Το γεγονός που κυριάρχησε στη χτεσινή δεύτερη μέρα του Φεστιβάλ ήταν η συζήτηση για την καπιταλιστική κρίση. Η Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, παρουσίασε ορισμένα από τα ψέματα που προβάλλει η αστική προπαγάνδα και αποκατέστησε την αλήθεια σε σχέση με αυτά. Τόνισε ότι τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας δεν οφείλονται στην έλλειψη γνώσης, ικανότητας, αξιοπιστίας από τη μεριά των πολιτικών και των τεχνοκρατών, των κομμάτων που έρχονται στην κυβέρνηση, την καλή διαπραγμάτευση ή υποχωρητικότητα απέναντι στην ΕΕ, στο ΔΝΤ κλπ. Αυτά είναι μύθοι για να ναρκώνεται το πνεύμα, η θέληση και η δράση των λαϊκών δυνάμεων, να χειραγωγείται το εργατικό και λαϊκό κίνημα, να μετακινείται ως στυλοβάτης, πότε της μιας πότε της άλλης αστικής κυβέρνησης. Αλήθεια είναι ότι τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι προβλήματα της καπιταλιστικής οικονομίας. Σε γενική κατεύθυνση είναι κοινά με τα προβλήματα μεγαλύτερων οικονομιών, ισχυρών καπιταλιστικών κρατών.

Μόνη προοπτική λαϊκής ευημερίας, είπε, είναι να καταργηθεί το κίνητρο του καπιταλιστικού κέρδους, δηλαδή ν' ανατραπεί η καπιταλιστική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, να γίνουν λαϊκή ιδιοκτησία, να τεθούν στον κεντρικό σχεδιασμό μαζί με το εργατικό δυναμικό, ειδικευμένο και μη, στην υπηρεσία της λαϊκής ευημερίας.

Το ζήτημα, τόνισε, είναι ταξικό - πολιτικό και απαιτεί ανάλογη στάση, απαιτεί ανάλογους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, απαιτεί πλατύ και ορμητικό λαϊκό ποτάμι, οργανωμένη συμμαχία εργατοϋπαλλήλων - αυτοαπασχολούμενων για την ανατροπή, απαιτεί επιμέρους σταθμούς και νίκες σε αυτή την πορεία. (Ολόκληρη η εισηγητική τοποθέτηση της Ε. Μπέλλου θα δημοσιευτεί στον Κυριακάτικο «Ριζοσπάστη»).

Με ένα πλήθος παραδειγμάτων από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, από το πώς οι καπιταλιστές στο μέσο της καπιταλιστικής κρίσης την αξιοποιούν για να αυξήσουν τα κέρδη τους και να χτυπήσουν ακόμα περισσότερο την εργατική τάξη, συνολικά τα λαϊκά στρώματα, τοποθετήθηκε στη συζήτηση ο Σωτήρης Ζαριανόπουλος, μέλος της ΕΓ του ΠΑΜΕ και υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης με τη «Λαϊκή Συσπείρωση». Και απαντώντας στις ερωτήσεις για τις επιπτώσεις από την κρίση τόνισε ανάμεσα σε άλλα:

«Oι εργασιακές σχέσεις και τα ασφαλιστικά δικαιώματα βρίσκονται στο στόχαστρο, με ιδιαίτερη ένταση, εδώ και 2 περίπου δεκαετίες:

Επέκταση έως γενίκευση της ελαστικής απασχόλησης, μείωση του εισοδήματος, μείωση των κοινωνικών δαπανών με ταυτόχρονη εμπορευματοποίηση αγαθών όπως η Υγεία, Παιδεία, Πρόνοια, σταδιακή δραματική χειροτέρευση των όρων κοινωνικής ασφάλισης και στο επίπεδο της περίθαλψης και στο επίπεδο της σύνταξης.

Η ίδια χειροτέρευση συνέβη, με άλλους τρόπους και στους αυτοαπασχολούμενους και στους μικρούς αγρότες.

Μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, ιδιωτικοποίηση όλων των οικονομικών τομέων στους οποίους αναγκαστικά γίνεται - όχι απλά χρήστης και δικαιούχος - αλλά πελάτης κάθε κάτοικος αυτής της χώρας (Υγεία, παιδεία, Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας κ.τ.λ).

Επίσης, φαινόμενα που οξύνονται δραματικά σε συνθήκες κρίσης, προϋπήρχαν αυτής. Π.χ. επιχειρήσεις έκλειναν είτε λόγω συμπίεσης από τον ανταγωνισμό είτε λόγω μεταφοράς τους στις γειτονικές χώρες - με Ευρωενωσιακή και Ελληνική κρατική κατεύθυνση και χρηματοδότηση ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας - και πριν από τη κρίση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η κλωστοϋφαντουργία, η κατεργασία δέρματος και ξύλου, καπνού και άλλων τομέων που κυριολεκτικά εξαφανίστηκαν από τη Βόρεια Ελλάδα με θύματα χιλιάδες ανέργους (μεταξύ των οποίων πάρα πολλές γυναίκες), την στέρηση εξαγωγικών δυνατοτήτων και την υποκατάστασή τους από την εισαγωγική επιβάρυνση, την εξαφάνιση των πλεονεκτημάτων της τεχνογνωσίας και της ειδίκευσης που κινδυνεύουν να χαθούν τελεσίδικα για τη χώρα, σαν δυνατότητές της.

