότητα και του προαιρετικού πρωτοκόλλου διακίνησης προσώπων στην άτυπη υπουργική συνάντηση χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για θέματα διακίνησης προσώπων. Η σύμβαση υπογράφτηκε παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ενδεικτικό και αυτό του ρόλου που διαδραματίζει πλέον ο διεθνής αυτός Οργανισμός που είχε ταχθεί να προασπίζεται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των λαών.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το άρθρο 18 της σύμβασης που αναφέρεται στην αμοιβαία συνδρομή των συμβαλλόμενων πλευρών. Το άρθρο 18 επιφέρει αλλαγές που συρρικνώνουν τα δικαιώματα του πολίτη, όπως τα είχαμε γνωρίσει μέχρι τώρα. Μεταξύ των αλλαγών που επέρχονται με τη νέα συμφωνία είναι και οι εξής:

• Καθιερώνεται η ηλεκτρονική καθώς και άλλες μορφές παρακολούθησης.
• Οι μάρτυρες προστατεύονται με σύγχρονα μέσα, ενώ οι καταθέσεις γίνονται ακόμη και μέσω βιντεοσκόπησης.
• Το ένα κράτος μπορεί να διαθέτει στο άλλο αιτούν κράτος ακόμη και απόρρητα αρχεία, έγγραφα ή πληροφορίες, τα οποία δεν είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό (παράγραφος 29 του άρθρου 18), με πρόσχημα την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
• Το άρθρο 26 της σύμβασης δίνει κίνητρα στους «μετανοήσαντες και ανανήψαντες», καθώς θα επιβάλλεται «μετριασμένη τιμωρία» σε όποιον κατηγορούμενο «παρέχει σημαντική συνεργασία στην έρευνα ή δίωξη αδικήματος». Ακόμη και ασυλία μπορεί να δοθεί σε όποιον με πληροφορίες βοηθήσει τις καταδιωκτικές αρχές, εφόσον βέβαια το επιτρέπει η νομοθεσία του συμβαλλόμενου μέρους.
• Για την αποτελεσματική καταπολέμηση του εγκλήματος κάθε κράτος υποχρεώνεται να αναπτύξει ή να βελτιώσει ειδικά προγράμματα κατάρτισης για τους δημόσιους κατηγόρους, τους ανακριτές, τους τελωνοφύλακες και άλλου προσωπικού που είναι υπεύθυνο για την εξακρίβωση και έλεγχο των αδικημάτων.

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αρκετά άρθρα της σύμβασης που υπογράφτηκε χτες στο Παλέρμο είναι πανομοιότυπα με αντίστοιχα της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής - επικεφαλής της οποίας είναι ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης Π. Ασημιάδης - η οποία ετοιμάζει ριζικές αλλαγές στο ποινικό σύστημα της χώρας μας, με πρόσχημα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Είναι και αυτό άλλο ένα απτό παράδειγμα ότι η χώρα μας είναι απολύτως συνεργάσιμη με τις επιταγές των Ευρωαμερικανών, ιδιαίτερα μετά την υπογραφή του κοινού μνημονίου αστυνομικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ.

Παράλληλα, με τη σύμβαση, που υπογράφτηκε χτες, ποινικοποιείται το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, αποδίδονται ευθύνες για παράνομες δραστηριότητες και σε εταιρίες και αίρεται το απόρρητο για τη διαλεύκανση οικονομικών εγκλημάτων. Ταυτόχρονα, τα συμβαλλόμενα μέρη υποχρεούνται να θεσπίσουν πλήρες ρυθμιστικό και εποπτικό καθεστώς για τράπεζες και τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και άλλους φορείς που είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.

Με το άρθρο 8 ποινικοποιείται η διαφθορά των δημοσίων λειτουργών και επιμηκύνεται η περίοδος παραγραφής των οικονομικών εγκλημάτων.

Στη σικελική πρωτεύουσα την ώρα που οι υπουργοί υπέγραφαν τη σύμβαση υπήρξαν και έντονες αντιδράσεις οργανώσεων που εναντιώνονται στις δρομολογούμενες αλλαγές. Συγκεκριμένα, διοργανώθηκε «αντισύνοδος» από ιταλικές δημοκρατικές και αριστερές οργανώσεις, όπου επισημάνθηκαν οι αρνητικές συνέπειες αυτής της συμφωνίας και τα δικαιώματα των πολιτών που διακυβεύονται.