Με την ενότητα των άρθρων του Συντάγματος (4 - 25 και 116) που αφορούν τα κοινωνικά και τα πολιτικά δικαιώματα άρχισε χτες στη Βουλή η συζήτηση επί των αναθεωρητέων άρθρων. Τα "επίμαχα" άρθρα 25 για τα δάση και 14-15 για την ιδιοκτησία των ΜΜΕ θα συζητηθούν σε ξεχωριστή συνεδρίαση την ερχόμενη Τετάρτη.

Κατά τη συζήτηση δεν έλειψαν οι υποκριτικές αναφορές των εισηγητών των δύο μεγαλύτερων κομμάτων περί κατοχύρωσης του "κοινωνικού κράτους" μέσα από το Σύνταγμα. Αναφορές που προκάλεσαν την αντίδραση του ειδικού αγορητή του ΚΚΕ Α. Σκυλλάκου ο οποίος τόνισε χαρακτηριστικά:

"Επιασε ο πόνος την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση για το κοινωνικό κράτος δικαίου, όταν όλες τους οι προτάσεις και οι πρακτικές κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση";

Η αλήθεια είναι, συνέχισε ότι κατεδαφίζεται συστηματικά το κοινωνικό κράτος με μία σειρά νομοσχέδια και περιορίζεται οι κοινωνική προστασία στον πυρήνα της, στο χαμηλότερο επίπεδο, στους εξαθλιωμένους. Μία σειρά δικαιώματα είτε ατομικά, είτε κοινωνικά παραμένουν αφυδατωμένα και ιδιαίτερα εκείνα που έχουν σχέση με το δικαίωμα των εργαζομένων, των συνδικάτων και των κοινωνικών οργανώσεων να παλεύουν.

"Εμείς εκτιμούμε, είπε ο Αντ. Σκυλλάκος, ότι γίνεται μία συστηματική προσπάθεια συνολικά με το νομικό πλαίσιο και με το Σύνταγμα στην κατεύθυνση της παραπέρα θωράκισης του κράτους σε βάρος αυτών που αγωνίζονται".

Στη συζητούμενη ενότητα των άρθρων περιλαμβάνονται διατάξεις για την εκτόπιση, το δικαίωμα στην πληροφόρηση, το όριο προφυλάκισης, τη θανατική ποινή, το δικαίωμα των δημοσίων υπαλλήλων να συνεταιρίζονται, τις απαλλοτριώσεις, το δημογραφικό, το δικαίωμα στην εργασία, το κοινωνικό κράτος και την αντιδραστική αρχή της αναλογικότητας των δικαιωμάτων που φαλκιδεύει τα κοινωνικά δικαιώματα υπέρ των ισχυρών και των κυβερνήσεων.

Ο εισηγητής του ΚΚΕ αναφερόμενος στο δικαίωμα στην απεργία είπε ότι πρέπει να κατοχυρωθεί συνταγματικά το δικαίωμα της πολιτικής απεργίας, της απεργίας αλληλεγγύης και να απαγορευτεί το λοκ άουτ.

Το ΚΚΕ έχει καταθέσει πρόταση για να κατοχυρωθεί συνταγματικά το κοινωνικό κεκτημένο κάτι που δε δέχονται ΠΑΣΟΚ και ΝΔ που σε κάθε ευκαιρία κραυγάζουν "τέρμα τα κεκτημένα". Επίσης πρότεινε να κατοχυρωθεί συνταγματικά η συμμετοχή των εργαζομένων στα κέντρα λήψης των αποφάσεων και ο κοινωνικός, λαϊκός και εργατικός έλεγχος.

Ο Α. Σκυλλάκος ζήτησε να κατοχυρωθεί το δικαίωμα των δημοσίων υπαλλήλων για πλήρεις συλλογικές συμβάσεις και για τις αμοιβές τους, όπως γίνεται στον ιδιωτικό τομέα με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Πλήρη δικαιώματα, είπε, πρέπει να έχουν και οι ξένοι εργάτες και όχι να προβλέπεται με τον νόμο που θα συζητηθεί σύντομα στη Βουλή ότι θα τιμωρείται όποιος έρχεται σε επαφή με μετανάστη χωρίς να τον καρφώσει στην αστυνομία.

