Πέμπτη 17 Φλεβάρη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 30
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΣΤΕΛΛΑ ΑΡΚΕΝΤΗ
Εγώ ο Γιαννούλης Χαλεπάς

Η ταινία της Στέλλας Αρκέντη για τον γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά είναι η πρακτική απόδειξη ότι η Τέχνη είναι μία και αδιαίρετη παρά τις εφτά εκφράσεις της. Διέπεται, μάλιστα, από τις τρεις παραμέτρους που διαπερνούν όλες τις τέχνες και τις ενώνουν στο ένα και αδιαίρετο αισθητικό γεγονός: Τη μουσικότητα, τη γραφικότητα και την ποιητικότητα. Πυκνή, πολυμορφική και σύνθετη η προσέγγιση στο έργο, στη ζωή και την αρρώστια του Χαλεπά, στη σχέση με την μητέρα του, στη φιλοσοφία του για τη δημιουργία και τον δημιουργό. Αποδραματοποιημένος και αυστηρός ο λόγος.

Η ταινία είναι ακέραια και άκρως προσεγμένη στην παραμικρή της λεπτομέρεια. Τίποτα εκεί μέσα δε βρίσκεται αυθαίρετα ή στην τύχη. «Δούλευα το σενάριο για δυο χρόνια, δέκα ώρες τη μέρα σε απόλυτη απομόνωση», λέει η σκηνοθέτης, κάτι που γίνεται αμέσως αντιληπτό. Φαίνεται ότι η αναγκαιότητα της πολυεδρικής αντιμετώπισης του θέματος καθοδήγησε και επέβαλε τις στιλιστικές και αισθητικές επιλογές της Αρκέντη. Και η κινηματογραφική προσωπογραφία ενός σπουδαίου γλύπτη δε θα μπορούσε να μη διέπεται από πλαστικότητα πρωτίστως...

«Απαλλάχθηκα από την φύση, απελευθερώθηκα από την θύμισή της κι έτσι μπορώ να αναπλάθω την τέχνη με τους κανόνες μου, την πείρα μου και τον στοχασμό μου», αναφέρει ο Χαλεπάς. Ο γλύπτης σε διάφορες ηλικίες - παιδί, νέος, μεγάλος - και η μητέρα του, είναι τα αγκωνάρια της δραματουργικής σύνθεσης στα οποία στηρίχθηκε κύρια η μυθοπλασία. Με αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, μέσα από τον κατακερματισμό της γραμμικότητας του χρόνου αφ' ενός, και ταυτόχρονα της σύμπτυξής του, μέσα από διπλοτυπίες, ακόμη και τριπλοτυπίες. Τα πάντα, στην καθόλου μονότονη και περιέργως απαστράπτουσα γκάμα του γκρίζου, με επίστρωση σέπιας κι ενίοτε χρώματος, ψυχρού και σκοτεινού όπως στα εξωτερικά πλάνα στο νησί, στην κηδεία ή την περιπλάνηση του ήρωα στα χωματένια μονοπάτια. Τα πλάνα σβήνουν με φοντί, ως επί το πλείστον.

Ο κινηματογράφος, η πιο σύνθετη των τεχνών εκείνη του χωροχρόνου - του χρόνου σε ό,τι αφορά το αφηγηματικό και του χώρου σε ό,τι αφορά το εικαστικό μέρος - έχει πρώτου βαθμού συγγένεια και με το θέατρο. Η ταινία της Αρκέντη διέπεται από εντονότατη θεατρικότητα σε στοιχεία και συμβάσεις, η οποία, όμως, όχι μόνο ενσωματώνεται, αλλά αφομοιώνεται σε ένα κινηματογραφικότατο αποτέλεσμα. Η κάμερα ρέει κι όταν είναι σταθερή, στο εργαστήρι του Χαλεπά στριφογυρίζει αργά σαν να φοβάται μη σπάσει κάποιο πρόπλασμα, αγγίζει τις επιφάνειες, χαϊδεύει τα σχήματα, επιτείνει την πλαστικότητα της εικόνας. Εκπληκτική η σεκάνς με τις δύο καθήμενες φιγούρες, δίπλα δίπλα αλλά μακριά, ο Χαλεπάς σε μεγάλη ηλικία και η μητέρα του να αφηγούνται. Εκκωφαντική η παρουσία της αφαίρεσης, η προσπάθεια να παραμεριστεί οτιδήποτε περίσσιο για να φθάσει κανείς κατευθείαν στην ουσία. Μνεία ιδιαίτερη στη μουσική και στον τρόπο που η Αρκέντη την εντάσσει οργανικά στην αφήγηση. Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στους ηθοποιούς. Στον Θανάση Παπαθανασίου και την Ιωάννα Γκαβάκου, η οποία στιγμές στιγμές αγγίζει σημεία ύψιστης, απόλυτης και σπάνιας ερμηνείας, με όπλο σημαντικό τις βραχνές, χαμηλές οκτάβες στην τοποθέτηση της φωνής ...

Παίζουν: Ιωάννα Γκαβάκου, Τάκης Βογόπουλος, Μαρίνα Κορέλλη, Θανάσης Παπαθανασίου - Βαγενάς, κ.ά.

Παραγωγή: Ελλάδα (2010).


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