Πέμπτη 30 Δεκέμβρη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΓΙΑΝ ΣΑΜΟΥΕΛ
Το γράμμα που άλλαξε τη ζωή μου

Ρομαντική γαλλική κωμωδία - με στοιχεία που αναμοχλεύουν συγκινήσεις στα πλήθη, γεγονός που κατ' επέκταση προοιωνίζεται επικείμενες αμερικάνικες βερσιόν - η τρίτη, μεγάλου μήκους ταινία του σκηνοθέτη Γιαν Σαμουέλ. Ηθικοπλαστικό παραμύθι με πιθανότητα (και δυνατότητα) φιλοσοφικής τάξης αντιπαραθέσεων περί της ρήξης των δύο «εγώ» ή διαστάσεων του ζητήματος ποιοι υπήρξαμε και ποιοι γίναμε, της νοσταλγίας της παιδικής, ακατέργαστης απολυτότητας και των απόλυτων και παντοτινών υποσχέσεων και όρκων. Η θεματική αναδύεται μέσα από μια επιδερμική σύγκρουση και διαμάχη των αξιών μιας «παιδιάστικης» αυθεντικότητας με εκείνες που συνθέτουν την εικόνα της αστικής κοινωνικής καταξίωσης. Μέσα από ένα κολάζ των παιδικών βιβλίων του Ζακ Πρεβέρ, από σκόρπιες αναφορές π.χ. στον Οσκαρ Ουάιλντ, από πλήθος ανούσιων πλάνων, ποταμών δακρύων και νευρωτικών χειρονομιών της ηρωίδας, η ταινία συμπεραίνει καταληκτικά ότι η πραγματική αξία που θα έπρεπε να διέπει την ζωή κάθε ενήλικα συνίσταται στο να «μεγαλώνει» κανείς παραμένοντας όμως πιστός στο παιδί που κάποτε υπήρξε.

Τέλος πάντων! Μετά το «Αγάπα με αν τολμάς» (2003) με την Μαριόν Κοτιγιάρ και τον Γκιγιόμ Κανέ και μετά το γυρισμένο το 2008 στην Αμερική «MYSASSY GIRL», ο Γιαν Σαμουέλ επιστρέφει στην Γαλλία και επανακάμπτει με την ιστορία μιας φιλόδοξης γιάπισσας που στα τεσσαρακοστά της γενέθλια, ανήμερα, εμφανίζεται από το παρελθόν, ένας ηλικιωμένος συμβολαιογράφος από την επαρχία. Είναι ο μέγας Μισέλ Ντισοσουά σε ένα - πιθανότατα - κύκνειο άσμα που εγχειρίζει στην μεγάλη και τρανή επαγγελματία Μάργκαρετ, ένα φάκελο που περιέχει γράμματα του παιδικού της εαυτού, τα οποία στόχο έχουν την αφύπνιση της ενήλικής της συνείδησης. «Αγαπημένε μου εαυτέ. Σήμερα συμπληρώνω τα 7 και σου γράφω αυτό το γράμμα για να σε βοηθήσω να θυμηθείς τις υποσχέσεις που έδωσα στην ηλικία της λογικής και επίσης να σου υπενθυμίσω τι θέλω να γίνω ...». Κάπως έτσι άρχιζαν τα γράμματα της εφτάχρονης Μαργκερίτ, των δύσκολων, στερημένων αλλά και πλούσιων σε βιώματα κι ανακαλύψεις καιρών της ά-μετρης αθωότητας και των αδάμαστων ονείρων. Αποδέκτης των επιστολών έχει ορισθεί - ήδη πριν 33 χρόνια - η Μάργκαρετ, η ενήλικη Μαργκερίτ. Η Μάργκαρετ που κλείνει σήμερα τα 40, είναι υψηλόβαθμο στέλεχος πολυεθνικής, επιτυχημένη και κατά τα φαινόμενα, μάλλον ευτυχισμένη και δεν παραπονιέται για τίποτα. Ζει όμως η Μάργκαρετ την ζωή που ονειρευόταν μικρή;


Ο Γιαν Σαμουέλ περιφέρει, από την αρχή ως το τέλος της ταινίας του, την απόλυτη ηρωίδα, την πράγματι εκπληκτικού κάλλους Σοφί Μαρσό, σαν αριστοτεχνικά φτιαγμένη τούρτα με γεύση που μεταλλάσσεται από γλυκερά σαχλή, τυποποιημένη κι εκνευριστική σε ευχάριστη (ε, όταν την συνηθίσεις πια, μπορεί να σου φανεί κι ευχάριστη) όσο προχωρά η ολοκλήρωση της ιστορίας. Ισως η αίσθηση αυτή να καθορίζεται κι από την αυθεντικά απλοϊκή συγκίνηση μιας γυναίκας που επιτέλους συναντά τον δρόμο της ειμαρμένης της. Η Σοφί Μαρσό φαίνεται ότι είναι ο κύριος λόγος ύπαρξης του φιλμ, σε έναν ρόλο γραμμένο αποκλειστικά και μόνο για κείνη, σε ένα φιλμ που ακροβατεί συνεχώς επικίνδυνα και τελικά κατορθώνει να γλιτώσει την γελοιοποίηση μέσα από μια σώφρονα αίσθηση που εκφράζεται σε επίπεδο οπτικής και αφήγησης. Στην ταινία εναλλάσσεται το χθες με το σήμερα, η πραγματικότητα με την φαντασία, οι αναμνήσεις με τις επιθυμίες, η μαγεία της παιδικής ηλικίας με τις ενήλικες, υποχρεωτικές, επιλογές, μέσα από φιξαρισμένες εικόνες που ο σκηνοθέτης σαν από κομπιούτερ να αντιγράφει, να κολλάει και να εμφυσά ζωή μέσα από ένα μοντάζ «παιδικό». Κάπου ξεπροβάλλει και η διαπίστωση ότι η αυθεντικότητα της ιδέας του σεναρίου - ο φάκελος που εσωκλείει τα γράμματα της Μαργκερίτ - ως δομικού στοιχείου του μύθου, εμπλέκεται σε σχέσεις εκλεκτικής συγγένειας με ένα από τα δομικά στοιχεία της πλοκής της ταινίας «Αμελί». Αναφερόμαστε στο κουτί που η Αμελί ξεθάβει από τον τοίχο του σπιτιού της, το γεμάτο αναμνήσεις από τα παιδικά χρόνια κάποιου παλαιότερου ενοικιαστή του διαμερίσματος. Με την διαφορά όμως ότι ο φάκελος της Μάργκαρετ δεν καταφέρνει να μας παρασύρει στον μαγικό κόσμο της Μαργκερίτ κι εδώ υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Το ότι στην πορεία, η ταινία αρχίζει να κλίνει προς συγκρότηση ενός στοιχειώδους corpus και ιδιαίτερα κάποιες - αποσπασματικές - στιγμές τείνει να γραπώσει τον θεατή στην ροή και τον ρυθμό της, δεν σημαίνει ότι το φιλμ, στην ολότητά του, κατορθώνει να εκπλήξει, να καταπλήξει, να συγκινήσει ή να ταρακουνήσει ουσιαστικά συναίσθημα και πνεύμα.

Παίζουν: Σοφί Μαρσό, Μισέλ Ντισοσουά, Ζονατάν Ζακάι, Μάρτον Τσόκας, Αλέξις Μισαλίκ κ.ά.

Παραγωγή: Γαλλία, Βέλγιο (2010).


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