Με λίγα λόγια, ο καπιταλισμός και η ανταγωνιστικότητά του, καταστρέφει παραγωγικές δυνάμεις και στη φάση της ανάπτυξής του. Πολύ περισσότερο, στη φάση της κρίσης του». Σήμερα, 2 περίπου χρόνια, από την όξυνση της κρίσης στη χώρα, όλα αυτά τα φαινόμενα οξύνονται στο έπακρο. Χειροτέρευση του Ασφαλιστικού σε περίθαλψη και σύνταξη και σχεδιασμός για περαιτέρω επιδείνωσή του, επέκταση της ελαστικής εργασίας που στις νέες προσλήψεις έχει πάρει γενικό χαρακτήρα, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Εκρηξη της ανεργίας και της ετεροαπασχόλησης. Επέκταση του χρόνου ανεργίας (π.χ. στους οικοδόμους πάνω από 1-1,5 χρόνο) αλλά και στο ηλικιακό φάσμα των ανέργων και στη διάρθρωσή της ανά κλάδο. Κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Συγκέντρωση κεφαλαίου (βλ. Πρόσφατη εξαγορά της ΜΕΒΓΑΛ από τη ΔΕΛΤΑ που καθιστά τον όμιλο Βγενόπουλου, βασικό προμηθευτή της αγοράς με γαλακτοκομικά προϊόντα και ανεξέλεγκτο διαμορφωτή χαμηλών τιμών για τον παραγωγό και υψηλών τιμών για τον καταναλωτή. Και όλα αυτά δίπλα στην κυριαρχία του στη βιομηχανία τροφίμων, στις αεροπορικές συγκοινωνίες, στις τράπεζες, στις επιχειρήσεις πληροφορικής και άλλους τομείς που τον καθιστούν ένα από τα βασικά κοινωνικά στηρίγματα του αστικού κράτους.

Η ουσία είναι μία : Ο καπιταλισμός, που γεννά την κρίση με τη συσσώρευση των κερδών, είναι αναγκασμένος να προσπαθήσει να την ξεπεράσει με την αναζήτηση νέων κερδών. Είτε στην κρίση, είτε στην ανάπτυξη είναι καταδικασμένος να καταστρέφει παραγωγικές δυνάμεις, να χειροτερεύει, σχετικά ή απόλυτα τη ζωή της κοινωνικής πλειοψηφίας, πρώτ' απ' όλα της εργατικής τάξης».

Στη συνέχεια τόνισε ότι: «Είναι λογικό και αναγκαίο να επιζητούν οι εργαζόμενοι την ενότητα ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού και ανασφάλειας, όπως μέσα στην κρίση που περνάμε. Αυτή την ενότητα αλλά με τον συγκεκριμένο και απολύτως αναγκαίο προσδιορισμό ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ, υπηρετεί με κάθε τρόπο το ΠΑΜΕ.

Η συσπείρωση γύρω από το ΠΑΜΕ και τα ταξικά συνδικάτα, την άλλη γραμμή μέσα στο εργατικό κίνημα, τη γραμμή της πραγματικής ενότητας τάξης κόντρα στην τάξη των καπιταλιστών, η ριζική αλλαγή των ουσιαστικών συσχετισμών μέσα στο κίνημα, από τα κάτω, με ενεργό συμμετοχή πλατιών εργατικών μαζών στα ταξικά σωματεία και πάλη, με κέντρο την απομόνωση του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, είναι προϋπόθεση Νο 1 για την ανάταση του κινήματος, τη δυνατότητά του να τα βάλει με την αντιλαϊκή πολιτική και τα κόμματά της, με το σύστημα της εκμετάλλευσης.

Και πέρα απ' αυτό: το ΠΑΜΕ αναλαμβάνει την ιστορική πρωτοβουλία, της δημιουργίας των φύτρων της πλατιάς κοινωνικής συμμαχίας της εργατικής τάξης με τους μικρομεσαίους της πόλης, τους φτωχούς αγρότες, τις γυναίκες, τους νέους και τους σπουδαστές με τις αντίστοιχες συσπειρώσεις τους (ΠΑΣΕΒΕ, ΠΑΣΥ, ΟΓΕ, ΜΑΣ), της μόνης ικανής να νικήσει τη λαίλαπα των μέτρων αλλά πάνω απ' όλα να δώσει δύναμη και έμπνευση στο λαό μας ότι μπορεί και πρέπει να είναι ο νικητής στη μάχη που διεξάγεται.

Το ζητούμενο - κατέληξε - είναι μέσα από την κατανόηση της διαδικασίας της καπιταλιστικής κρίσης, η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της να φτάσουν στη διαπίστωση της άμεσης αναγκαιότητας και της αντικειμενικά ώριμης δυνατότητας να ξεπεραστεί ο καπιταλισμός, να αντικατασταθεί επαναστατικά από τον σοσιαλισμό, της κοινωνικής ιδιοκτησίας, του πανεθνικού σχεδιασμού, του εργατικού ελέγχου, της εργατικής εξουσίας, της ολόπλευρης ικανοποίησης των σύγχρονων λαϊκών αναγκών».