Αναφερόμενος στην "αρχή της αναλογικότητας των δικαιωμάτων" επικαλέστηκε κείμενο του καθηγητή του Εργατικού Δικαίου Δ. Τζαννετάκη, στο οποίο αναφέρεται ότι η αξιολόγηση των απεργιών ως καταχρηστικών γίνεται "συχνά μέσω αμφιλεγόμενων νομικών κατασκευών όπως εκείνης της αρχής της αναλογικότητας".

Εδώ, παρατήρησε ο Αντ. Σκυλλάκος, το Σύνταγμα λέει να μπαίνει στο ζύγι το όφελος του εργάτη και το όφελος του εργοδότη από την απεργία. Και μπαίνοντας στο ζύγι τα δικαστήρια δεν έχουν αφήσει καμία απεργία που να μην τη θεωρήσουν καταχρηστική.

Το ίδιο μπορεί να γίνει και με τις διαδηλώσεις όπως π.χ. με την έλευση Κλίντον όπου μπορεί η εκάστοτε κυβέρνηση να επικαλείται ότι βλάπτεται το εθνικό συμφέρον με αυτές και να τις απαγορεύουν.

Για τους αντιρρησίες συνείδησης είπε ότι δεν πρέπει να μπορεί νόμος να ανατρέπει την κατοχύρωση του δικαιώματός τους, ενώ εξέφρασε το φόβο ότι οι παρεπόμενη ποινή της εκτόπισης για ποινικά αδικήματα μπορεί να επεκταθεί και σε συνδικαλιστικές δραστηριότητες, που έχουν ποινικοποιηθεί και έφερε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα: Η συνδικαλιστική δραστηριότητα αγροτών στη Θεσσαλία, που μπορεί να κλείνουν δύο φορές το χρόνο τους δρόμους θα συνιστά ποινικό αδίκημα παρακώλυσης των συγκοινωνιών και θα πείτε «ελάτε εδώ εσείς που κλείνετε τους δρόμους οι επικεφαλής, παρεπόμενο διοικητικό μέτρο, εκτόπιση μακράν της Θεσσαλίας για τους κρίσιμους τουλάχιστον μήνες που γίνονται οι κινητοποιήσεις."

Ο Α. Σκυλλάκος ζήτησε μα καταργηθεί πλήρως η θανατική ποινή και να μην ισχύει ούτε σε καιρό πολέμου, ενώ κράτησε επιφυλάξεις για την καταβολή "εύλογου τιμήματος αποζημίωσης" για τις απαλλοτριώσεις αν και με τη νέα ρύθμιση θα καλύπτονται οι μικροϊδιοκτήτες, ενόψει του 2004.

Ο εισηγητής της πλειοψηφίας Ε. Βενιζέλος στην εισήγησή του προσπάθησε να ωραιοποιήσει τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, κάνοντας λόγο "για τομές που ενισχύουν τα δικαιώματα του ατόμου και του πολίτη, που θωρακίζουν το κράτος δικαίου, που το εκσυγχρονίζουν και κυρίως επιβεβαιώνουν το κοινωνικό κράτος σε αντίθεση με μία γενικώς κρατούσα αντίληψη, η οποία υποτιμά το κοινωνικό κράτος σε πολλές δυτικές χώρες"!

Κατά τον Ε. Βενιζέλο η αρχή της αναλογικότητας προστατεύει τα δικαιώματα του πολίτη, αφού λειτουργεί "ως περιορισμός των περιορισμών των συνταγματικών δικαιωμάτων".

Ο εισηγητής της ΝΔ Γ. Βαρβιτσιώτης συμφώνησε με τις διατάξεις, κρατώντας επιφυλάξεις για την αποζημίωση από τις απαλλοτριώσεις. Είπε ότι η πρόταση του ΠΑΣΟΚ ακολουθεί αυτήν τησ ΝΔ του 1995 και "έτσι έχουμε μία κοινή κατεύθυνση και των δύο προτάσεων". Δεν παρέλειψε να πει ότι η αρχή του κράτους δικαίου κατοχυρωνόταν από το Σύνταγμα του 1975.

Την κατοχύρωση Συνταγματικά του κοινωνικού κεκτημένου ζήτησε ο εισηγητής του ΣΥΝ Φ. Κουβέλης, λέγοντας ότι "δεν είναι δυνατόν να ανατρέπονται κεκτημένα ασφαλιστικά δικαιώματα, κεκτημένες εργασιακές σχέσεις με έναν απλό νόμο και μάλιστα μονοκομματικής κυβέρνησης".

Οι όποιες προβλέψεις υπάρχουν στο Σύνταγμα για τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα δεν πρέπει να υπονομεύονται με την αρχή της αναλογικότητας ή με παραπομπές σε νόμους, τόνισε στην παρέμβασή του ο βουλευτής του ΚΚΕ Γ. Χουρμουζιάδης. Υπογράμμισε ότι μία σειρά παράγοντες όπως οι κυβερνήσεις, το υπερεθνικό δίκαιο και η διαπλοκή διαμορφώνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και υπονομεύουν τα δικαιώματα.

Αναφερόμενος στην αρχή της αναλογικότητας είπε ότι δίνεται η δυνατότητα στον κάθε δικαστή να κρίνει καταδικαστέο τον αγωνιζόμενο αγρότη γιατί εμποδίζει το "υπέρτατο" αναλογικά αγαθό της ελεύθερης κυκλοφορίας.

Κατηγόρησε την κυβέρνηση γιατί δε δέχτηκε την αναθεώρηση των άρθρων 3 και 13 που αναφέρονται στις σχέσεις κράτους και εκκλησίας και είπε ότι δεν καταργείται πλήρως η θανατική ποινή, αφού ισχύει για τον καιρό πολέμου.

Ο Γ. Χουρμουζιάδης αναφέρθηκε και στο άρθρο 16 (δεν είναι υπό αναθεώρηση) λέγοντας ότι αρνούνται οι κυβερνώντες να πουν σαφώς ότι η εκπαίδευση είναι υποχρεωτικά δημόσια, αλλά παίζοντας με όρους όπως ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα αφήνει την εκπαίδευση έρμαιο της ιδιωτικοποίησης.

Ο Α. Τζέκης αναφέρθηκε στα δικαιώματα των δημοσίων υπαλλήλων τονίζοντας ότι οι προβλέψεις του Συντάγματος είναι πολύ πίσω ακόμα και από την 151 Διεθνή Σύμβαση Εργασίας που έχει κυρωθεί με νόμο από την Ελλάδα. Ζήτησε δε οι όποιες αυξήσεις στους εργαζόμενους του Δημοσίου να μη δίνονται με κυβερνητική απόφαση αλλά να προκύπτουν μέσα από συλλογικές διαπραγματεύσεις και μέσα από την αγωνιστική διεκδίκηση.

Ζήτησε να παραχωρηθούν πλήρη πολιτικά δικαιώματα στους δημοσίους υπαλλήλους "γιατί η δημοκρατία μέσα στο δημόσιο είναι εκείνη που μπορεί να βελτιώσει πολλά από αυτά που η κυβέρνηση θέλει να φορτώσει στους δημόσιους υπάλληλους ενώ γνωρίζει ότι έχει την κύρια ευθύνη για την κατάσταση στην οποία έφτασε ο δημόσιος τομέας".

Αναφέρθηκε επίσης στην πρόβλεψη ότι δε δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι να εκφράζονται πολιτικά μέσα στις υπηρεσίες, λέγοντας ότι "αυτό το δικαίωμα το διεκδικεί μόνο η κυβέρνηση η οποία εκπροσωπεί συγκεκριμένο κόμμα και τα υπόλοιπα κόμματα δεν έχουν καμία δουλιά μέσα στο δημόσιο τομέα."

Ολα τα παραπάνω είπε γίνονται γιατί η κυβέρνηση "θέλει έναν πειθαρχημένο, και πειθαναγκασμένο δημόσιο υπάλληλο, ο οποίος θα υλοποιεί με σκυμμένο το κεφάλι και υποτελής τα αντιλαϊκά σχέδια".

Υποκριτικές χαρακτήρισε, τέλος, τις προβλέψεις για κατοχύρωση των προσωπικών δεδομένων του πολίτη την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση έχει κυρώσει με νόμο τη συμφωνία Σέγκεν μέσω της οποίας συγκεντρώνονται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.